"Ο Άσαντ κερδίζει τον πόλεμο, όχι την ειρήνη"

Εκρήξεις συγκλόνισαν για πολλοστή φορά τη Δαμασκό τα ξημερώματα της Κυριακής. Το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα δικαιώματα, που πρόσκειται στην αντιπολίτευση, κάνει λόγο για πιθανές επιδρομές της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας, ενώ τα κρατικά μέσα ενημέρωσης υποστηρίζουν ότι τις εκρήξεις προκάλεσε βραχυκύκλωμα σε αποθήκες πυρομαχικών. Όλα αυτά ενώ το καθεστώς Άσαντ προετοιμάζει την τελική- και αποφασιστική για την οριστική έκβαση του εμφυλίου πολεμου- επίθεση στη βορειοδυτική επαρχία Ιντλίμπ, στα σύνορα με την Τουρκία.

Ο ειδικός εντεταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία, Στεφάν ντε Μιστούρα, προτείνει έναν "ανθρωπιστικό διάδρομο" για τη διαφυγή και προστασία των αμάχων. Η Ρωσία ενισχύει τη στρατιωτική παρουσία της στη Μεσόγειο. Και η Δύση απλώς παρατηρεί τις εξελίξεις; Όπως επισημαίνει ο Ομίντ Νουριπούρ "το πραγματικό ενδιαφέρον για τη Συρία εκδηλώθηκε όχι όταν είχαμε τους πρώτους 100.000 νεκρούς, αλλά όταν είχαμε τους πρώτους 10.000 πρόσφυγες. Αλλά ήταν λίγο αργά. Υπάρχει κι ένα δεύτερο ζήτημα: έχουμε ευρωπαϊκές χώρες που προμήθευαν όπλα στους αντάρτες και επίσης έχουμε ευρωπαϊκές χώρες που προμήθευαν όπλα στον Άσαντ. Και βέβαια κάποια στιγμή, όταν οι Ευρωπαίοι άρχισαν να εμφανίζονται σε διεθνείς διασκέψεις για τη Συρία, οι Ρώσοι τους ρωτούσαν: Τί κάνετε εσείς εδώ; Και δεν έπαιρναν ουσιαστική απάντηση. Όλα αυτά είναι ένα δραματικό παράδειγμα για το τί συμβαίνει όταν οι Eυρωπαίοι δεν έχουν ούτε καν έναν ελάχιστο κοινό παρονομαστή σε θέματα διεθνούς πολιτικής".

"Οι Ρώσοι εκμεταλλεύονται το κενό που αφήνουν οι Ευρωπαίοι"

Ποιά θα ήταν όμως η εναλλακτική λύση; Για παράδειγμα, όταν το 2013 το καθεστώς Άσαντ έκανε χρήση χημικών όπλων παραβιάζοντας τις κόκκινες γραμμές του αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα θα ήταν καλύτερα να επέμβει στρατιωτικά η Δύση; "Δεν είναι σίγουρος, για να πω την αλήθεια", λέει ο Ομίντ Νουριπούρ, μιλώντας στη γερμανική ραδιοφωνία (DLF). "Αλλά πρέπει να κατανοήσουμε ότι (με την απουσία μας) αφήσαμε ένα κενό, το οποίο οι Ρώσοι για παράδειγμα κατάφεραν να καλύψουν με την ελάχιστη δυνατή προσπάθεια στο στρατιωτικό κομμάτι, καθώς δεν έχουν ισχυρή παρουσία, δεν έχουν δυνάμεις εδάφους. Αυτά συμβαίνουν γιατί οι Ευρωπαίοι δεν κατάφεραν να μιλήσουν με μία φωνή".

Η τελική επίθεση των στρατευμάτων του Άσαντ στην επαρχία Ιντλίμπ θεωρείται πλέον ζήτημα χρόνου. Πρόκειται για τον τελευταίο θύλακα αντίστασης κατά του καθεστώτος. Τα Ηνωμένα Έθνη προειδοποιούν για νέα ανθρωπιστική κρίση, καθώς στην επαρχία Ιντλίμπ παραμένουν και σήμερα σχεδόν τρία εκατομμύρια άμαχοι. Μία νίκη του Άσαντ στο Ιντλίμπ θα σημάνει και την επικράτησή του στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Αλλά ποιές θα είναι οι συνέπειες για την "επόμενη μέρα"; "Νομίζω ότι ο Άσαντ θα κερδίσει τον πόλεμο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα κερδίσει και την ειρήνη", λέει ο Ομίντ Νουριπούρ. "Και το ερώτημα που θα πρέπει να απευθύνει κανείς στους ισχυρούς παράγοντες για την επόμενη μέρα στη Συρία, δηλαδή στη Ρωσία και στο Ιράν, είναι: σοβαρά πιστεύετε ότι ο Άσαντ μπορεί να συμβολίσει τη συμφιλίωση και την ειρήνευση στη Συρία;"

Ανησυχία για το Ιντλίμπ

Σύμφωνα με τον Νουριπούρ, το μοναδικό διαπραγματευτικό όπλο που διαθέτουν πλέον οι Ευρωπαίοι είναι η συμμετοχή τους στη μελλοντική ανοικοδόμηση της Συρίας, την οποία θα πρέπει να συνδέσουν με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Αλλά προς το παρόν, όλα τα βλέμματα στρέφονται στο Ιντλίμπ. Αρχικά η  Τουρκία επιχείρησε, χωρίς επιτυχία, να διαπραγματευθεί με τις τρομοκρατικές οργανώσεις στην περιοχή, που είναι παρακλάδια της Αλ Κάιντα. Στη συνέχεια άρχισε να ενισχύει και η ίδια τις στρατιωτικές δυνάμεις της στο Ιντλίμπ. Το καθεστώς Άσαντ απειλεί με έφοδο.  Όλα αυτά, επισημαίνει ο Νουριπούρ, δημιουργούν συνθήκες ανάφλεξης, ιδιαίτερα αν οδηγηθούμε σε αντιπαράθεση μεταξύ Τουρκίας-Ρωσίας, με δεδομένη την πρόθεση της Άγκυρας να καταπολεμήσει την Κούρδους.

Γιάννης Παπαδημητρίου