Νόμπελ Ιατρικής στους αμερικανούς Ρίτσαρντ Αξελ και Λίντα Μπακ: σημαντικές ανακαλύψεις για την λετουργία της όσφρησης

�ια να επαναφέρει στη συνείδησή μας μνήμες, που θεωρούμε πια χαμένες. Ο άνθρωπος είναι σε θέση να αναγνωρίσει περίπου 10 χιλιάδες διαφορετικές μυρωδιές.

Το πώς ακριβώς λειτουργεί αυτό το σύστημα ερεθισμάτων και αναμνήσεων ήταν το αντικείμενο μακρόχρονης έρευνας του Ρίτσαρντ Αξελ και της Λίντα Μπακ, οι οποίοι θα βραβευθούν στις 10 Δεκεμβρίου με το βραβείο Νόμπελ. Ο Γκέραν Χάνσσον, πρόεδρος της επιτροπής, που απονέμει τα βραβεία δήλωσε αιτιολογώντας την απόφαση:

«Οι έρευνές τους μας βοήθησαν να γνωρίσουμε καλύτερα το ανθρώπινο σώμα. Είμαι σίγουρος ότι η εφαρμογή των παρατηρήσεών τους θα περάσουν πολύ γρήγορα στην πράξη».

Οι επιστήμονες Ρίτσαρντ Αξελ και Λίντα Μπακ βραβεύονται για τις έρευνές τους και όχι για την εφαρμογή των ανακαλύψεών τους στην ιατρική, που είναι συνήθως ο λόγος απονομής του βραβείο Νόμπελ. Ο Ούρμπαν Λέννταλ καθηγητής γενετικής από το Ινστιτούτο Καρολίνκα, το οποίο πρότεινε τους δύο αμερικανούς για το βραβείο Νόμπελ είναι σίγουρος ότι οι δύο επιστήμονες αξίζουν αυτή τη διάκριση και με το παραπάνω:

«Οι έρευνές και τα αποτελέσματα είναι επαναστατικά. Θα μάθουμε να χωρίζουμε το χρόνο στην εποχή πριν τις ανακαλύψεις των Αξελ και Μπακ και στην εποχή μετά. Η δουλειά τους θα αλλάξει τον τρόπο που σκεπτόμαστε και αξιολογούμε την αίσθηση της όσφρησης»

Εδώ και 100 χρόνια γνωρίζουμε ότι στο πάνω μέρος της μύτης υπάρχουν αυτό που ονομάζουμε «οσφρητικοί υποδοχείς». Περισσότερες πληροφορίες δεν υπήρχαν πριν από τις έρευνες των Αξελ και Μπακ. Οι δύο επιστήμονες ανακάλυψαν τώρα μια μεγάλη γονιδιακή οικογένεια «οσφρητικών υποδοχέων» που βοηθά να κατανοήσουμε πώς οι άνθρωποι «μπορούν ενσυνείδητα να αντιλαμβάνονται τη μυρωδιά του λουλουδιού της πασχαλιάς την άνοιξη και να ανακαλούν αυτή την οσφρητική μνήμη σε άλλες εποχές», αναφέρεται στην ανακοίνωση της βράβευσης. Έχουμε δηλαδή τώρα τη δυνατότητα να δούμε πως ακριβώς είναι οργανωμένο το σύστημα της όσφρησης και πως ο εγκέφαλος αποκωδικοποιεί τις διάφορες μυρωδιές.

Ο καθηγητής Γενετικής Ούρμπαν Λέννταλ:

«Ήδη από τις πρώτες έρευνες των επιστημόνων γνωρίζουμε ποια και πόσα γονίδια σχετίζονται με την ικανότητά μας να μυρίζουμε. Είναι περίπου το 3%. Για τον επιστημονικό κόσμο αυτή η ανακάλυψη ήταν μια μεγάλη έκπληξη. Κανείς δεν περίμενε να είναι τόσο πολλά».