Γάζα: συνυπεύθυνη η διεθνής κοινότητα

Ήδη οι δυνάμεις της Χαμάς ελέγχουν σχεδόν ολόκληρη την Λωρίδα της Γάζας, ενώ γίνεται λόγος για ‘Χαμαστάν’ και ‘Φαταχστάν’. Αυτά τα νέα δεδομένα στη Γάζα τόσο οι πολιτικοί παρατηρητές, όσο και οι ειδικοί δεν θεωρούν ότι ήταν μη αναμενόμενα.

Ο Γερμανός πολιτικός επιστήμονας Φόλκερ Πέρτες, ειδικός για την Μέση Ανατολή και επικεφαλής του Ιδρύματος Επιστήμη και Πολιτική σε συνέντευξή του στο Πρώτο Κανάλι της γερμανικής κρατικής τηλεόρασης επισημαίνει ότι: «ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις δύο οργανώσεις ήταν μόνιμο φαινόμενο και πριν τις βουλευτικές εκλογές που ανέδειξαν τη Χαμάς νικήτρια. Ο χαμένος των εκλογών η Φατάχ δεν ήθελε να παραδώσει την εξουσία στη Χαμάς και συνέχισε να ελέγχει την κατάσταση μέσω των υπηρεσιών ασφαλείας. Ως γνωστόν πριν από λίγο καιρό συνεστήθη κυβέρνηση ‘εθνικής ενότητας’ με την συμμετοχή και των δύο οργανώσεων για να ξεπεραστεί το πρόβλημα της διεθνούς απομόνωσης. Η κυβέρνηση αυτή δεν ήταν όμως ντε φάκτο ποτέ κυβέρνηση ‘εθνικής ενότητας’. Ταυτόχρονα άρχισαν αμφότερες οι οργανώσεις να εξοπλίζονται και να προετοιμάζονται κατά κάποιον τρόπο για την αποφασιστική μάχη της κατάκτησης της εξουσίας τόσο στη Γάζα, όσο και στη Δυτική Όχθη του Ιορδάνη.»

Ο Γερμανός πολιτικός επιστήμονας εκτιμά, όπως και πολλοί παρατηρητές, πως η διεθνής κοινότητα δεν είναι άμοιρη ευθυνών, διότι ενώ επί χρόνια με τις περίφημες συμφωνίες του Όσλο προσπάθησε να δημιουργήσει θεσμούς στα παλαιστινιακά εδάφη και κυρίως κρατικές δομές: «Μετά την εκλογή της Χαμάς πρόσφερε οικονομική βοήθεια στη Γάζα μόνον σε όσους Παλαιστινίους ήταν άποροι, αλλά ταυτόχρονα και στις δυνάμεις ασφαλείας του Μαχμούτ Αμπάς, που πρόσκεινται στη Φατάχ. Έτσι η διεθνής κοινότητα συνεισέφερε στην υπόσκαψη και στη διάλυση των κρατικών δομών και των θεσμών στη Γάζα, αλλά και ως ένα βαθμό και στην Δυτική Όχθη του Ιορδάνη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η διεθνής κοινότητα είναι συνυπεύθυνη για την αναρχία και τις εξελίξεις στη Γάζα τον τελευταίο χρόνο.»

Πόσο ανατρέψιμη είναι η σημερινή κατάσταση, τα σημερινά δεδομένα; Ο Φόλκερ Πέρτες εκτιμά ότι βραχυπρόθεσμα δεν μπορεί να ανατραπεί τίποτε. Αλλά θεωρεί ότι τώρα υπάρχει ζωτική ανάγκη μιας μίνιμουμ συμφωνίας: «ζητούμενο τώρα είναι, οι πολιτικές ηγεσίες να πετύχουν ένα είδος μίνιμουμ - συμφωνίας που να επιτρέπει τουλάχιστον την ύπαρξη κυβέρνησης, η οποία θα ασκεί τις βασικές εξουσίες και κυρίως τον συντονισμό επαφής με το Ισραήλ για τις απλές ανάγκες της καθημερινότητας π.χ. πως θα προμηθεύεται η Γάζα νερό, ηλεκτρικό ρεύμα ή τρόφιμα.»

Τέλος όσον αφορά το Ισραήλ ο Γερμανός ειδικός πιστεύει ότι θα παραμείνει τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα ανένδοτο στη θέση του: «οι Ισραηλινοί θα συνεχίσουν να στηρίζουν τον Μαχμούτ Αμπάς και να συνομιλούν μόνον με αυτόν, ακόμη και αν αναγκασθεί να παραιτηθεί λόγω ενδοπαλαιστινιακών πιέσεων. Θα αγνοήσουν δηλαδή τα τετελεσμένα γεγονότα στη Γάζα. Σε κάθε περίπτωση όμως οι Ισραηλινοί δεν θέλουν να αναλάβουν εκ νέου την ευθύνη για τη Γάζα και δεν πρόκειται, ούτε θα ήταν φρόνιμο, να παρέμβουν στρατιωτικά στη Γάζα. Θεωρώ ότι ελπίζουν στην συνδρομή των Αιγυπτίων και γι’ αυτό προτείνουν μια διεθνή αποστολή μεταξύ Γάζας και Αιγύπτου, πρόκειται όμως για φρούδες ελπίδες.»

Επιμέλεια: Βιβή Παπαναγιώτου