Σε δημοπρασία ο «φάκελος του Ες»

Ένα από τα μυστήρια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είναι η πραγματική φύση της αποστολής του Ρούντολφ Ες -εν μέσω του πολέμου- στη Βρετανία το 1941. Ο μέχρι τότε υπαρχηγός του Χίτλερ, πέταξε με ένα μικρό αεροσκάφος μέχρι τα βρετανικά νησιά, προκειμένου, όπως λέγεται, να συζητήσει με τους Βρετανούς ένα ειρηνευτικό σχέδιο, που φέρεται να είχε συντάξει ο ίδιος. Το εν λόγω σχέδιο -που φυσικά δεν δέχθηκαν να συζητήσουν οι Βρετανοί, αλλά προτίμησαν να φυλακίσουν τον Ες- είναι μεταξύ των 14 ντοκουμέντων που εμπεριέχει ο φάκελος. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο οίκος Alexander Historical Auctions που έχει αναλάβει τη δημοπρασία. Η τιμή του φακέλου έχει οριστεί στα 500.000-700.000 δολάρια.

«Σε καμία περίπτωση δεν θα γραφτεί εκ νέου η ιστορία»

Πολλοί χαρακτηρίζουν υπερβολικό το ποσό αυτό, με δεδομένο ότι αμφισβητείται ακόμη και η γνησιότητα των εγγράφων που προέρχονται από την εποχή που ο Ρούντολφ Ες βρισκόταν υπό κράτηση στη Βρετανία. Στην πενταετία της αιχμαλωσίας του, στη Βρετανία, το στέλεχος του εθνικοσοσιαλιστικού καθεστώτος είχε χαρακτηριστεί παράφρων. Άλλωστε, στην γραμμή της ψυχικής ασθένειας «οικοδόμησε» ο Ες και την υπερασπιστική του στρατηγική αργότερα, κατά τη διάρκεια της δίκης της Νυρεμβέργης.

Το ερώτημα, ωστόσο, που τίθεται είναι σε ποιο βαθμό οι επιστολές και τα ντοκουμέντα του φακέλου προσφέρουν νέα ιστορικά στοιχεία. «Σε καμία περίπτωση δεν θα γραφτεί εκ νέου η ιστορία», εκτιμά ο Άχιμ Μπαουμγκάρτεν. «Απλά θα μπορέσουμε να δούμε τον Ρούντολφ Ες από μία ακόμη οπτική γωνία», προσθέτει ο επικεφαλής του τμήματος εγγράφων του γερμανικού Ομοσπονδιακού Αρχείου, το οποίο εδρεύει στο Κόμπλεντς. Ο Μπαουμγκάρτεν θεωρεί υπερβολικό το ποσό των 500.000 δολαρίων για το περιεχόμενο του φακέλου, μολονότι δεν αποκλείει το ενδεχόμενο τα έγγραφα να είναι γνήσια. «Δεν μπορώ μέχρι τώρα να αποδείξω ότι ο φάκελος είναι προϊόν πλαστογραφίας», τονίζει σε συνέντευξή του προς την Deutsche Welle ο ιστορικός. Αυτό που τον εντυπωσίασε είναι ότι σε όλα τα έγγραφα υπάρχει η ένδειξη most secret. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, ο φάκελος έχει κλαπεί από το βρετανικό Εθνικό Αρχείο, το οποίο όμως με τη σειρά του διαψεύδει αυτόν τον ισχυρισμό.

Αντίγραφα επιστολών του Ες προς τον βασιλιά;

Ο Μπαουμγκάρτεν υποψιάζεται ότι ο φάκελος περιέχει αντίγραφα των επιστολών του Ες προς τον βασιλιά της Βρετανίας και προς μέλη της βρετανική κυβέρνησης, καθώς επίσης και του ειρηνευτικού σχεδίου που κατέθεσε στους Βρετανούς το 1941. Τα αντίγραφα αυτά ο Ες φέρεται να τα έβγαλε από τη φυλακή με τη βοήθεια των δεσμοφυλάκων. Αλλά όλα αυτά είναι εικασίες. Το μόνο που θα πρέπει να θεωρείται σίγουρο είναι ότι τα πρωτότυπα, που ο Ες παρέδωσε σε βρετανούς διπλωμάτες έχουν χαρακτηριστεί άκρως απόρρητα και δεν αναμένεται να δοθούν πριν από το 2018 στη δημοσιότητα.

Αυτό που ο Άχιμ Μπαουμγκάρτεν καταθέτει, με βάση τη σύγκριση των εγγράφων του Ες που διαθέτει το Ομοσπονδιακό Αρχείο, είναι ότι ο γραφικός χαρακτήρας είναι όμοιος με αυτόν του φακέλου. Το ίδιο ισχύει για τη σφραγίδα με το μονόγραμμα RH. Αλλά και αυτό δεν επαρκεί για την πιστοποίηση της γνησιότητας των εγγράφων που βγαίνουν στη δημοπρασία. Απαιτείται ειδική εξέταση του χαρτιού και της μελάνης από τα εργαστήρια της Γερμανικής Υπηρεσίας Διώξεως του Εγκλήματος (BKA).

Η υπόθεση θυμίζει σε κάποιο βαθμό τα «ημερολόγια του Χίτλερ» που είχε αγοράσει και δημοσιεύσει το 1983 το περιοδικό Stern. Στη συνέχεια απεδείχθη ότι ήταν πλαστά. Πάντως, ο μυθιστορηματικός τρόπος που τα «ντοκουμέντα του Ες» έφτασαν μέσω αγνώστων στο οίκο δημοπρασιών πυροδοτεί αμφιβολίες.

Sarah Judith Hofman/Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος