Σόιμπλε κατά ευρω-ομολόγου

Μετά από μακρά περίοδο σιωπής ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε εκφράζει αναλυτικά τις απόψεις του για την ευρωζώνη- και όχι μόνο. Μιλώντας στην ηλεκτρονική έκδοση της γερμανικής εφημερίδας DIE ZEIT, ο πρώην υπουργός Οικονομικών και νυν πρόεδρος της Βουλής εκφράζει ανοιχτά την αντίθεσή του στην έκδοση ομολόγων για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων του κορωνοϊού. Όπως υποστηρίζει «τα ομόλογα για τον κορωνοϊό δεν βοηθούν σε κάποιο πρόβλημα που δεν μπορούμε να λύσουμε με τα ήδη υπάρχοντα εργαλεία. Πραγματικά, το θέμα μας δεν είναι η κοινοτικοποίηση χρέους. Αυτή η συζήτηση είναι επιβλαβής».

Αντί ομολόγου, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προτείνει στις ενδιαφερόμενες χώρες να προσφύγουν στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), κάτι που άλλωστε αποτελεί επίσημη θέση του Βερολίνου. Όπως επισημαίνει «αυτός ο μηχανισμός έχει θεσπιστεί για μία τέτοια κατάσταση ανάγκης. Εάν δεν επαρκεί ο όγκος χρηματοδότησης, μπορούμε και πρέπει να τον διευρύνουμε. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) κάνει ό,τι μπορεί, στα πλαίσια των δυνατοτήτων της, ώστε να περιορίσει τις οικονομικές συνέπειες της κρίσης». Αναφερόμενος πάντως στο Σύμφωνο Σταθερότητας, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παρατήρησε ότι ήταν σωστό να τεθεί «εκτός ισχύος» από την Κομισιόν.

Ο δημοσιογράφος της ZEIT επιμένει στα ερωτήματα περί ευρω-ομολόγου. Υπενθυμίζει μάλιστα την πρόσφατη, δραματική προειδοποίηση του Ιταλού πρώην προέδρου της Κομισιόν Ρομάνο Πρόντι ότι «αν δεν συνεργαστούμε όλοι μαζί, θα εξαφανιστούμε από τον χάρτη». Η απάντηση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε: «Η Ιταλία δεν πρόκειται να εξαφανιστεί. Στην Ευρώπη θα πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν για να επιδείξουμε αλληλεγγύη. Μόνο έτσι η Ευρώπη μπορεί να ξεπεράσει την κρίση. Αν δεν βελτιωθούν τα πράγματα στους άλλους, τότε θα επιδεινωθούν και για μας. Γι αυτό χρειαζόμαστε νέες μορφές αλληλεγγύης. Για παράδειγμα η Κομισιόν προτείνει να ‘διευρύνουμε’ τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Το θεωρώ σωστό». Στο ερώτημα, αν η ευρωζώνη θα επιβιώσει από αυτή την κρίση, η απάντηση του Σόιμπλε είναι λακωνική: «Για μένα δεν τίθεται καν αυτό το ερώτημα».

Πάντα μάχιμος ο Σόιμπλε

Κάθε άλλο παρά πολιτική αποστρατεία συνεπάγεται η προεδρία της Βουλής για τον 77χρονο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος μάλλον θα ήθελε να παραμείνει στο υπουργείο Οικονομικών και μετά τις εκλογές του 2017. Αυτό ήταν αδύνατο, καθώς οι μετεκλογικές ζυμώσεις «κατακύρωσαν» το συγκεκριμένο υπουργείο στους σοσιαλδημοκράτες (SPD) και τον Όλαφ Σολτς. Αλλά και έτσι ο Σόιμπλε αναλάμβανε μία σοβαρή αποστολή ως πρόεδρος της Βουλής: να τιθασεύσει, με νομικά και συνταγματικά εργαλεία, το ενισχυμένο κοινοβουλευτικά ξενοφοβικό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) και παράλληλα να προωθήσει μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία του Κοινοβουλίου με απώτερο στόχο τη μείωση του αριθμού των βουλευτών. Παράλληλα, ο επί σειρά ετών έμπιστος συνεργάτης του Χέλμουτ Κολ παραμένει σημείο αναφοράς για τη χριστιανοδημοκρατική παράταξη (CDU) και συχνά εκφράζει απόψεις για ευρύτερα ζητήματα.

Ενδιαφέρουσα η απάντησή του στο ερώτημα της ZEIT εάν ο ίδιος, ως πρόεδρος της Βουλής, ανησυχεί για τον περιορισμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων στη Γερμανία λόγω των έκτακτων μέτρων που ισχύουν τις τελευταίες εβδομάδες. «Ο κορωνοϊός δεν μπορεί να εξουδετερώσει τη Δημοκρατία», λέει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. «Γι αυτό το ζήτημα η Ομοσπονδιακή Βουλή θα επαγρυπνεί. Αλλά για όσο διαρκεί ο κίνδυνος, θα πρέπει να ζήσουμε με αυτούς τους περιορισμούς. Η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών τους θεωρεί επιβεβλημένους. Άλλωστε η κυβέρνηση δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα από μόνη της, χρειάζεται την κατανόηση των πολιτών».

«Φιλελεύθερο» αίτημα για ευρω-ομόλογα

Την ίδια στιγμή η αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργκρέτε Βεστάγκερ ενώνει τη φωνή της με εκείνους που υποστηρίζουν- ή τουλάχιστον δεν απορρίπτουν- την έκδοση ομολόγου για να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές συνέπειες του κορωνοϊού. Μιλώντας στη γερμανική οικονομική επιθεώρηση Wirtschaftswoche και άλλα ευρωπαϊκά ΜΜΕ η Δανέζα Επίτροπος λέει ότι «είναι σημαντικό να κάνουμε μία συζήτηση χωρίς ταμπού» και ότι «κατά πάσα πιθανότητα τα παλαιά εργαλεία δεν πρόκειται να λειτουργήσουν». Όπως επισημαίνει, η ΕΕ βρίσκεται μπροστά σε μία «πρωτοφανή» οικονομική κρίση και «κάθε επιχείρηση υφίσταται συνέπειες με τον έναν ή τον άλλον τρόπο». Όπως και άλλοι οικονομολόγοι, η αντιπρόεδρος της Κομισιόν σημειώνει ότι υπάρχει μία σημαντική διαφορά με την ευρω-κρίση των προηγουμένων ετών. Και αυτό γιατί η κρίση του κορωνοϊού δεν έχει σχέση με τον «ηθικό κίνδυνο» (moral hazard), δηλαδή τον θεωρητικό κίνδυνο να δοθούν εσφαλμένα κίνητρα σε χώρες με λιγότερο αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία.

Η Μαργκαρέτε Βεστάγκερ θεωρείται προσωπικότητα με κύρος στις Βρυξέλλες και με ιδιαίτερη απήχηση στον φιλελεύθερο χώρο. Στην προηγούμενη Κομισιόν είχε εξαιρετικό απολογισμό ως Επίτροπος Ανταγωνισμού, ενώ σήμερα, υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, οι αρμοδιότητές της έχουν ενισχυθεί, καθώς περιλαμβάνουν και το χαρτοφυλάκιο της ψηφιακής οικονομίας. 

 Γιάννης Παπαδημητρίου