Ο ισπανικός ήλιος παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης

Όποιος έχει ταξιδέψει στην Ισπανία εκπλήσσεται από τις πολυάριθμες στέγες με ηλιακά πάνελ. Η χώρα έχει 3.000 ώρες ηλιοφάνειας το χρόνο. Η Γερμανία έχει μόλις 1.600 ώρες. Η Μάλαγα, η Μούρθια και το Αλικάντε είναι μεταξύ των έντεκα ισπανικών πόλεων που έχουν τη μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Ευρώπη, σύμφωνα με μελέτη της Ισπανικής Ένωσης Φωτοβολταϊκών (UNEF).

Μέχρι στιγμής, η ενέργεια και το νερό στην Ισπανία ήταν φθηνά σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Τα κλιματιστικά υπερλειτουργούσαν το καλοκαίρι και η θέρμανση το χειμώνα. Ο αρχιτέκτονας και ακτιβιστής Ινάκι Αλόνσο εξοργιζόταν πάντα με τη χαμηλή περιβαλλοντική συνείδηση ​​των συμπατριωτών του. Ο 51χρονος παρακολουθεί με ενδιαφέρον τις εξελίξεις στη Γερμανία εδώ και δεκαετίες. «Η ιδέα του παθητικού σπιτιού, του αυτοτροφοδοτούμενου δηλαδή, με γοήτευε πάντα», λέει.

Η βιομηχανία φωτοβολταϊκών στην Ισπανία απασχολεί σήμερα περίπου 60.000 άτομα. Το 2019 εισήχθη ο κανονισμός για τις ηλιακές στέγες και ο Ινάκι Αλόνσο αποφάσισε με ομοϊδεάτες του να κατασκευάσει ένα "παθητικό σπίτι", δηλαδή ενεργειακά αυτοτροφοδοτούμενο, βασισμένο σε ξύλινες κατασκευές με 17 διαμερίσματα. Και τώρα που ο λογαριασμός ρεύματος για ένα νοικοκυριό έχει διπλασιαστεί σε σύγκριση με το καλοκαίρι του 2020, η αγορά ανθεί όσο σε καμία άλλη χώρα στην ΕΕ. Το ισπανικό ινστιτούτο για την ενέργεια IDAE εκτιμά ότι θα παράγονται έως και 14 γιγαβάτ στις ισπανικές στέγες μέχρι το 2030. Ωστόσο, η χώρα παράγει μόνο 3,2 γιγαβάτ αυτή τη στιγμή, 1,2 εκ των οποίων μόνο πέρυσι.

Φορολογικά πλεονεκτήματα αλλά και γραφειοκρατία

Ένα ηλιακό σύστημα χωρίς μπαταρία αποθήκευσης κοστίζει σήμερα από 5.000 έως 6.000 ευρώ για μια μονοκατοικία. Η απόσβεση μπορεί να γίνει σε πέντε έως έξι χρόνια.

Ορισμένοι δήμοι προσφέρουν φορολογικά πλεονεκτήματα ενώ υπάρχει επίσης οικονομική βοήθεια για ηλιακές στέγες μέσω των κονδυλίων της ΕΕ, Next Generation. Η ειδικός Πάουλα Σάντος αναφέρει ότι η απλή εγκατάσταση σε μονοκατοικία χωρίς τροφοδοσία ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να ολοκληρωθεί σε περίπου 30 ημέρες. «Χωρίς τη γραφειοκρατία θα ήταν πολύ πιο γρήγορα»,λέει.

Ωστόσο, όποιος θέλει να δραστηριοποιηθεί στην αγορά παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και αποθήκευσής του μέσω μπαταριών θα πρέπει να περιμένει λίγο ακόμα στην Ισπανία.

Βιώσιμη ζωή στην πόλη

Υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος μπροστά μας, πιστεύει ο Ενρίκ Μπαρλέτ Καστελά από τη Νομική Σχολή Εσάντε στη Βαρκελώνη. «Πρέπει να κάνουμε την πρόσβαση στις ηλιακές στέγες ευκολότερη και πιο ελκυστική και στην Ισπανία». Προς το παρόν, η ηλιακή στέγη υιοθετείται κυρίως από ιδιώτες.

Η Σάντος πιστεύει ότι και οι μικρές ή μεσαίες εταιρείες θα μπορούσαν επίσης να επωφεληθούν από την τρέχουσα άνθηση, θα είχαν καλές προοπτικές μακροπροθεσμα και θα σχετικοποιούσαν την ισχύ των κολοσσών της ηλεκτρικής ενέργειας.

Εξαιτίας του γερμανικού ενεργειακού προβλήματος που προκλήθηκε από τη σύγκρουση με τους Ρώσους, κανείς στην Ισπανία δεν αμφιβάλλει για τον θρίαμβο της ηλιακής ενέργειας. Ωστόσο, ο Αλόνσο πιστεύει  περισσότερο στο συλλογικό πνεύμα: «Σημαντικό είναι ένα συλλογικό πνεύμα και μια βιώσιμη ζωή στην πόλη που δεν θα βασίζεται στην ανάπτυξη και στις αυξήσεις των τιμών».

Στέφανι Μύλερ

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου