Άβι Πρίμορ: «Η ειρήνευση εξαρτάται από τον Ομπάμα»

Οι Ισραηλινοί ψήφισαν και το αποτέλεσμα των εκλογών καταδεικνύει σαφή δεξιά στροφή του εκλογικού σώματος. Μια στροφή που αποδίδεται στις ιδιαίτερες συνθήκες που δημιούργησε ο πόλεμος στη Γάζα αλλά και οι εσωτερικές εξελίξεις στο Ισραήλ, με κορύφωση το σκάνδαλο διαφθοράς που είχε ως "πρωταγωνιστή" τον πρωθυπουργό Εχούντ Ολμέρτ.

Εάν, τελικά, το δεξιό Λικούντ σχηματίσει κυβέρνηση με τα ακροδεξιά και θρησκευτικά κόμματα, η υπόθεση της ειρηνευτικής διαδικασίας θα περάσει δύσκολες στιγμές, εκτιμά ο Άβι Πρίμορ, πρώην πρεσβευτής του Ισραήλ στη Γερμανία και διευθυντής του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών Μελετών στο Πανεπιστήμιο Χερτσλίγια.

«Όταν οι πολίτες ανησυχούν, δίνουν προτεραιότητα στην ασφάλειά τους»

«Μια κυβέρνηση του δεξιού στρατοπέδου θα ακολουθήσει σκληρότερη στάση έναντι των Παλαιστινίων, έναντι των Αράβων και έναντι του Ιράν. Θα ακολουθούσε γενικά μια σκληρή γραμμή, καθώς οι άνθρωποι φοβούνται. Αντιμετωπίζουν υπαρξιακό πρόβλημα. Για τον λόγο αυτόν ενίσχυσαν το δεξιό στρατόπεδο. Έτσι γίνεται πάντα. Όταν οι πολίτες ανησυχούν, δίνουν προτεραιότητα στην ασφάλειά τους και κατά συνέπεια ψηφίζουν τη Δεξιά.

Ο Άβι Πρίμορ εκτιμά ότι καθοριστικό ρόλο για την αλλαγή της προεκλογικής θεματικής -και κατά συνέπεια του πολιτικού κλίματος- έπαιξε ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας. Η οριακή επικράτηση του Καντίμα της Τσίπι Λίβνι με μία έδρα διαφορά από το Λικούντ του Μπένιαμιν Νετανιάχου, δεν θα της επιτρέψει πιθανότατα να σχηματίσει κυβέρνηση. Το πιθανότερο σενάριο θέλει τον Νετανιάχου επικεφαλής κυβερνητικού συνασπισμού των δεξιών και υπερορθοδόξων κομμάτων. Θα αντέξει η Εγγύς Ανατολή μια δεύτερη πρωθυπουργία Νετανιάχου;

«Εάν δεν εμπλακεί ο Ομπάμα, τα πράγματα στο μεσανατολικό θα βαλτώσουν»

«Είναι μια δύσκολη ερώτηση. Δεν γνωρίζω τι μπορεί να αντέξει και τι όχι η Εγγύς Ανατολή. Αλλά τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Κυβέρνηση μπορεί να σχηματίσει εκείνος που έχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και αυτή τη στιγμή πλειοψηφία έχει το δεξιό στρατόπεδο δηλαδή το Λικούντ με τους συμμάχους του, χωρίς να έχουν ανάγκη τη σύμπραξη μετριοπαθών κομμάτων. Το ερώτημα που τίθεται είναι, τι θα γίνει με την ειρηνευτική διαδικασία και την Εγγύς Ανατολή συνολικά», τονίζει ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών Μελετών στο Πανεπιστήμιο Χερτσλίγια.

Πέραν όμως του συσχετισμού δυνάμεων στο Ισραήλ, καθοριστικό ρόλο θα παίξει η στάση που θα κρατήσει η Ουάσιγκτον, διευκρινίζει ο Άβι Πρίμορ. «Το ερώτημα είναι τι θα κάνει ο Ομπάμα. Όλα μπορούν να αλλάξουν εάν -όπως πολλοί πιστεύουν- ο Μπαράκ Ομπάμ εμπλακεί ενεργά στην ειρηνευτική διαδικασία, κάτι που κανένας Αμερικανός πρόεδρος δεν έκανε μέχρι σήμερα, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις τους. Θα μπορούσαν λοιπόν να αλλάξουν πολλά. Είμαστε τόσο εξαρτημένοι από τις ΗΠΑ, που δεν θα μπορούσαμε να ανοίξουμε μέτωπο μαζί τους. Το ζήτημα είναι, ο Ομπάμα θέλει να εμπλακεί; Έχει άλλα προβλήματα. Προτεραιότητα θα δώσει στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, ενώ ανοιχτά είναι ακόμη τα ζητήματα του Ιράκ, του Αφγανιστάν και του Ιράν. Εάν πάντως εμπλακεί είμαι βέβαιος ότι σε μερικούς μήνες θα έχουμε μια ειρηνευτική συμφωνία. Εάν δεν θέλει, τα πράγματα στο μεσανατολικό θα βαλτώσουν, καθώς η ισραηλινή κυβέρνηση που θα προκύψει δεν θα έχει κανένα ενδιαφέρον να συνεχίσει την ειρηνευτική διαδικασία», εκτιμά ο κ. Πρίμορ.

Ακόμη και στην περίπτωση που δεν θα είναι ο Νετανιάχου, αλλά η Τσίπι Λίβνι η επόμενη πρωθυπουργός του Ισραήλ, η συνέχιση των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων χωρίς τους Αμερικανούς θα είναι δύσκολη υπόθεση, καταλήγει ο πρώην πρεσβευτής του Ισραήλ.