Σταθερότητα και Μαρκ Ρούτε ψήφισαν οι Ολλανδοί

Κι αν δεν έγιναν κρίσιμες διαπραγματεύσεις για την πανδημία στην Ολλανδία το τελευταίο διάστημα. Όμως ο πιο σημαντικός συμμετέχων θα έμενε στη Γερμανία στο κατώφλι. Γιατί μια παρουσιάζονταν με τζιν και μπλουζάκια, μια με ένα δαγκωμένο μήλο στο χέρι, μια με μαύρο μάλλινο σκουφί. Και πάντα με το ποδήλατο και χωρίς αστυνομική συνοδεία. Μια περίεργη και ασυνήθιστη εμφάνιση πρωθυπουργού χώρας. Ο Μαρκ Ρούτε, για τον οποίον ο λόγος, βγήκε και πάλι νικητής των πρόωρων βουλευτικών εκλογών στην Ολλανδία. 54 χρονών σήμερα βρίσκεται από το 2010 στην εξουσία, όσο κανείς άλλος στην ολλανδική ιστορία. Ίσως γιατί δεν μοιάζει και με κανέναν άλλο.

Ο χαλαρός κι εναλλακτικός Μαρκ Ρούτε

Ψηλός 1,93, με έναν καλό λόγο πάντα στο στόμα, πολύ κοινωνικός, «Ναι, είμαι ο Μαρκ», απαντά όταν οι περαστικοί τον αναγνωρίζουν πάνω στο ποδήλατο. Μένει σε ένα μικρό σπίτι στη Χάγη, μια φορά την εβδομάδα δίνει μαθήματα κοινωνιολογίας σε παιδιά δημοτικού και μέχρι πρότινος δεν είχε κινητό τελευταίας τεχνολογίας. Αυτή η εικόνα έχει πέραση στην Ολλανδία, γιατί η θεατρική πλευρά της εξουσίας και της επιτυχίας ποτέ δεν εντυπωσίαζε λόγω της καλβινιστικής παράδοσης της χώρας. Ένα άλλο βασικό είναι ότι ο Μαρκ Ρούτε δεν είναι ευάλωτος. Σύντροφο δεν έχει. Από σήμερα 18.03 ξεκίνησε να αναζητεί κυβερνητικό εταίρο. Οι Ολλανδοί ψήφισαν σταθερότητα σε αποχές άκρας ανασφάλειας. Οι διαπραγματεύσεις προμηνύονται δύσκολες και χρονοβόρες. 225 ημέρες διήρκεσαν το 2017, κακός προάγγελος. Εάν θα συνεχίσει με τους ίδιους τρεις εταίρους όπως μέχρι τώρα, δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Διότι η Ζίγκριντ Κάαγκ από το αριστερό φιλοευρωπαϊκό κόμμα D66 έκλεψε την παράσταση κερδίζοντας τη δεύτερη θέση με 27 από τις συνολικά 150 έδρες της Βουλής. Η Κάαγκ, υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου μέχρι τώρα, θεωρείται ανατέλλον άστρο της ολλανδικής πολιτικής. Έχει θητεύσει πολλά χρόνια στα ΗΕ και μιλά 6 γλώσσες.

Η κυρία Κάαγκ άφησε να εννοηθεί ότι είναι έτοιμη να συμπλεύσει με το φιλελεύθερο Ρούτε μόνο εάν στην κυβέρνηση συμμετάσχει ένα ακόμη προοδευτικό κόμμα. «Η πολιτική πρέπει να γίνει προοδευτική, ειλικρινής και πράσινη» είπε η κυρία Κάαγκ την βραδιά των εκλογών. 17 κόμματα θα εκπροσωπηθούν στην τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο στη Βουλή. Την τελευταία φορά που ήταν τόσα, ήταν το 1918. Δείχνει πόσο κατακερματισμένο είναι το ολλανδικό κομματικό πεδίο, που οπωσδήποτε δεν ευνοεί την κυβερνητική σταθερότητα. Για να επιτύχει σταθερή κυβέρνηση ο Μαρκ Ρούτε πρέπει να συνασπιστεί με πέντε κόμματα. Αλλά ο Ρούτε αισθάνεται στο στοιχείο του. «Όσα περισσότερα, τόσο το καλύτερο» λέει, «είναι το αποκορύφωμα της Δημοκρατίας». Κανείς δεν αμφισβητεί ότι θα το καταφέρει. «Ο Ρούτε είναι πραγματιστής και ειλικρινής» πιστεύει ο πολιτικός επιστήμων Αρμέν Χακχεβερντάν.

