48 χρόνια από την ανέγερση του Τείχους του Βερολίνου
13 Αυγούστου 2009«Η Ιντα Ζίγκμαν πήδηξε στις 22 Αυγούστου του 1961, μια ημέρα πριν από τα πεντηκοστά ένατα γενέθλιά της, από τον τρίτο όροφο του σπιτιού της στην οδό Μπέρναουερ 48 και σκοτώθηκε. Το Τείχος τη χώρισε από την αδελφή της, η οποία έμενε λίγα τετράγωνα πιο κάτω».
Η Ιντα Ζίγκμαν ανήκει στα 136 θύματα του Τείχους του Βερολίνου των οποίων τις βιογραφίες συγκέντρωσε ο ιστορικός Χανς Χέρμαν Χέρτλε και οι συνάδελφοί του. Για πολλά χρόνια η ομάδα του συγκέντρωνε στοιχεία, ρωτούσε τους συγγενείς τους και μελετούσε τα αρχεία της Stasi. Με τον τρόπο αυτό φτιάχτηκε ένα βιβλίο, το οποίο δεν είναι απλώς μια συλλογή φωτογραφιών και κειμένων, όπως λέει ο υφυπουργός πολιτισμού Μπερντ Νάουμαν: «Πρόκειται για μια προσπάθεια να δώσουμε στους νεκρούς ένα πρόσωπο και ένα όνομα. Να τους ξαναδώσουμε την αξιοπρέπεια τους και να καταδείξουμε τους μηχανισμούς και τις συνέπειες της δικτατορίας. Αυτή είναι η ιδιαίτερη αξία».
Κάθε ιστορία διαφορετική και τραγική
Οι ιστορικοί εργάζονται για να μην ξεχαστούν αυτοί οι άνθρωποι. Έτσι το βλέπει ο καθηγητής Μάρτιν Σαμπρόφ, διευθυντής του κέντρου σύγχρονης ιστορίας στο Πότσνταμ : «Σκότωναν αδιάκριτα, έριχναν σε ανυπεράσπιστους, αθώους ακόμα και τραυματισμένους μέσα στα αίματα ανθρώπους».
Η κάθε ιστορία ήταν διαφορετική και η κάθε ιστορία ήταν τραγική. Ήθελαν να φύγουν όσοι διαφωνούσαν με το καθεστώς, δεν άντεχαν τη ζωή πια εκεί. «Ένα νεαρό ζευγάρι, η Κρίστελ και ο Έκαρντ Βεχάγκε, δεν κατάφεραν για χρόνια να βρουν έναν κοινό τόπο στον οποίο να εργάζονται, ούτε βέβαια σπίτι. Όταν πια δεν είχαν καμία ελπίδα αποφάσισαν στις 10 Μαρτίου του 1970 να κάνουν αεροπειρατία και να πάνε στο Ανόβερο. Οι πιλότοι όμως κλειδώθηκαν στο πιλοτήριο και επέστρεψαν το αεροπλάνο στο ανατολικό Βερολίνο. Το ζευγάρι αυτοκτόνησε μέσα στο αεροπλάνο».
Άλλοι άνθρωποι σκοτώθηκαν χωρίς να έχουν πρόθεση να δραπετεύσουν, απλά και μόνο γιατί έχασαν το δρόμο. Ανάμεσα στα θύματα είναι και πολλά παιδιά, τα οποία έπεσαν παίζοντας στα νερά του ποταμού Σπρεε και κανείς από τη Δύση δεν επιτρεπόταν να βουτήξει στα νερά και να τα σώσει.
20 χρόνια μετά την πτώση του Βερολίνου έχουν ακόμα πολλά να ειπωθούν για ένα ακόμα τραγικό κομμάτι της σύγχρονης γερμανικής ιστορίας.
Nina Werkhäuser / Μαρία Ρηγούτσου
Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης