Νάνα Μούσχουρη στη FAZ: «Με συνδέουν πολλά με τη Γερμανία»

Συνέντευξη της Νάνας Μούσχουρη, η οποία θα γιορτάσει σύντομα τα 90ά της γενέθλια, φιλοξενεί η Frankfurter Allgemeine Zeitung, με τη σπουδαία καλλιτέχνιδα να αναφέρεται μεταξύ άλλων στην αγάπη της για το τραγούδι, τη σύνδεσή της με τη Γερμανία, αλλά και το νέο άλμπουμ που κυκλοφορεί.

«Αυτό που ήθελα περισσότερο απ' όλα ήταν να τραγουδώ. Περισσότερο από τη μεγαλύτερη αδερφή μου και, μιας και οι γονείς μας δεν είχαν πολλά λεφτά, μονάχα μία από εμάς μπορούσε να πάει στο Ωδείο Αθηνών», λέει η Μούσχουρη. «Τραγουδούσα τα πάντα, στα 19 μου έκανα εμφανίσεις ακόμη και σε τζαζ μπαρ. Όμως η τζαζ και η λαϊκή μουσική δεν είχαν βέβαια το ίδιο κύρος με το κλασικό τραγούδι. Μία μέρα συνάντησα τη Μαρία Κάλλας, η οποία είχε έρθει σε ένα κλαμπ που τραγουδούσα. Της διηγήθηκα πως ο καθηγητής μου δεν ήταν χαρούμενος που έπαιζα σε τζαζ κλαμπ. Και εκείνη μου απάντησε: Είναι η δική σου ζωή και ό,τι κάνεις, εφ' όσον το κάνεις με αγάπη, θα το αγαπάς. Αυτό ήταν καθοριστικό για μένα. Δεν ήθελα να γίνω μία μεγάλη τραγουδίστρια, ήθελα να γίνω μία καλή τραγουδίστρια».

Όσον αφορά τη σύνδεσή της με τη Γερμανία, η Νάνα Μούσχουρη λέει πως «με συνδέουν πολλά με τη χώρα». Αν και έζησε ως παιδί τη ναζιστική κατοχή στην Κρήτη, «δεν έχω άσχημες αναμνήσεις από αυτήν την περίοδο», λέει. Καθώς ο πατέρας της δούλευε σε έναν μικρό κινηματογράφο, μεγάλωσε «με και μέσα στις ταινίες». Μέσα από αυτές ανέπτυξε και μία λατρεία για τη Γερμανίδα ηθοποιό και τραγουδίστρια Μαρλέν Ντίτριχ.

Τη δεκαετία του 1960 η Μούσχουρη και η Ντίτριχ είχαν για ένα διάστημα τον ίδιο διοργανωτή για τις περιοδείες τους, οπότε τύχαινε συχνά να εμφανίζεται η μία μετά την άλλη. Η Μούσχουρη άδραξε την ευκαιρία και άφησε ένα μπουκέτο με λουλούδια στο καμαρίνι της Ντίτριχ, με τη Γερμανίδα να ανταποδίδει την επόμενη φορά με μία χειρόγραφη κάρτα. Αυτό γινόταν για καιρό, χωρίς όμως να συναντηθούν προσωπικά. Η Μούσχουρη αφηγείται πως «αργότερα είχα πάει σε μία συναυλία της στο Παρίσι και απ' όλους τους ανθρώπους εκείνη με αναγνώρισε και με κάλεσε στο καμαρίνι της. Μου είπε πως της άρεσε πολύ η φωνή μου και πως τραγουδάω σαν αηδόνι. Δεν μπορούσα να το πιστέψω και δεν θα το ξεχάσω ποτέ».

Η διαίρεση της Γερμανίας ήταν κάτι που δεν μπορούσε να δεχτεί εύκολα η Ελληνίδα τραγουδίστρια. «Τραγούδησα στη ΛΔΓ το Τραγούδι της Ελευθερίας από την όπερα Ναμπούκο, ένα τραγούδι που είπα και μπροστά από το Τείχος στο Δυτικό Βερολίνο, έπειτα από πρόταση ενός Γάλλου διοικητή ανήμερα της εθνικής εορτής της Γαλλίας. Ήταν 14 Ιουλίου 1982, φορούσα μία γαλλική στολή. Και τραγούδησα για όσους βρίσκονταν αποκλεισμένοι πίσω από το Τείχος, αλλά και για όσους είχαν σκοτωθεί εκεί», δηλώνει η Μούσχουρη στη FAZ.

Μέχρι σήμερα η Μούσχουρη συνεχίζει να εξασκεί τη φωνή της. «Και παρ' ότι έχει βέβαια αλλάξει, καταφέρνω να πιάνω ακόμη όλες τις ψηλές και τις βαθιές νότες». Για τα 90ά της γενέθλια της Μούσχουρη κυκλοφορεί και ένα νέο άλμπουμ με επανηχογραφημένες επιτυχίες της. «Όλα τα τραγούδια που διάλεξα έχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. […] Και υπάρχει και ένα καινούριο τραγούδι, το οποίο έχω τραγουδήσει στα ελληνικά, το "Ποιος έχει δάκρυα”. Ένα τραγούδι για την αγάπη, μία ιδιαίτερη αγάπη, αυτή για τη ζωή».

Πληθαίνουν οι αντιδράσεις για το νέο τέλος στις κρουαζιέρες

Ο ελληνικός τουρισμός εξακολουθεί να ανθεί, καταρρίπτοντας ρεκόρ και συμβάλλοντας τα μέγιστα στην οικονομία της χώρας. Την ίδια στιγμή όμως, ιδίως στους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς, οι τουρίστες είναι υπερβολικά πολλοί – γεγονός που δυσαρεστεί τόσο τους κατοίκους όσο και τους ίδιους τους παραθεριστές, δίχως κιόλας να υπάρχει πάντοτε σημαντικό οικονομικό όφελος από την τουριστική προσέλευση.

