Το λυκόφως της Μέρκελ

Πολλές φορές στο παρελθόν έγινε λόγος για παραίτηση της Άγκελας Μέρκελ από την καγκελαρία, ιδίως σε περιόδους ρήξεων εντός του κυβερνητικού συνασπισμού στο Βερολίνο. Όμως η Μέρκελ παραμένει καγκελάριος εδώ και 14 χρόνια και δηλώνει αποφασισμένη να εξαντλήσει την κυβερνητική της θητεία. Δημοσκοπήσεις δείχνουν μάλιστα ότι η πλειονότητα των Γερμανών θέλει την Άγκελα Μέρκελ να παραμείνει καγκελάριος μέχρι το 2021 παρά την κριτική που ασκείται στο κυβερνητικό έργο.

Η Γερμανία, αλλά και ο υπόλοιπος κόσμος δεν είναι πια αυτό που ήταν, όταν η Μέρκελ αναλάμβανε για πρώτη φορά καθήκοντα καγκελαρίου το 2005. Στη Γερμανία η πολιτική πόλωση είναι η μεγαλύτερη εδώ και δεκαετίες, με την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) να είναι το ισχυρότερο αντιπολιτευόμενο κόμμα στο κοινοβούλιο. Την ίδια στιγμή τα ποσοστά τόσο των γερμανών συντηρητικών, όσο και των σοσιαλδημοκρατών διαγράφουν φθίνουσα πορεία.

«Να μην αφήσει τη Γερμανία και την Ευρώπη στο χάος»

Και διεθνώς όμως η κατάσταση είναι περισσότερο εύθραυστη. Ο αμερικανός πρόεδρος Τραμπ αμφισβητεί δημόσια το νόημα της νατοϊκής συμμαχίας και οι Βρετανοί γυρνούν την πλάτη στην ΕΕ. Ο βιογράφος της Μέρκελ Ραλφ Μπόλμαν πιστεύει ότι η καγκελάριος θεωρεί τις εξελίξεις αυτές «μια πολύ σοβαρή κρίση των δυτικών δημοκρατιών».

Σύμφωνα με τον Ραλφ Μπόλμαν κύριος στόχος της Μέρκελ στο χρόνο που της απομένει στην καγκελαρία είναι «να μην αφήσει την Γερμανία, την Ευρώπη, αλλά κα τον υπόλοιπο κόσμο στο χάος». Είναι γεγονός ότι η Άγκελα Μέρκελ δεν ήταν ποτέ πολιτικός με μεγάλα οράματα. Χωρίς να μιλούν δημόσια αρκετά στελέχη των Χριστιανοδημοκρατών θα επιθυμούσαν η Μέρκελ να ακολουθούσε το παράδειγμα του γάλλου προέδρου Μακρόν, ο οποίος κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις για την αναμόρφωση της ΕΕ ή ξεκίνησε δημόσια συζήτηση για την βορειοατλαντική συμμαχία χαρακτηρίζοντας το ΝΑΤΟ «εγκεφαλικά νεκρό».

Η πιο αμφιλεγόμενη πολιτική της απόφαση

Καμία πολιτική της απόφαση δεν είναι τόσο αμφιλεγόμενη όσο εκείνη του 2015, όταν άφηνε τα γερμανικά σύνορα ανοιχτά σε εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες χωρίς καν να συμβουλευθεί το γερμανικό κοινοβούλιο. Για πολλούς στη Γερμανία η καγκελάριος έγινε ένα μισητό πρόσωπο, ενώ για άλλους ήταν ο σωτήρας του δυτικού κόσμου.

Ποια θα είναι η πολιτική παρακαταθήκη της Μέρκελ; Ο βιογράφος της εκτιμά ότι «η καγκελάριος θα ήθελε να είναι η γυναίκα που κατάφερε να περάσει επιτυχώς τη Γερμανία μέσα από τις συμπληγάδες κρίσεων, όπως η ευρωκρίση και η προσφυγική κρίση και η πολιτικός που έκανε τους Χριστιανοδημοκράτες ένα πιο ανοιχτό και πιο ανεκτικό κόμμα παρά το τίμημα εισόδου ενός ακροδεξιού λαϊκιστικού κόμματος στο γερμανικό κοινοβούλιο.

Κρίστοφ Χάσελμπαχ

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος