Γερμανία: Προσφυγή κατά του Πούτιν για εγκλήματα πολέμου

O Γκέρχαρτ Μπάουμ από το κόμμα των Φιλελευθέρων (FDP) ήταν υπουργός Εσωτερικών της Δυτικής Γερμανίας από το 1978 έως το 1982. Ως δωδεκάχρονο παιδί βίωσε τον βομβαρδισμό της γενέτειράς του Δρέσδης τον Φεβρουάριο του 1945 και στη συνέχεια την προσφυγιά.

Από κοινού με την πρώην υπουργό Δικαιοσύνης Σαμπίνε Λοϊτχόιζερ Σναρενμπέργκερ ο γερμανός πολιτικός προσέφυγε στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Γερμανία κατά του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και 100 άλλων στρατιωτικών και πολιτικών, οι οποίοι σύμφωνα με τους δύο γερμανούς πολιτικούς, είναι υπεύθυνοι για εγκλήματα πολέμου.

Στην αιτιολόγηση, η οποία περιλαμβάνεται στο 40σέλιδο κείμενο προς τον Ομοσπονδιακό Εισαγγελέα, αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Με την προσφυγή, θέλουμε να υπογραμμίσουμε τη σημασία και την αναγκαιότητα αυτών των ερευνών. Δεν επιτρέπεται να υπάρχει ατιμωρησία για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Οι εγκληματίες πολέμου δεν πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς πουθενά».

Δίωξη στη Γερμανία ανεξάρτητα από τον τόπο τέλεσης του αδικήματος

Την προσφυγή συνέταξε ο ελληνικής καταγωγής δικηγόρος Νικόλαος Γαζέας, βασιζόμενος στην αποκαλούμενη αρχή της διεθνούς δικαιοδοσίας του Διεθνούς Ποινικού Κώδικα. Σύμφωνα με την αρχή αυτή η ποινική ευθύνη υφίσταται, σύμφωνα τουλάχιστον με το γερμανικό δίκαιο, ακόμα και «εάν οι πράξεις δεν διαπράχθηκαν σε γερμανικό έδαφος, οι δράστες δεν ήταν Γερμανοί, χωρίς θύματα Γερμανούς».

Ως εκ τούτου τα φερόμενα εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία θα μπορούσαν να διωχθούν ανεξάρτητα από τον τόπο τέλεσής τους στη Γερμανία. Ο Νικόλαος Γαζέας τονίζει ότι αυτό έχει ήδη γίνει με επιτυχία αρκετές φορές στο παρελθόν. Αναφέρει ως παράδειγμα την πρόσφατη απόφαση του εφετείου Κόμπλεντς σε βάρος συνεργάτη της συριακής μυστικής υπηρεσίας. «Η ετυμηγορία του δικαστηρίου έγινε αποδεκτή σε όλο τον κόσμο». Λόγω της ιστορίας της η Γερμανία έχει ιδιαίτερη ευθύνη και αποτελεί ένα είδος υποδείγματος για τη διεθνή κοινότητα, λέει ο Νικόλαος Γαζέας. Ως εκ τούτου είναι θετικό ότι η Γερμανία και ο Ομοσπονδιακός Εισαγγελέας θα «εξαντλήσουν τις δυνατότητες δίωξης των υπευθύνων» στον πόλεμο της Ουκρανίας.

Υπόδειγμα οι περιπτώσεις Πινοσέτ και Μιλόσεβιτς

Στην προσφυγή απαριθμούνται δέκα περιπτώσεις. Μεταξύ τους ο βομβαρδισμός ενός πυρηνικού σταθμού στην αρχή του πολέμου, ενός μαιευτηρίου και του θεάτρου στη Μαριούπολη «όπου αναζήτησαν καταφύγιο παιδιά». Αναφέρει επίσης την πείνα, τη χρήση βομβών διασποράς «μέχρι τις αποτρόπαιες εκτελέσεις και τις στοχευμένες δολοφονίες αμάχων στην Μπούτσα».

Ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Γκέρχαρτ Μπάουμ θύμισε στην παρουσίαση της προσφυγής την περίπτωση του χιλιανού δικτάτορα Αουγκούστο Πινοσέτ, ο οποίος συνελήφθη στο Λονδίνο στα τέλη της δεκαετίας του 1990 μετά από απόφαση ισπανού δικαστή. Ή εκείνη του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ο οποίος ήταν ο πρώτος αρχηγός κράτους που κατηγορήθηκε για γενοκτονία. Παρά το γεγονός ότι ούτε ο Μιλόσεβιτς, ούτε ο Πινοσέτ καταδικάστηκαν τελεσίδικα για τις πράξεις τους, ο πρώτος λόγω πρόωρου θανάτου και ο δεύτερος για λόγους υγείας, συνελήφθησαν και παρέμειναν αρκετά χρόνια υπό κράτηση ή σε κατ' οίκον περιορισμό.

Και αυτό σημαίνει σύμφωνα τα λεγόμενα το πρώην υπουργού Εσωτερικών Γκέρχαρτ Μπάουμ ότι τόσο ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, όσο και άλλοι φερόμενοι εγκληματίες πολέμου στη Ρωσία δεν μπορούν πια να αισθάνονται ασφαλείς. Ή όπως το διατυπώνει ο σχεδόν 90χρονος πλέον γερμανός πολιτικός: «Όπλο είναι και το δίκαιο».

Μαρσέλ Φιρστενάου

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος