Τι προκαλεί το υπερβολικό κρύο στο σώμα μας

Η θερμοκρασία από 36,5 έως 37 βαθμούς Κελσίου είναι ιδανική για το ανθρώπινο σώμα. Τότε λειτουργεί καλύτερα. Ο μεταβολισμός μας και η σωστή λειτουργία των οργάνων εξαρτώνται από τη θερμοκρασία του σώματος και εκείνο κάνει ό,τι μπορεί για να τη διατηρήσει σε κανονικά επίπεδα.

Ωστόσο το σώμα μπορεί να τα καταφέρει μόνο μέχρι έναν βαθμό. Περισσότερα από πέντε εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από υπερβολική ζέστη ή κρύο.

Εάν το σώμα μας έχει ή όχι τη σωστή θερμοκρασία εξαρτάται από τους υποδοχείς. Αν η θερμοκρασία πέσει απότομα, προσπαθεί να ενεργοποιήσει τον μεταβολισμό για να διατηρηθεί μια ισορροπία. Ο μεταβολισμός μας προμηθεύει με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Φροντίζει ώστε τα τρόφιμα να διασπώνται και να μετατρέπονται έτσι ώστε τα κύτταρα να μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον, ο μεταβολισμός ζεσταίνει το σώμα και η κυκλοφορία του αίματος παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία.

Ο κίνδυνος της υποθερμίας

Τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται όμως στο κρύο και έτσι δεν μπορεί πλέον να μεταφερθεί αρκετό αίμα με αποτέλεσμα να προκαλείται πόνος. Στην αρχή στα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών, τη μύτη και τα αυτιά. Εάν η θερμοκρασία του σώματος συνεχίσει να πέφτει, σειρά έχουν τα ζωτικά όργανα όπως η καρδιά, οι πνεύμονες και ο εγκέφαλος. Λειτουργούν μόνο σε περιορισμένο βαθμό.

Εάν η θερμοκρασία του σώματος πέσει ακόμη και δύο βαθμούς τότε κάνουμε λόγο για υποθερμία. Για λόγους αυτοπροστασίας, το σώμα εργάζεται πιο εντατικά. Οι μύες ενεργοποιούνται και αρχίζει ένα τρέμουλο.

Στους 32 βαθμούς Κελσίου το τρέμουλο σταματά, αλλά αυτό δεν είναι καλό σημάδι. Το σώμα δεν έχει πλέον ενέργεια. Ο εγκέφαλος και οι νευρικές απολήξεις δεν μεταφέρουν μηνύματα και υπάρχει ένα μούδιασμα στα χέρια και τα πόδια.

Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης ο πόνος υποχωρεί, αλλά δεν μπορούμε πλέον να κινηθούμε, να μιλήσουμε και αισθανόμαστε μπερδεμένοι και αποπροσανατολισμένοι.

Τι μπορεί να βοηθήσει στην υποθερμία;

Σε ακραίες θερμοκρασίες θα πρέπει να προστατεύουμε το σώμα μας όσο το δυνατόν περισσότερο. Αυτό σημαίνει ζεστά ρούχα, σκουφιά και γάντια, κασκόλ και χοντρές κάλτσες. Εάν γνωρίζουμε ότι θα αντιμετωπίσουμε πολύ κρύο για μεγάλο χρονικό διάστημα, καλό είναι να πάρουμε μαζί μας τον κατάλληλο εξοπλισμό: μια κουβέρτα έκτακτης ανάγκης και θερμαντήρες χεριών τσέπης.

Σημάδι υποθερμίας είναι η απώλεια της αίσθησης και μούδιασμα, ειδικά στη μύτη και τα αυτιά, τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών. Το να ζεστάνετε αυτά τα μέρη του σώματος με μια θερμοφόρα για παράδειγμα, δεν είναι καλή ιδέα γιατί μπορεί να καταστραφούν τα αγγεία. Αντί για θερμοφόρα είναι καλύτερα να χρησιμοποιήσετε ζεστό νερό για να ξεπαγώσετε σιγά-σιγά τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών.

Όποιος πάλι πιστεύει ότι μπορεί να ζεστάνει το σώμα του με λίγο αλκοόλ, κάνει λάθος. Το αλκοόλ μπορεί αρχικά να δίνει την εντύπωση μιας ευχάριστης εσωτερικής ζεστασιάς αλλά διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία. Το κρύο, από την άλλη πλευρά, τα συστέλλει. Αυτά τα δύο άκρα συχνά οδηγούν σε λανθασμένη εκτίμηση. Μπορεί να αισθανόμαστε ζεστό το δέρμα, αλλά το σώμα είναι κρύο και μπορεί να μην το καταλάβουμε στην αρχή.

Τέλος, εάν η θερμοκρασία του σώματος πέσει κάτω από τους 29,5 βαθμούς Κελσίου, ο εγκέφαλος σταματά να λειτουργεί. Η καρδιά μας λειτουργεί λιγότερο και αντί για 60 παλμούς το λεπτό, χτυπά μόνο μία ή δύο φορές. Το αίμα δεν μπορεί πλέον να κυλίσει γρήγορα στο σώμα και ο θάνατος από το κρύο είναι σχεδόν βέβαιος.

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου