«Ο Αγών μου» του Χίτλερ στο θέατρο
6 Σεπτεμβρίου 2015
Πρεμιέρα είχε την Παρασκευή το βράδυ η παράσταση «Ο Αγών μου» του Χίτλερ σε σκηνοθεσία της ομάδας Πρωτόκολλο Ρίμινι. Η βερολινέζικη ομάδα ανέβασε το έργο στη Βαϊμάρη και όπως πάντα οι τρεις σκηνοθέτες Χέλγκαρντ Χάουγκ, Στέφαν Κέγκι και Ντάνιελ Βέτζελ δεν χρησιμοποίησαν επαγγελματίες ηθοποιούς αλλά καθημερινούς ανθρώπους. Αποκαλούν άλλωστε τους πρωταγωνιστές τους «ειδικούς της καθημερινότητας» . Έξι πρόσωπα μιλούν εκ βαθέων για τις προσωπικές τους εμπειρίες.
Μέχρι το τέλος του χρόνου τα δικαιώματα του βιβλίου ανήκουν στο κρατίδιο της Βαυαρίας. Μετά όμως το τέλος του 2015 και την παρέλευση 70 χρόνων από το θάνατο του Χίτλερ παύουν να ισχύουν τα πνευματικά δικαιώματα για το συγκεκριμένο βιβλίο και τον Ιανουάριο του 2016 το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ιστορίας στο Μόναχο σκοπεύει να το εκδώσει χωρίς όμως να συνοδεύεται από σχόλια.
Απομυθοποίηση
«Στόχος μας είναι να απομυθοποιήσουμε το βιβλίο» λέει ο Ντάνιελ Βέτζελ. Οι τρεις σκηνοθέτες γνωρίζουν καλά τι σημαίνει να κάνουν θέατρο με ένα ντοκουμενταρίστικο βλέμμα και είναι γνωστοί για τις ανατροπές, τις αμφισβητήσεις τους, τις αντιφάσεις τους. Οι πρωταγωνιστές είναι άνθρωποι της καθημερινότητας όπως η 65χρονη καθηγήτρια Σιμπίλε Φλίγκε. Διηγείται πως σε ηλικία 14 χρόνων έπεσε πάνω σε ένα αντίτυπο του βιβλίου, το οποίο αντέγραψε με μια γραφομηχανή και στη συνέχεια χάρισε το βιβλίο στους γονείς της ως δώρο Χριστουγέννων. Εκτός αυτού διηγείται πως ως τελειόφοιτη του σχολείου μίλησε στην καθηγήτριά της για την εμπειρία της από την ανάγνωση του βιβλίου και την σόκαρε.
Στην παράσταση έχουν επιστρατευθεί επίσης ένας Ισραηλινός νομικός, ένα Τουρκογερμανός ράπερ, μια ακόμη νομικός, ένας συντηρητής βιβλίων καθώς και ένας τυφλός. «Ο Αγών μου» ήταν ένα πραγματικό μπεστ σέλερ στη διάρκεια του Τρίτου Ράιχ και είχαν πωληθεί περισσότερα από 12,5 εκατομμύρια αντίτυπα. Το βιβλίο πωλούνταν στην αρχή ακριβά και ήταν επίσης ένα καλό δώρο γάμου. Ο συγγραφέας του βιβλίου, δηλαδή ο Χίτλερ, έπαιρνε ποσοστό 10% επί των πωλήσεων, χρηματοδοτώντας με αυτό τον τρόπο το κόμμα του.
Ενθύμιο από τα παλιά ή σκουπίδι;
Τα βιβλία αυτά φυσικά δεν χάθηκαν ως δια μαγείας. Κάπου υπάρχουν. Επισήμως μπορεί κανείς να βρει αντίτυπα σε παλαιοπωλεία. Στο ίντερνετ πωλούνται σε τσουχτερές τιμές που αντιστοιχούν σε αρκετές χιλιάδες ευρώ. Μέχρι σήμερα το βιβλίο έχει μεταφραστεί σε 15 γλώσσες.
Ο συντηρητής βιβλίων Ματίας Χάγκεμπογκ, ο οποίος εργάζεται στην περίφημη βιβλιοθήκη της Βαϊμάρης Anna Amalia, δηλώνει πως ένα βιβλίο παραμένει ένα βιβλίο και δεν συμφωνεί με την καταστροφή του και την εξαφάνισή του. Το ίδιο και η Σιμπίλε Φλίγκε. Θα ήθελε να κρατήσει για πάντα το αντίτυπο του παππού της. Αντίθετα ο συμπρωταγωνιστής τους Άλον Κράους πιστεύει πως η θέση του είναι στα σκουπίδια.
Μαρία Ρηγούτσου / DW, DPA