Ένας πρωθυπουργός "από τεφλόν"

Βέβαια το σκάνδαλο με τα οικογενειακά επιδόματα, στο οποίο κατηγορήθηκαν από τις φορολογικές υπηρεσίες αδίκως δεκάδες χιλιάδες γονείς ως απατεώνεςκαι κλήθηκαν να τα επιστρέψουν, δεν πέρασε απαρατήρητο, αλλά ο Ρούτε έκανε προεκλογικό αγώνα σαν να μην είχε γίνει τίποτα, Σαν ένας πρωθυπουργός από τεφλόν, όπως τον αποκαλούν κοροϊδευτικά στην πατρίδα του, τίποτα δεν κολλάει πάνω του. Μετά από μια δεκαετία στο κυβερνητικό τιμόνι, πολλοί ψηφοφόροι θέλουν τώρα αλλαγή. Θεωρούν ότι η πίστη του στη δύναμη της οικονομίας της αγοράς έχει ξεπεραστεί. Και όχι μόνο εκεί. Στον τομέα της υγείας, στην αγορά εργασίας, στην κοινωνική πολιτική βοηθημάτων, στην ενσωμάτωση, παντού το πιστεύω του Ρούτε είναι ότι ο καθένας πρέπει να φροντίζει τον εαυτό του ο ίδιος και να μην ελπίζει στο κράτος. Το ερώτημα είναι πόσο ευέλικτος είναι. Ο ίδιος δεν κρύβει ότι θα ήθελε να ακολουθήσει δεξιά πολιτική με ισχυρή συνιστώσα το κόμμα του σε δεξιά κυβέρνηση συνασπισμού. Αλλά ήρθαν έτσι τα πράγματα που δεν μπορεί να αποφύγει την Ζίγκριντ Κάαγκ. Συνασπισμός με τους ακροδεξιούς, όπως με τον εθνολαϊκιστή Γκερντ Βίλντερς, αποκλείεται. Το κόμμα του διολίσθησε στην τρίτη θέση χάνοντας 3 έδρες, τις οποίες πήρε ένα άλλο εθνολαϊκιστικό κόμμα, το FvD του εθνικιστή Τιερί Μποντέ, που τώρα έχει συνολικά οκτώ έδρες. Άρα, πιέσεις από εχθρικά προς την Ευρώπη κόμματα θα συνεχίσει να δέχεται, γι αυτό δεν αναμένεται αλλαγή στην ευρωπαϊκή πολιτική του.

Αλλά δεν πολυστενοχωριέται, γιατί η ΕΕ τελικά είναι γι αυτόν αναγκαίο κακό. Ο Mr. No, όπως τον αποκαλούν στην ΕΕ, θα συνεχίσει να υποστηρίζει με σθένος την πολιτική λιτότητας και να φρενάρει κάθε σκέψη για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής. Μαζί με τους άλλους τρεις λεγόμενους ευρωτσιγκούνηδες (Αυστρία, Δανία και Φινλανδία) αντιτάχθηκε στην ισορροπία και το μέγεθος του πακέτου 750 δις ευρώ για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας από την πανδημία, ζητώντας περισσότερα δάνεια παρά επιδοτήσεις. Δεν ήθελε να αφήσει την εντύπωση στους συμπατριώτες του ότι θέλει να χαρίσει στους νότιους της ΕΕ κόπους ζωής των Ολλανδών. Αλλά τώρα προτεραιότητα έχει η πανδημία και μετά η ανάκαμψη της οικονομίας. Το μέλλον προδιαγράφεται αβέβαιο. Κανείς δεν ξέρει πόσο καιρό ακόμη ο ιός θα επελαύνει. Οι προοπτικές για την οικονομία είναι ζοφερές. Πώς θέλει να οδηγήσει τη χώρα προς το μέλλον; «Με ρεαλισμό και αισιοδοξία» είπε την παραμονή των εκλογών λάμποντας ολόκληρος. Ο Ρούτε δεν χάνει εύκολα το χαμόγελό του.

Ανέτε Μπρίσελ, Κρίστοφ Ντρίσεν/dpa

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου