Δ. Βαλκάνια στο Βερολίνο: Νέες υποσχέσεις και δεσμεύσεις

Ανταπόκριση από το Βερολίνο

Οι πολιτικές εξελίξεις αναφορικά με την ενταξιακή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων στην ευρωπαϊκή οικογένεια είναι αργές, σύνθετες, με μικρά βήματα προς το μέλλον κι άλλα τόσα πισωγυρίσματα. Ίσως όμως οι δύο πόλεμοι που μαίνονται στην γειτονιά της Ευρώπης, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη οικονομική διείσδυση και πολιτική επιρροή της Μόσχας και του Πεκίνου στην περιοχή να εξαναγκάζουν την ΕΕ σε επιτάχυνση διαδικασιών που λιμνάζουν.

Η λεγόμενη Διαδικασία του Βερολίνου που ξεκίνησε το 2014 επί καγκελαρίας της Άγκ. Μέρκελσυμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια. Η σημερινή Σύνοδος Κορυφής στο Βερολίνο, σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, επανέφερε στο προσκήνιο την ανάγκη για κοινές δεσμεύσεις και πρωτοβουλίες στην περιοχή, όπως η σημαντική κοινή δήλωση για μια κοινή περιφερειακή αγορά, για τη διευκόλυνση της κινητικότητας, της διασυνδεσιμότητας, της ενεργειακής ασφάλειας, της πράσινης ανάπτυξης αλλά και για τη συνεργασία σε επίπεδο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Σολτς: Το μέλλον των Δ. Βαλκανίων είναι στην ΕΕ

Την Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τα Δυτικά Βαλκάνια το 2003 στη Θεσσαλονίκη μνημόνευσε από την πλευρά του δύο φορές ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς,στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στην καγκελαρία με την επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων είναι στην ΕΕ. Και αυτό ειπώθηκε ήδη πριν από 20 χρόνια στη Θεσσαλονίκη» ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ αργότερα, απαντώντας σε ερώτηση του Αλβανικού και Ευρωπαϊκού Προγράμματος της DW αποκάλεσε «πρόβλημα» ότι έχουν περάσει 20 χρόνια από τη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης και ακόμη δεν έχουν επιτευχθεί οι στόχοι που είχαν τότε τεθεί.

Tαυτόχρονα επανέλαβε τη σταθερή δέσμευση της Γερμανίας για τα Δυτικά Βαλκάνια. Από το 2014 με τη Διαδικασία του Βερολίνου «κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί», ευχαριστώντας την προτάτοχό του Άγκελα Μέρκελ γι' αυτή τη «σημαντική δικαδικασία». Πέρασαν δέκα χρόνια έκτοτε και η ελπίδα που εξέφρασε ο καγκελάριος ήταν να μην παρέλθουν άλλα τόσα μέχρι την ένταξη των χωρών των Δ. Βαλκανίων στην ΕΕ.

Το αναθεωρημένο ενδιαφέρον τηςΕΕ για τη διεύρυνση και την ανάγκη επίσπευσης των διαδικασιών που αφορούν τα Δ. Βαλκάνια με σεβασμό στις αρχές της ΕΕ,  τόνισε και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Μάλιστα τόνισε ότι οι νέες συνθήκες στη σκιά πολέμων και κρίσεων καθιστά αναγκαία την επίσπευση. Όπως είπε χαρακτηριστικά, η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία προσέδωσε περισσότερη «σαφήνεια» στο θέμα της διεύρυνσης της ΕΕ. Η επικεφαλής της Κομισιόν δίνει όπως έγινε σαφές ιδιαίτερη βαρύτητα στην κοινή περιφερειακή αγορά στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, η επιτυχία της οποίας είναι αυτή που θα φέρει την περιοχή πιο κοντά στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά. Αμφότεροι πάντως στάθηκαν ιδιαίτερα στις προβληματικές σχέσεις Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου, που λειτουργούν ανασταλτικά παρά τη δυναμική που έχει καταγραφεί σε ορισμένους τομείς, με την φον ντερ Λάιεν να εστιάζει στη θετική ατζέντα όπως πχ. την άρση εμποδίων της Σερβίας προς το Κοσσυφοπέδιο στο πεδίο των εξαγωγών.

Γεραπετρίτης: Επίσπευση διαδικασίας τηρώντας τις αρχές της ΕΕ

Την Ελλάδα δεν εκπροσώπησε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αλλά ο υπ. Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, πριν μεταβεί στο Λουξεμβούργο για το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, που αφορά τη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία.  

Μιλώντας σε Έλληνες ανταποκριτές στο περιθώριο της Συνόδου Koρυφής στο Βερολίνο ανέφερε: «Η ευρωπαϊκή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων είναι σημαντική για να μπορέσει να εδραιωθεί στην περιοχή μας ειρήνη, ευημερία, να αποφύγουμε τους εθνικισμούς, να χαράξουμε μια πορεία, η οποία θα είναι συμβατή με την Ευρώπη».

Όπως υπογράμμισε: «η Ελλάδα έχει ξεκαθαρίσει τη θέση της. Η θέση αυτή έχει προδιαγραφεί προ 20 ετών με την Ατζέντα της Θεσσαλονίκης το 2003, όταν η Ελλάδα ήταν πρωτοπόρος στην ένταξη των Δ. Βαλκανίων στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Αυτό θα πρέπει να γίνει με πλήρη σεβασμό στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, με πλήρη σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, με πλήρη σεβασμό στις αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Και θα είμαστε εμείς που θα επισπεύσουμε τη διαδικασία αυτή πάντοτε τηρώντας τις θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ για να μπορέσει η περιοχή μας να έχει την ειρήνη και την ευημερία που απαιτείται στους δύσκολους αυτούς καιρούς».

Στη Διαδικασία του Βερολίνου συμμετέχουν η Σερβία, το Κοσσυφοπέδιο, η Αλβανία, η Βοσνία-Eρζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, η Βόρεια Μακεδονία, η Γερμανία, η ΕΕ και εκπρόσωποι άλλων ευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ αυτών και η  Ελλάδα.

Την Τρίτη, 15 Οκτωβρίου, ξεκινούν πάντως στο Λουξεμβούργο οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Αλβανία. Είναι η πρώτη από τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες που ξεκινά ένα τέτοιο βήμα, με την πρώτη δέσμη ενταξιακών κεφαλαίων να αφορά, μεταξύ άλλων, ζητήματα όπως η δικαιοσύνη και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.