Σε ορισμένα μέρη «για πολλούς παραθεριστές ο συνωστισμός είναι πλέον υπερβολικός», παρατηρεί η Stuttgarter Zeitung. «Ενώ η χώρα συνολικά σπάει το ένα τουριστικό ρεκόρ μετά το άλλο, εδώ και δύο χρόνια ο αριθμός των διανυκτερεύσεων σε ξενοδοχεία στη Σαντορίνη μειώνεται. Παρόμοια είναι η κατάσταση και στη Μύκονο – πολλά δωμάτια μένουν άδεια, αν και ο αριθμός των ημερήσιων επισκεπτών αυξάνεται. Διότι πολλοί έρχονται ιδίως με κρουαζιερόπλοια».

Η ελληνική κυβέρνηση θέσπισε ένα επιπλέον τέλος για τους τουρίστες των κρουαζιερόπλοιων, το οποίο θα ανέρχεται στα 20 ευρώ για εκείνους που θέλουν να έρθουν με αυτόν τον τρόπο στη Μύκονο και τη Σαντορίνη – για τους υπόλοιπους προορισμούς θα είναι χαμηλότερο. «Η διεθνής ένωση κρουαζιέρων CLIA επικρίνει το μέτρο: "Τα επιπρόσθετα τέλη θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο να μειωθεί ο αριθμός των τουριστών που θα επισκέπτονται αυτά τα πανέμορφα νησιά”. Αλλά ακριβώς αυτός είναι ο στόχος».

Όπως προσθέτει δε η Stuttgarter Zeitung, «οι εταιρείες κρουαζιέρων αντιτίθενται στο νέο τέλος και ζητούν να δοθεί παράταση τουλάχιστον έως το 2026, καθώς ένα μεγάλο μέρος των θέσεων στις κρουαζιέρες για το ερχόμενο καλοκαίρι έχει ήδη πωληθεί και οι τιμοκατάλογοι έχουν τυπωθεί. Σε αυτήν τη φάση δεν είναι δυνατό από τεχνικής άποψης να προστεθεί το τέλος. Η Γερμανική Ταξιδιωτική Ένωση DRV ζήτησε επίσης από την ελληνική κυβέρνηση να επιμηκυνθεί η μεταβατική περίοδος, προειδοποιώντας σε επιστολή προς την Ελληνίδα υπουργό Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη πως η γερμανική αγορά είναι ιδιαιτέρως ευαίσθητη όσον αφορά τις τιμές».

ΕΔΑΔ: Καταδίκη της Κύπρου για παράνομες απελάσεις

Καταδικαστική ήταν η απόφαση του ΕΔΑΔ (Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) σε βάρος της Κύπρου σε υπόθεση αναφορικά με την απέλαση δύο προσφύγων από τη Συρία το 2020.

«Η Κύπρος καταδικάστηκε, επειδή απέλασε δύο Σύριους πρόσφυγες, χωρίς αυτοί να έχουν προηγουμένως περάσει από τις προβλεπόμενες διαδικασίες για χορήγηση ασύλου», παρατηρεί η ZEIT Online. «Σύμφωνα με την κρίση του Δικαστηρίου στην υπό κρίση υπόθεση η χώρα παραβίασε την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) σε τέσσερις διαφορετικές περιπτώσεις».

Οι δύο πρόσφυγες είχαν διαφύγει το 2016 εξαιτίας του εμφυλίου από τη Συρία στον Λίβανο, όπου διέμειναν σε μία δομή προσφύγων. Το 2020 θέλησαν να φτάσουν με βάρκα στην Κύπρο με τη βοήθεια διακινητών, ωστόσο οι αρχές εντόπισαν το σκάφος και οι δύο πρόσφυγες στάλθηκαν πίσω στον Λίβανο – “χωρίς να εξεταστούν οι αιτήσεις ασύλου τους και χωρίς να ακολουθηθεί η προβλεπόμενη στο προσφυγικό δίκαιο διαδικασία”, όπως αναφέρει το ΕΔΑΔ, γεγονός παράνομο.

Επιπλέον, κατά την αξιολόγηση της υπόθεσης η Κύπρος δεν έλαβε υπόψιν την πιθανώς ελλιπή πρόσβαση των δύο προσφύγων σε μία αποτελεσματική διαδικασία ασύλου στον Λίβανο, ούτε και τις συνθήκες διαβίωσης των αιτούντων άσυλο. Ακόμη, η Κύπρος αγνόησε και τον κίνδυνο να αναγκαστούν πιθανώς οι δύο πρόσφυγες να επιστρέψουν στη Συρία, όπου ενδεχομένως θα διώκονταν. Και αυτό συνέβη επίσης κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας», αναφέρει η ZEIT Online.

Η Κύπρος καλείται τώρα να καταβάλει αποζημίωση ύψους 22.000 ευρώ σε κάθε έναν από τους δύο Σύριους, όπως και να δώσει ακόμη 4.700 ευρώ για επιπλέον έξοδα.

Όπως επισημαίνει τέλος το γερμανικό μέσο, «η Κύπρος υποδέχεται διαρκώς πάρα πολλούς πρόσφυγες. Ορισμένοι από αυτούς έρχονται με σκάφη διακινητών από τη θάλασσα, άλλοι από το κατεχόμενο από την Τουρκία βόρειο τμήμα του νησιού. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΕ η Κύπρος είναι εδώ και χρόνια η χώρα όπου σε αναλογία με τον πληθυσμό κατατίθενται ετησίως οι περισσότερες αιτήσεις ασύλου από κάθε άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ».