«Ο καθηγητής στο στάβλο του Αυγεία»

Υπό τον τίτλο «Ο καθηγητής στον στάβλο του Αυγεία», που αναφέρεται στον Βύρωνα Νάκο, καθηγητή Τοπογραφίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και πρόεδρο της Α.Ε. με την επωνυμία Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση, η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung σημειώνει ότι «για πάνω από 20 χρόνια η Αθήνα επιχειρεί να οικοδομήσει ένα κτηματολόγιο, μέχρι στιγμής όμως με μικρή επιτυχία. Μια νέα υπηρεσία θέλει τώρα να βάλει πραγματικά τάξη».

Σύμφωνα με το αναλυτικό ρεπορτάζ η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της ΕΕ χωρίς εθνικό κτηματολόγιο και αυτό παρότι καταβάλλονται εδώ και 23 χρόνια προσπάθειες για την δημιουργία του τις οποίες στηρίζει μάλιστα και η ΕΕ με την συνδρομή εκατομμυρίων. Ο πρόεδρος της Α.Ε. Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση Βύρων Νάκος όμως που ανέλαβε τα ηνία της υπηρεσίας το 2015 εμφανίζεται τώρα αισιόδοξος ότι το εθνικό κτηματολόγιο θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2020. «Ένα εθνικό κτηματολόγιο», αναφέρει η εφημερίδα, «αποτελεί σε όλο τον κόσμο το θεμέλιο της ασφάλειας δικαίου, των ασφαλών επενδύσεων, της αποτελεσματικής προστασίας του περιβάλλοντος. Χωρίς αυτό υπάρχει παντού πρόσφορο έδαφος για αυθαιρεσία και διαφθορά».

Αισιοδοξία για την ολοκλήρωση του δύσκολου έργου

Όπως σχολιάζει η SZ, μέχρι πρότινος η δημιουργία του κτηματολογίου στην Ελλάδα είχε προκαλέσει μόνον αρνητικές ειδήσεις, με ορισμένους να συγκρίνουν την προσπάθεια αυτή με την σχεδόν σκανδαλώδη κατασκευή του νέου αεροδρομίου του Βερολίνου που «προκαλεί δημόσια ντροπή και κοστίζει πολλά». Πλέον όμως φαίνεται φως στον ορίζοντα, σύμφωνα με την εφημερίδα. «Αισιόδοξος δεν είναι μόνον ο Νάκος αλλά και οι διεθνείς πιστωτές της χώρας επαινούν τους Έλληνες. ‘Πραγματικά το προσπαθούν πολύ', λέει υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Κομισιόν στην Αθήνα. Όταν στις αρχές του χρόνου εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πραγματοποίησαν μια ‘επίσκεψη ελέγχου' για να διαπιστώσουν πού ξοδεύει η Αθήνα τα χρήματα των ευρωπαίων φορολογούμενων, η αποτίμησή τους ήταν θετική: η δημιουργία του κτηματολογίου προχωρά».

Η SZ επισημαίνει ότι το έργο που έχει αναλάβει ο καθηγητής Νάκος «μοιάζει με έναν από τους άθλους του Ηρακλή, αφού καλείται κυριολεκτικά να καθαρίσει τους στάβλους του Αυγεία. Υπήρχαν κληρονομιές που αναφέρονταν στην τοποθεσία του οικοπέδου με περιγραφές όπως ‘από το ρυάκι μέχρι την τρίτη ελιά δεξιά' ή ‘το χωράφι δίπλα σε εκείνα της κυρίας Κατσιούλη».

«Ξεκινήσαμε από το μηδέν»

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ οι πρώτες προσπάθειες για τη δημιουργία κτηματολογίου ξεκίνησαν το 1995 με την ΕΕ να συγχρηματοδοτεί το έργο με πάνω από 150 εκατομμύρια. Ωστόσο η αρχική φάση κατέληξε σε φιάσκο, «προθεσμίες χάθηκαν χωρίς η Αθήνα να μπορεί να παρουσιάσει αποτελέσματα. Στο τέλος, οι Έλληνες έπρεπε να επιστρέψουν 100 εκατομμύρια. Ο Νάκος ο οποίος δεν συμμετείχε τότε, λέει ότι παρότι δεν θέλει να εξωραΐσει την κατάσταση θα πρέπει να είναι κανείς δίκαιος: ‘Ξεκινήσαμε από το μηδέν. Δεν ξέραμε τίποτα. Ήταν όλα καινούρια για μας».

Όπως σημειώνει η Süddeutsche Zeitung τα μεγαλύτερα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει η νέα υπηρεσία ήταν η έλλειψη τεχνογνωσίας, η γραφειοκρατία αλλά και οι εν μέρει σθεναρές αντιστάσεις ανθρώπων που δεν θέλουν το κτηματολόγιο. Μερίδα δικηγόρων και συμβολαιογράφων επωφελούνταν οικονομικά με το χάος που επικρατούσε. Παράλληλα, όποιος φοροδιέφευγε δεν είχε συμφέρον να ξεκαθαρίσει η εικόνα. Επίσης πολιτικοί νομιμοποιούσαν αυθαίρετα, εξυπηρετώντας έτσι τους ψηφοφόρους τους.

«Τώρα όμως τα πράγματα προχωρούν, λέει ο Νάκος. Μέχρι στιγμής έχει καταγραφεί το 8% των εκτάσεων. Δεν ακούγεται μεν εντυπωσιακό, αλλά είναι άδικο να μετρηθεί η πρόοδος μόνον βάσει εκτάσεων λέει ο καθηγητής, αφού στο μεταξύ έχουν καταγραφεί μεγάλα τμήματα των αστικών κέντρων που αφορούν μεν μικρές εκτάσεις αλλά πολλούς τίτλους ιδιοκτησίας. Εκτός των πόλεων τα πράγματα θα είναι πιο εύκολα, εκεί τα οικόπεδα είναι φθηνότερα και λιγότερο διαφιλονικούμενα. Από τα εκτιμώμενα 40 εκατομμύρια περίπου των τίτλων ιδιοκτησίας έχουν καταγραφεί περισσότεροι από 11,5 εκατομμύρια που αντιστοιχούν στο 29%».

Κώστας Συμεωνίδης