Λαγκάρντ εναντίον Μέρκελ

Οι λέξεις κούρεμα χρέους, haircut, παραίτηση από απαιτήσεις δεν ακούγονται καλά το καλοκαίρι του 2015 στη Γερμανία. Ο λόγος είναι ότι η Ελλάδα από καιρό ζητά από τους δανειστές της κούρεμα τμήματος του χρέους για να τη δοθεί μια ανάσα. Η Γερμανία, που είναι και ο μεγαλύτερος πιστωτής της, ήταν μέχρι τώρα υπέρ της λογικής ότι τα δανεικά πρέπει να επιστρέφονται.

Κούρεμα χρέους

Αυτή τη θέση υποστήριζαν Μέρκελ και Σόιμπλε με επιτυχία μέχρι σήμερα. Γιατί όσο καιρό οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν υλοποιούσαν όλες τις υποσχέσεις τους, αυτό το έπαιρναν ως επιχείρημα οι Γερμανοί για να αρνηθούν τις διαπραγματεύσεις πάνω σε αυτό το θέμα. Στο μεταξύ η κατάσταση άλλαξε. Η νέα κυβέρνηση δεν ολοκλήρωσε ποτέ το δεύτερο πρόγραμμα και μετά το δημοψήφισμα ο Τσίπρας έκανε αίτηση για τρίτο πακέτο. Το μεγάλο εμπόδιο ακούει και πάλι στο κούρεμα χρέους, που αποτελεί και αίτημα. Σε ομιλία της στο περιώνυμο Ινστιτούτο Brookings η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ είπε την «απαγορευμένη» λέξη ανάμεσα στα μέτρα που είναι απαραίτητα να ληφθούν.

Τα λόγια της Λαγκάρντ, όπως εκτιμά ο αρθογράφος της εφημερίδας die Welt, δεν αποτελούν απλή διαπίστωση αλλά προτροπή προς τη Γερμανία να υποχωρήσει σε αυτό το σημείο, εάν θέλει σοβαρή συμφωνία με την Αθήνα και επιθυμεί να γίνει το χρέος βιώσιμο. Έτσι, η διαμάχη ανάμεσα στο ΔΝΤ και τη Γερμανία με αιχμή την αναγκαιότητα ενός κουρέματος μαζί με αυτήν της υλοποίησης των μεταρρυθμίσουν θα αναχθεί σε ένα βασικό εμπόδιο για τη Γερμανία, τέτοιο που ίσως η Μέρκελ να αναρωτιέται μήπως έκανε λάθος στην επιλογή της να επιμείνει στην παρουσία του ΔΝΤ στα προγράμματα διάσωσης.

Νομικά εμπόδια μόνο;

Πίεση για το χρέος υφίσταται η Μέρκελ όχι όμως μόνο από τους Αμερικανούς αλλά και από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, που σε χθεσινό tweet κάλεσε τους δανειστές να κάνουν και εκείνοι από την πλευρά τους ρεαλιστικές προτάσεις στο θέμα του χρέους ώστε να προκύψει μια κατάσταση win – win. Όλοι αναρωτιούνται τώρα εάν θα κινηθεί η Γερμανία σε αυτόν τον τομέα. Επίσημα η γερμανική κυβέρνηση έχει αποκλείσει ένα κούρεμα επικαλούμενη νομικά εμπόδια που προκύπτουν από τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες, όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και το επανέλαβε η Άγκελα Μέρκελ.

Σύμφωνα με τη Welt το Βερολίνο προσπαθεί να επιχειρηματολογήσει προβάλλοντας ενδοιασμούς νομικής φύσης. Και κρύβει τον φόβο ότι εάν ενδώσει, ενδέχεται να προκαλέσει την εξέγερση των ψηφοφόρων της που θα δουν και στην πράξη να χάνουν τα χρήματά τους. Αν ευσταθεί η επίκληση των νομικών εμποδίων δεν είναι και τόσο σίγουρο. Υπάρχουν νομομαθείς, όπως ο Κρίστοφ Χέρμαν, καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πασάου, που δηλώνουν ότι δεν πείθονται.

Ειρήνη Αναστασοπούλου (die Welt)