Κρίσιμο τεστ για Σολτς οι εκλογές σε Βαυαρία, Έσση

Κατά κανόνα οι εκλογές στα ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας κρίνονται από την τοπική πολιτική ατζέντα, η οποία είναι ευρύτατη, καθώς οι τοπικές κυβερνήσεις διαθέτουν εκτενείς αρμοδιότητες.  Όμως, αυτή τη φορά τα κριτήρια μπορεί να είναι διαφορετικά. Οι τοπικές εκλογές στην Βαυαρία και στην Έσση γίνονται σε δύο από τα μεγαλύτερα κρατίδια της Γερμανίας σε μία στιγμή που η κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς στο Βερολίνο συμπληρώνει το ήμισυ της θητείας της.

Πρωταγωνιστούν δύο πρόσωπα που εγγράφουν υποθήκες για το μέλλον: στη Βαυαρία ξεχωρίζει ο συντηρητικός πρωθυπουργός Μάρκους Ζέντερ, που είχε διεκδικήσει το χρίσμα για να διαδεχθεί την Άνγκελα Μέρκελ στην καγκελαρία στις εκλογές του 2021, ενώ στην Έσση φιλοδοξεί να αναδειχθεί «πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός», η υπουργός Δικαιοσύνης Νάνσι Φέζερ.

Όπως σημειώνει το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa), τα τρία κόμματα που συναποτελούν τον κυβερνητικό συνασπισμό στο Βερολίνο, δηλαδή οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), οι Πράσινοι και οι Φιλελεύθεροι (FDP) έχουν υποχωρήσει στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Ενώ στις βουλευτικές εκλογές του 2021 συγκέντρωσαν ποσοστό 52%, διασφαλίζοντας την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, οι σημερινές δημοσκοπήσεις δείχνουν και τα τρία κόμματα μαζί στο 38%.

Ιδιαίτερα για τους Φιλελεύθερους τα μηνύματα είναι δυσοίωνα, καθώς δύσκολα συγκεντρώνουν το όριο του 5% που προβλέπει ο εκλογικός νόμος για την είσοδο στη Βουλή της Βαυαρίας ή της Έσσης. Οι Σοσιαλδημοκράτες μάλλον θα περιοριστούν σε μονοψήφιο ποσοστό στη Βαυαρία, ενώ και στην Έσση η Φέζερ δεν φαίνεται να καλύπτει τη μεγάλη διαφορά στις δημοσκοπήσεις από τον σημερινό πρωθυπουργό Μπόρις Ράιν. Στην πολιτική ανυπαρξία οδηγείται τo Κόμμα της Αριστεράς (Die Linke) και στα δύο κρατίδια, καθώς δεν ξεπερνά το 1%.

Πρόκριμα για το χρίσμα του 2025 η Βαυαρία;

Στη Βαυαρία ο επικεφαλής του Χριστιανοκοινωνικού Κόμματος (CSU) και σημερινός πρωθυπουργός Μάρκους Ζέντερ διεκδικεί την επανεκλογή του. Στο στρατόπεδο της Κεντροδεξιάς, πολλοί εκτιμούν ότι οι κάλπες της Κυριακής είναι απλώς ένα ενδιάμεσο βήμα στην πορεία του για την καγκελαρία το 2025. Ήδη το 2021 ο Ζέντερ είχε διεκδικήσει το χρίσμα. Σήμερα ισχυρίζεται ότι δεν τρέφει φιλοδοξίες. Ίσως αλλάξει γνώμη, ειδικά αν διαισθανθεί ότι υπάρχουν ρεαλιστικές πιθανότητες να τα καταφέρει. Για να γίνει συμβεί αυτό όμως, θα πρέπει να καταγράψει ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα την Κυριακή.

Επί δεκαετίες η CSU διέθετε απόλυτη πλειοψηφία στη Βαυαρία, αλλά μετά τις εκλογές του 2018 αναγκάστηκε να μοιραστεί την εξουσία με το υπερσυντηρητικό κόμμα «Ελεύθεροι Ψηφοφόροι» (Freie Wähler), που ήρθε σε αντιπαράθεση με τον πρωθυπουργό Ζέντερ, ιδιαίτερα στην περίοδο της πανδημίας. Σύμφωνα με δημοσκοπήση του Ινστιτούτου Civey για το περιοδικό Der Spiegel και την εφημερίδα Augsburger Allgemeine, η CSU παραμένει σήμερα πρώτο κόμμα στη Βαυαρία με 37%, κατά συνέπεια διατηρεί το ποσοστό που έλαβε πριν πέντε χρόνια, χωρίς όμως να ανακτά την απόλυτη πλειοψηφία.

Μάχη αναμένεται για τη δεύτερη θέση. Τόσο οι «Ελεύθεροι Ψηφοφόροι» όσο και οι Πράσινοι συγκεντρώνουν το 15% των προτιμήσεων, ενώ το ακροδεξιό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) ακολουθεί κατά πόδας με 14%. «Δεν πρόκειται να υπάρξει συνασπισμός CSU και Πρασίνων στη Βαυαρία, πάντως ο μεγάλος αντίπαλος είναι η AfD», δήλωσε πρόσφατα ο Ζέντερ στο περιοδικό Focus.

Ο «γρίφος» της AfD

Δύσκολες είναι οι προβλέψεις και για το κρατίδιο της Έσσης, όπου η υπουργός Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ ήλπιζε να οδηγήσει το SPD σε μία νίκη απέναντι στους Χριστιανοδημοκράτες (CDU) και τον σημερινό πρωθυπουργό Μπόρις Ράιν. Όμως τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων δεν είναι ενθαρρυντικά: H CDU κυμαίνεται σταθερά πάνω από το 30%, ενώ το SPD περιορίζεται στο 18% και οι Πράσινοι ακολουθούν με 17%. Το ίδιο ποσοστό συγκεντρώνει πλέον και η AfD. 

Μία εκλογική επιτυχία της AfD σε Βαυαρία και Έσση θα αποτελούσε ένα ακόμη ενθαρυντικό μήνυμα για τους εθνολαϊκιστές ενόψει εκλογών στην Σαξονία, τη Θουριγγία και το Βρανδεμβούργο το 2024. Και στα τρία αυτά κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας η AfD, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, αναδεικνύεται πρώτη πολιτική δύναμη, με ποσοστό που ξεπερνά το 30%.

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου