SZ: Επίκαιρα διδάγματα 50 χρόνια μετά την πτώση της χούντας

Στο τέλος της δικτατορίας στην Ελλάδα πριν από 50 χρόνια είναι αφιερωμένο άρθρο της Süddeutsche Zeitung. Στο επίκεντρο τέσσερις σχεδόν αφανείς ήρωες της αντίστασης κατά της χούντας: Η Πέπη Ρηγοπούλου, η οποία έγινε γνωστή από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου ως "το κορίτσι της πύλης", οι στρατιωτικοί Ανδρέας Στραβοπόδης και Παναγιώτης Αφάλης, οι οποίοι συμμετείχαν στη μυστική αποστολή καταδρομέων μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και ο ταγματάρχης Σπύρος Μουστακλής, ο οποίος έμεινε ανάπηρος από τα βασανιστήρια της χούντας. Η εφημερίδα του Μονάχου σημειώνει: «Εκτός από τα βασανιστήρια και τις απειλές χρήσης βίας, το καθεστώς χρησιμοποίησε πολλές μορφές εκφοβισμού, συμπεριλαμβανομένης και της εξορίας σε νησιά και δύσκολα προσβάσιμα ορεινά χωριά. Σε όσους κατάφεραν να διαφύγουν στο εξωτερικό, όπως η ηθοποιός Μελίνα Μερκούρη και ο συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης, το καθεστώς αφαιρούσε την ιθαγένεια.

Η ιστορικός Χριστίνα Κουλούρη, πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών στην Αθήνα, δηλώνει ότι η διαίρεση της Κύπρου εξακολουθεί να παραμένει ανεπούλωτη πληγή 50 χρόνια μετά: "Είναι άμεση συνέπεια της δικτατορίας, μια μέχρι σήμερα άλυτη διένεξη, όπως η Παλαιστίνη και το Ισραήλ".

Αναφορικά με το μέλλον της Ευρώπης και την εμπειρία της ελληνικής δικτατορίας η Χριστίνα Κουλούρη προειδοποιεί: "Ο συνδυασμός εθνικισμού και ιστορικής άγνοιας είναι πάντα επικίνδυνος για τη Δημοκρατία, διότι οι προκαταλήψεις τροφοδοτούνται και από αυτή την άγνοια". Στους νεότερους φοβάται μια "κόπωση δημοκρατίας", επειδή στερούνται άλλων εμπειριών και "επειδή η δικτατορία έχει ξεχαστεί". Η ελληνίδα ιστορικός λέει κλείνοντας "Δεν πιστεύουν ότι πρέπει να προστατεύσουν τη Δημοκρατία, την πιο εύθραυστη μορφή διακυβέρνησης στην ιστορία"».

«Δεν θα μειωθούν οι μεταναστευτικές ροές προς την ΕΕ»

Σε συνέντευξη στη Handelsblatt ο ειδικός σε ζητήματα μετανάστευσης Ρουντ Κόοπμανς εκτιμά ότι δεν θα μειωθούν οι μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη. Αναφερόμενος στη Γερμανία. ο καθηγητής στο Κέντρο Επιστημών του Βερολίνου τονίζει ότι δεν καταφέρνει να ελέγξει τη μετανάστευση.

Σε εκείνους που προτείνουν ως λύση του μεταναστευτικού αυστηρότερους συνοριακούς ελέγχους στη Γερμανία και αλλού, απαντά: «Θα ήταν το τέλος της εσωτερικής αγοράς. Πρόκειται για ένα κεκτημένο, το οποίο δεν θα έπρεπε να θέσουμε αβίαστα σε κίνδυνο. Κάποτε ίσως κάποιοι να προτείνουν την αποχώρηση της Γερμανίας από την ΕΕ για ακόμα πιο αποτελεσματικό έλεγχο της παράτυπης μετανάστευσης. Θα έπρεπε ωστόσο να καταβληθεί ένα δυσανάλογα υψηλό τίμημα».

Στο ερώτημα για τη διασφάλιση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ απαντά: «Για να ελέγξουμε τα εξωτερικά σύνορα θα πρέπει να αλλάξουμε την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ασύλου. Είμαστε υποχρεωμένοι βάσει των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ευρωπαϊκού δικαίου να δεχόμαστε κατ΄ αρχήν κάθε άτομο στα ευρωπαϊκά εξωτερικά σύνορα που ζητά άσυλο».

Αναφορικά με τα λεγόμενα pushback σε Ιταλία και Ελλάδα ο ειδικός τονίζει στην εφημερίδα του Ντίσελντορφ: «Όσα συμβαίνουν εκεί είναι παράτυπα. Όσα γίνονται μέσω απωθήσεων ή άλλων αποτρεπτικών μέτρων δεν συνάδουν με την ισχύουσα νομοθεσία. Επί του παρόντος δεν υπάρχει ασφαλής τρόπος ελέγχου στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, που να συμβαδίζει με το κράτος δικαίου. Είναι το κύριο πρόβλημα της μεταναστευτικής πολιτικής».

Τέλος ο Ρουντ Κόοπμανς σημειώνει: «Υπάρχουν μόνο δύο τρόποι για ελεγχθεί η μετανάστευση στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης: Ο πρώτος θα ήταν να καταργηθεί το ατομικό δικαίωμα στο άσυλο και, ως εκ τούτου, να τροποποιηθεί η Σύμβαση της Γενεύης για τους Πρόσφυγες και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Αυτό δεν θα είναι τόσο εύκολο πολιτικά. Και είναι επίσης ηθικά καταδικαστέο. Ο άλλος τρόπος είναι να μην υπάρχουν κίνητρα για να έρθει κάποιος στην Ευρώπη. Η Σύμβαση για τους Πρόσφυγες και η Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα δεν αναφέρουν ότι οι αιτούντες άσυλο έχουν δικαίωμα να επιλέγουν τη χώρα προορισμού τους. Υποχρεώνουν μόνο τα κράτη να διασφαλίσουν ότι οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη προστασίας θα τη λαμβάνουν».