ΑΤΤΑΚ - "Όχι στη δικτατορία μεγιστοποίησης των κερδών"

Γύρω στους 2.500 συνέδρους από ολόκληρο τον κόσμο, συνδικαλιστές, πανεπιστημιακοί και εκπρόσωποι μη κυβερνητικών οργανώσεων και εκκλησιών συζήτησαν στο συνέδριο της ΑΤΤΑΚ τις πιθανές, εναλλακτικές λύσεις για το αδιέξοδο του οικονομικού συστήματος και κυρίως στο νεοφιλελεύθερο δόγμα "της αυτορρύθμισης της οικονομίας της αγοράς". Την αποτυχία αυτού του δόγματος, διακήρυξαν οι καλεσμένοι της ΑΤΤΑΚ.

Χαρακτηριστική ήταν η ομιλία του Φρανκ Μπσίρσκε, πρόεδρου του Συνδικάτου των Υπηρεσιών VER.DI , ο οποίος κατήγγειλε την ασύστολη κερδοσκοπία των χρηματιστών αλλά και τα θαλασσοδάνεια των αμερικανικών τραπεζών που κατάφεραν να απορυθμίσουν πλήρως την παγκόσμια οικονομία υπογραμμίζοντας πως "η πιο άσχημη πτυχή αυτής της κρίσης είναι το ύψος των τοξικών δανείων, το οποίο υπολογίζεται στα 62 τρισεκατομμύρια δολάρια. Ποσό που ξεπερνά ακόμη και το ετήσιο, παγκόσμιο ΑΕΠ, το οποίο αγγίζει σήμερα τα 54 τρισεκατομμύρια δολάρια."

Η διέξοδος από την κρίση και η εναλλακτική πρόταση για το μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας είναι σύμφωνα με τον Ρώσο οικονομολόγο Αλεξάντρ Μπουτσγκάλιν ο εκδημοκρατισμός των αγορών και αυτό θα γίνει μόνον από τα κάτω: "όταν τα κράτη από τα έσοδά τους δίνουν 700, 800 δισεκατομμύρια μέχρι και 1,5 τρις στους κερδοσκόπους του χρηματοπιστωτικού συστήματος, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι ο ρόλος τους είναι μοναδικός. Διότι επιβάλλουν μια ανακατανομή της τάξεως του 1 τρις. Γι' αυτό χρειαζόμαστε μια άλλη κοινωνία, μια κοινωνία των πολιτών, μια δημοκρατία βάσης. Είναι εφικτή στο καπιταλιστικό σύστημα; Ναι, διότι η ρύθμιση του οικονομικού συστήματος είναι αντιστρόφως ανάλογη: όσο περισσότερη επιρροή και ισχύ κατακτά η κοινωνία των πολιτών και τα κινήματα για δημοκρατία βάσης, τόσο συρρικνώνεται ο καπιταλισμός."

"Νέα διατύπωση, παλιά συνταγή", απαντούν οι επικριτές αυτής της πρότασης, καθώς τους θυμίζει την Άνοιξη της Πράγας του 1968, όπου υπό την καθοδήγηση του οικονομολόγου Ότα Σικ επρόκειτο τότε να μειωθεί η κρατική συμμετοχή στην οικονομία και να διευρυνθεί εκείνη των εργατών. Δηλαδή η θεωρία αυτή έλεγε ότι είναι δυνατόν να εφαρμοστεί το σύστημα της οικονομίας της αγοράς χωρίς καπιταλιστές.

Ο Ρώσος πανεπιστημιακός υποστηρίζει ότι κάτι τέτοιο διατυπώθηκε μεν, αλλά δεν πρόφθασε να γίνει πράξη. Επιπλέον επισημαίνει ότι όπως τότε τα σοβιετικά άρματα μάχης επανέφεραν την καθεστηκυία οικονομική τάξη και ακύρωσαν το πείραμα εν τη γενέσει του, έτσι και τώρα οι καπιταλιστές και οι κατέχοντες την εξουσία θα αγωνιστούν για τη διατήρησή της: "οφείλουμε να αντιληφθούμε τι σημαίνουν όλα αυτά που προτείνουμε. Οφείλουμε να αντιληφθούμε ότι έτσι θίγουμε τα συμφέροντα των κυρίαρχων τάξεων και στρωμάτων. Εκείνων που έχουν στα χέρια τους το κεφάλαιο και την εξουσία και ελέγχουν τα ΜΜΕ. Γι' αυτό είναι επικίνδυνη η τακτική μας, αλλά πιστεύω ότι είμαστε αρκετά τολμηροί."

Αντίθετα ο Χάινερ Φλάσμπεκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Διαρκούς Επιτροπής Εμπορίου και Ανάπτυξης του ΟΗΕ (UNCTAD), που έλαβε μέρος στο συνέδριο ως ομιλητής, δεν διακρίνει στη σημερινή κρίση καμία χροιά ταξικού αγώνα. Ούτε αποδέχεται τις εκτιμήσεις του Ρώσου οικονομολόγου, αλλά συμφωνεί με την γενική εκτίμηση ότι ο κόσμος μας βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι, γι' αυτό χρειάζεται άμεση δράση, διότι: " ο κίνδυνος που υφίσταται τώρα είναι να επιδοθούν ξανά όλες οι χώρες σε έναν παγκόσμιο αγώνα δρόμου και να συμπιέσουν προς τα κάτω τα μεροκάματα και τους μισθούς. Ένας δεύτερος κίνδυνος είναι να επιδράσει όλη αυτή η κατάσταση τόσο αρνητικά και τελεσίδικα ώστε να προκαλέσει απογοητεύσεις και έτσι να καταλήξουμε σε απορρύθμιση του συστήματος και να επιστρέψουμε σε εθνικιστικές τακτικές και λύσεις."

Τελικά κοινός τόπος, μονόδρομος στο αδιέξοδο της σημερινής κρίσης είναι ο εκδημοκρατισμός των αγορών. Συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι καλεσμένοι στο συνέδριο της ΑΤΤΑΚ.

Να σημειώσουμε ότι το συνέδριο της ΑΤΤΑΚ στήριξαν τα Ιδρύματα Χάινριχ Μπελ, Ρόζα Λούξεμπουργκ και Οτο Μπρένερ, συνδικάτα, εκκλησιαστικές οργανώσεις όπως η Pax Christiana και ασφαλώς το Πολυτεχνείο του Βερολίνου.