Σε ποιον ανήκει ο "χρυσός των Σκυθών";

Η σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας διεξάγεται σε πολλά επίπεδα. Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στο Άμστερνταμ. Πρόκειται για πολύτιμα πολιτιστικά αγαθά. Για τον χρυσό των Σκυθών στην Κριμαία.Υπέροχα αντικείμενα που εκτέθηκαν στο Άμστερνταμ το 2014. Ωστόσο μετά η Κριμαία προσχώρησε στη Ρωσία και τώρα το ζήτημα της ιδιοκτησίας είναι ασαφές. Δικαστές στην Ολλανδία καλούνται να απαντήσουν στο ερώτημα σε ποιον ανήκει ο χρυσός της Κριμαίας;

Για τη Μόσχα και το Κίεβο είναι ένα άκρως πολιτικό ζήτημα. Στα τέλη Οκτωβρίου δικαστήριο του Άμστερνταμ αποφάσισε σε δεύτερο βαθμό πως η συλλογή ανήκει στην Ουκρανία. Αλλά η τελευταία λέξη για τον χρυσό των Σκυθών δεν έχει λεχθεί ακόμα.

Τέσσερα μουσεία της Κριμαίας διεκδικούν τον πολιτιστικό θησαυρό και θέλουν τώρα να προσφύγουν στο ανώτατο δικαστήριο της Ολλανδίας και να υποβάλουν αίτηση ακύρωσης της απόφασης.

Μια μοιραία έκθεση ...

Ο Πρόεδρος της Κριμαίας Σεργκέι Ακσγιόνοφ λίγο πριν την Πρωτοχρονιά ζήτησε βοήθεια από τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Η Μόσχα είχε ήδη διαβεβαιώσει τα μουσεία της Κριμαίας για την υποστήριξή της.

Από την άλλη πλευρά ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Σελένσκι, έκανε λόγο για μια «πολυαναμενόμενη νίκη». «Εμείς φέρνουμε πάντα πίσω τα δικά μας. Πρώτα θα πάρουμε το χρυσό των Σκυθών και μετά την Κριμαία», έγραψε στο Twitter.

Όλα ξεκίνησαν με την έκθεση «Κριμαία: Χρυσός και τα μυστικά της Μαύρης Θάλασσας» στο μουσείο Allard Pierson στο Άμστερνταμ. Εκτέθηκαν αντικείμενα από τέσσερα μουσεία της Κριμαίας, συμπεριλαμβανομένου ενός σκυθικού κράνους 2400 ετών, λεπτεπίλεπτες καρφίτσες και μια θήκη χρυσού ξίφους. Η έκθεση είχε προηγουμένως παρουσιασιαστεί στο Κρατικό Μουσείο της Βόννης.

Κανονικά το μουσείο του Άμστερνταμ θα είχε επιστρέψει τα αντικείμενα μετά την έκθεση στους δανειστές, όμως αυτό δεν έγινε εξαιτίας των δραματικών γεγονότων που έχουν μετατρέψει την Κριμαία σε μια περιοχή κρίσιμων πολιτικών εξελίξεων στην Ευρώπη.

Σε μυστικό μέρος στην Ολλανδία 

Το ερώτημα που τώρα τίθεται είναι εάν τα χρυσά αντικείμενα ανήκουν στα μουσεία της Κριμαίας, η οποία το 2014 προσχώρησε στη Ρωσία, ή στην Ουκρανία; Τα 565 αντικείμενα χρονολογούνται από τον 2ο αιώνα π.Χ μέχρι τον ύστερο Μεσαίωνα. Οι δικαστές στην Ολλανδία δικαίωσαν καταρχάς την Ουκρανία και βασίστηκαν σε ένα νόμο της χώρας του 1995. Στο αιτιολογικό της απόφασης αναφέρεται πως «ακόμα κι αν τα μουσειακά κομμάτια προέρχονται από την Κριμαία αποτελούν μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουκρανίας». Στην απόφαση βάρυνε επίσης ιδιαιτέρως το «δημόσιο συμφέρον» στην Ουκρανία.

Η επιμελήτρια της έκθεσης Βαλεντίνα Μορντβίντσεβα δηλώνει πως κατανοεί τη δυσαρέσκεια ορισμένων υπαλλήλων του μουσείου. "Νομίζω πως οι άνθρωποι στα μουσεία της Κριμαίας θεωρούν πως αν τα εκθέματα πάνε στο Κίεβο θα φύγουν  για πάντα από την Κριμαία".

Ανησυχεί επίσης για το μέλλον των εκθεμάτων, των οποίων η τεκμηρίωση συνεχίζεται στην Κριμαία και άρα υπό ρωσική διοίκηση και είναι αμφίβολο εάν θα υπάρξει, όπως λέει, μια επιτροπή ειδικών από την Κριμαία και το Κίεβο. «Όταν τα αντικείμενα πάνε στο Κίεβο, αυτό θα καταγραφεί σαν μια πολιτική νίκη», δήλωσε η Βαλεντίνα Μορντβίντσεβα, η οποία κινείται τακτικά μεταξύ Μόσχας και Κιέβου.

Μέχρι τότε ο χρυσός των Σκυθών θα βρίσκεται σε ένα μυστικό μέρος στην Ολλανδία.

Αντρέας Στάιν, Ανέτε Μπίρσελ (DPA)

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου