„Lieber Εμμανουέλ, cher Ολάφ”

Περίσσεψαν τα χαμόγελα, οι θερμοί εναγκαλισμοί, η ευφορία και η γαλατική ευγένεια στο Παρίσι,όπου οι Γάλλος πρόεδρος και ο Γερμανός καγκελάριος με τα υπουργικά τους συμβούλια και εκατοντάδες βουλευτές και από τις δύο χώρες γιόρτασαν τη συμπλήρωση 60 χρόνων από την υπογραφή της Συνθήκης των Ηλυσίων, που θεμελίωσε τη γερμανογαλλική φιλία μετά από έναν καταστροφικό πόλεμο. Σήμερα οι σχέσεις αυτές περνούν κρίση, μάλιστα οι Γερμανοί σχολιαστές επισημαίνουν με νόημα ότι ο Μακρόν δώρισε στον Σολτς τον τόμο "Οι Γάλλοι" του Βρετανού κοινωνιολόγου Τέοντορ Ζελντίν. "Μπορείς να καταλάβεις έναν άνθρωπο μόνο όταν ξέρεις μέχρι πού μπορείς να φτάσεις χωρίς να τον πληγώσεις" αναφέρεται στο εξώφυλλο.

Βαρετή, αλλά όχι δεδομένη

"Η γερμανογαλλική φιλία έχει μαραθεί, αλλά δεν είναι νεκρή" επιγράφει ο Νίκολας Ρίχτερ το κεντρικό του σχόλιο στη Süddeutsche Zeitung κάνοντας μια σύντομη αναδρομή σε αυτήν τη φιλία που ξεκίνησε ανάμεσα στον Ντε Γκολ και τον Αντενάουερ. „Σήμερα η κανονικότητα (αυτής της φιλίας) μπορεί να θεωρηθεί ως η πραγματική κληρονομιά της Συνθήκης των Ηλυσίων" επισημαίνει. "Η φιλία μεταξύ των δύο χωρών μοιάζει καθημερινή, σχεδόν βαρετή. Αλλά δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη. Παραμένει ένα θαύμα και απαιτεί συνεχή φροντίδα. Ο Σολτς και ο Μακρόν δεν μπορούν να αντέξουν περαιτέρω αποξένωση. Όπως ο Ντε Γκωλ, μπορεί κανείς να συγκαλύψει με ευφορία ότι όλα δεν είναι ακόμη καλά, μπορεί να προσποιηθεί ότι είναι. Αλλά είναι κακό όταν η προσποίηση έχει σκοπό να κρύψει ότι οι καλύτερες στιγμές αυτής της υπέροχης φιλίας έχουν τελειώσει" παρατηρεί ο αρθρογράφος.

Στο εξώφυλλο της Welt βλέπουμε τα πρόσωπα του Γάλλου προέδρου και του Γερμανού καγκελάριου να κοιτάζει ο ένας τον άλλο και η επιγραφή γερμανογαλλιστί "Σε ευχαριστώ που υπάρχεις". Η αρθρογράφος Μαρτίνα Μάιστερ δεν αφήνει ασχολίαστα τα αισθήματα συγκίνησης που έδειξε ο κατά τα άλλα συγκρατημένος Σολτς. "Οι εορταστικές εκδηλώσεις σίγουρα δεν προορίζονται για να βγαίνουν δημόσια τα άπλυτα στη φόρα" επισημαίνει. "Αλλά μια φιλία αξίζει κάτι μόνο όταν δεν εξαπατά τον εαυτό της και είναι έτοιμη να κάνει παραχωρήσεις. Τα προβλήματα, και μάλιστα οι ανταγωνισμοί μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου σε θέματα ενεργειακής πολιτικής και πολιτικής των εξοπλισμών χρήζουν επίλυσης.  Αυτό που είναι ακόμη πιο σοβαρό είναι ότι και από τις δύο πλευρές του Ρήνου η γαλλογερμανική φιλία συχνά δεν ξεπερνά πια μια τυπική γειτονία. Όλο και λιγότεροι άνθρωποι και στις δύο χώρες μαθαίνουν την άλλη γλώσσα, γεγονός που αποτελεί ισχυρή απόδειξη της φθίνουσας σημασίας της ιστορικής φιλίας".

"Ψυχρός πόλεμος στον κυβερνητικό συνασπισμό"

"Ψυχρός πόλεμος στον κυβερνητικό συνασπισμό". Με αυτόν τον τίτλο η Frankfurter Allgemeine Zeitung περιγράφει τους κραδασμούς στους κόλπους της κυβέρνησης συνασπισμού Σολτς που προκαλεί η σταθερή του απόφαση να παραδώσει άρματα μάχης Leopard στην Ουκρανία μόνο όταν δώσουν και δικά τους οι ΗΠΑ."Η υπερβολικά προσεκτική γραμμή του καγκελάριου στο θέμα των τανκς όχι μόνο βλάπτει όλο και περισσότερο τη φήμη της Γερμανίας απέναντι στους συμμάχους της σε ανατολή και δύση, αλλά βαθαίνει και την αποξένωση στο εσωτερικό της. Ακόμη οι υπουργοί των Φιλελευθέρων και των Πρασίνων δεν έχουν δημοσίως πει τόσο σκληρά λόγια στον καγκελάριο όσο η πρόεδρος της επιτροπής Άμυνας, όταν τον κατηγόρησε για καταστροφική επικοινωνία και μάλιστα ιστορική αποτυχία. Αλλά δεν είναι πλέον μυστικό ότι και οι ηγέτες των Πρασίνων και του FDP δεν θεωρούν πλέον σωστούς τους ασαφείς ελιγμούς του Σολτς".

Αλλά και εκτός κυβέρνησης ακατανόητη παραμένει σε πολλούς Γερμανούς αρθρογράφους η εμμονή του καγκελάριου. "Κανονικά θα έπρεπε η Γερμανία, μια χώρα που διεκδικεί την ηγεσία στην Ευρώπη, να δείχνει τον δρόμο και όχι να περιμένει τους Αμερικανούς να δώσουν άρματα μάχης" επισημαίνει η Hannoversche Allgemeine Zeitung … "Μοιάζει με κρυφτούλι .Όχι, ο Όλαφ Σολτς δεν εμποδίζει μονομερή γερμανική δράση, αποτρέπει την κοινή ευρωπαϊκή δράση απομονώνοντας τη Γερμανία".

Ευρωπαϊκή απάντηση στις ΗΠΑ 

Ο επαπειλούμενος εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ, που ακούει στο όνομα Inflation Reduction Act, συζητήθηκε χθες διεξοδικά στο Παρίσι ανάμεσα στον Σολτς και τον Μακρόν. Πίσω από τον παραπλανητικό τίτλο "Νόμος για τη μείωση του Πληθωρισμού" κρύβεται ένα δυσθεώρητο πακέτο 370 δις δολαρίων για επενδύσεις σχετικά με την προστασία του κλίματος που περιλαμβάνει όρους εμπορικού προστατευτισμού σε βάρος πιθανότατα ευρωπαϊκών εταιρειών. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, σε συνέντευξή του στην Handelsblatt και σε άλλες ευρωπαϊκές εφημερίδες, παρουσιάζει την ευρωπαϊκή απάντηση, ένα σχέδιο εκ 4 σημείων που θα αποτελέσει τη βάση συζήτησης στο Συμβούλιο Κορυφής της ΕΕ στις 9 Φεβρουαρίου. 

„Πρώτον, οι κανόνες της ΕΕ για κρατικές ενισχύσεις πρόκειται να χαλαρώσουν ακόμη περισσότερο", ανήγγειλε ο Μισέλ …."Κατά τη διαδικασία πρέπει να εξασφαλιστεί, ώστε μελλοντικά οι ενισχύσεις αυτές δεν θα αποφασίζονται κατά περίπτωση. Πρέπει να εξακολουθήσουν να υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια για να διασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά. Δεύτερον, τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας "NextGen EU" θα πρέπει να εκταμιεύονται ταχύτερα και να είναι ευκολότερο να αναδιανεμηθούν. Αρκετά κράτη μέλη της ΕΕ ζήτησαν μεγαλύτερη ευελιξία στη χρήση της βοήθειας αυτής" υπογράμμισε ο Μισέλ. Το τρίτο σημείο αφορά στη δημιουργία ενός νέου προγράμματος κατά το πρότυπο του Sure που δόθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας σε κράτη με διαφορετική δημοσιονομική ισχύ για να χρηματοδοτήσουν την εργασία βραχείας απασχόλησης. Το Sure έληξε τέλος του 22 και τώρα ο Μισέλ θέλει ένα διάδοχο ταμείο για να επιτρέψει σε κυβερνήσεις με οικονομικές δυσκολίες να κάνουν περισσότερες πράσινες επενδύσεις.

Το τέταρτο σημείο του σχεδίου κάνει λόγο για ένα Ευρωπαϊκό Ταμείο Κυριαρχίας, το οποίο δεν θα χρηματοδοτηθεί, όπως το NextGenEU, με ανάληψη κοινοτικού χρέους, όπως πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Ο Σαρλ Μισέλ δεν έδωσε λεπτομέρειες για το πώς θα λειτουργήσει αυτό το ταμείο "για να μη δυσκολέψει τη συζήτηση", όπως διευκρίνισε. Πίσω από αυτό βρίσκεται η ιδέα ότι τα κράτη - μέλη ως μέτοχοι της Τράπεζας θα έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή και θα επωφελούνται άμεσα από τις επενδύσεις, εκτός του ό,τι θα είναι πιο εύκολο να συμφωνήσουν και οι 27. Η Handelsblatt επισημαίνει ότι η Επιτροπή συναντά τη σθεναρή αντίσταση πολλών κρατών, κυρίως όμως της Γερμανία και του υπουργού Οικονομικών Λίντνερ που απορρίπτει σθεναρά νέα ανάληψη κοινοτικών χρεών. 

Ειρήνη Αναστασοπούλου