Ηλεκτροκίνητο αεροπλάνο; Δεν είναι άπιαστο όνειρο

Το ηλεκτρικό αεροσκάφος Alice σχεδιάστηκε για την πρώτη γενιά βιώσιμων πτήσεων και πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση τον προηγούμενο Σεπτέμβριο στην Ουάσινγκτον. Με χωρητικότητα εννέα θέσεων, το Alice είναι το μοναδικό εμπορικό αεροσκάφος που έχει σχεδιαστεί εξαρχής για να πετάει αποκλειστικά με μπαταρία, κατασκευασμένο από την Eviation, μια εταιρεία που ιδρύθηκε στο Ισραήλ και σήμερα εδρεύει στις Η.Π.Α. Ο ελκυστικός σχεδιασμός του χρησιμεύει μόνο για τη βελτιστοποίηση των χαρακτηριστικών πτήσης του.

Το πρόβλημα είναι οι μπαταρίες

Θυμίζει λεπτή φάλαινα με κοφτή, πεπλατυσμένη μύτη. Το Alice διαθέτει άτρακτο φαρδιά, που στενεύει στο τέλος, αποσκοπώντας στην ενίσχυση της άνωσης, ώστε να ανυψωθεί το τεράστιο βάρος των μπαταριών που ξεπερνά τους τρεισήμισι τόνους. Οι ηλεκτροκινητήρες του αεροσκάφους θα επιτρέψουν ταχύτητα ταξιδιού 407 χιλιομέτρων την ώρα.

Το μεγάλο πρόβλημα με τα ηλεκτρικά αεροσκάφη είναι εμφανές και στην Alice: οι μπαταρίες είναι ακόμα πολύ μεγάλες, πολύ βαριές και παρέχουν πολύ λίγη ενέργεια για αποτελεσματικές και μεγαλύτερες πτήσεις. Μετά την επιτυχημένη πρώτη πτήση, η οποία διήρκεσε μόλις οκτώ λεπτά, η εταιρεία μείωσε σημαντικά την επιδιωκόμενη εμβέλεια σε μόλις 445 χιλιόμετρα.

Παρ’ όλα αυτά, τα ηλεκτρικά αεροσκάφη έχουν ζήτηση: «Οι αμιγώς ηλεκτρικές πτήσεις είναι πολύ σέξι, λόγω της υψηλής ηλεκτρική απόδοσης, αν, για παράδειγμα, φορτιστούν οι μπαταρίες με αιολική ενέργεια», εξηγεί ο Μπγιόρν Νάγκελ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής Συστημάτων στο Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστημικής (DLR) στο Αμβούργο.

Έχουν ληφθεί πολλές παραγγελίες

Οι πρώτες παραδόσεις σε αγοραστές του Alice προγραμματίζονται για το 2027, εφόσον η τεχνολογία των μπαταριών συνεχίσει να αναπτύσσεται με τον προβλεπόμενο ρυθμό. Μεταξύ των αγοραστών είναι η αμερικανική Cape Air, η εταιρεία τσάρτερ GlobalX Airlines, η Deutsche Post, αλλά και επιβατικές αεροπορικές εταιρείες, όπως η Air New Zealand.

Στο Μόναχο διεξάγονται ήδη εργαστηριακές δοκιμές σε διάφορες υβριδικές μονάδες κίνησης, ενώ στο κέντρο δοκιμών της Rolls-Royce Electrical αναπτύσσεται ένα πρωτότυπο του κινητήρα Rolls-Royce RRP200D, που ελπίζεται ότι θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη επανάσταση στην πρόωση των αεροσκαφών από την εφεύρεση του κινητήρα το 1937.

Έρχεται η επανάσταση;

Ο ίδιος ο κινητήρας, ωστόσο, είναι ελάχιστα αισθητός, σχεδιασμένος με πρωτοφανή μινιμαλισμό σε σύγκριση με τα πολύπλοκα τέρατα των μηχανών εσωτερικής καύσης, δίνοντας μια γεύση της επανάστασης στην οποία ελπίζουν στη Rolls-Royce και σε μεγάλο μέρος της αεροπορικής βιομηχανίας.

Η αναζήτηση ενός βιώσιμου, φιλικού προς το περιβάλλον επιβατικού αεροσκάφους με ηλεκτρική πρόωση έχει διανύσει πολύ δρόμο, αλλά απέχει ακόμη πολύ από την πρακτική εφαρμογή. Η τροφοδοσία αεροσκαφών με πράσινη ενέργεια θα συμβάλει επίσης στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της βιομηχανίας και της Ε.Ε. για βιώσιμες πτήσεις έως το 2035.

Στη Rolls-Royce, το κλίμα είναι αρκετά θετικό. Πιθανώς ήδη από το 2026, το ελικοφόρο αεροσκάφος εννέα θέσεων Tecnam P-Volt θα απογειωθεί σε προγραμματισμένες πτήσεις στη Νορβηγία, τροφοδοτούμενο αποκλειστικά από δύο ηλεκτροκινητήρες Rolls Royce.

Η εταιρεία έχει ήδη δοκιμάσει εργαστηριακά μια γεννήτρια 2,5 μεγαβάτ το 2019, η οποία θα μπορούσε μια μέρα να τροφοδοτήσει μεγαλύτερα περιφερειακά αεροσκάφη, έως 50 θέσεων.

Μεταξύ σκεπτικισμού και αισιοδοξίας

Δεδομένου του προβλήματος της χωρητικότητας της μπαταρίας, το Tecnam P-Volt θα έχει αρχικά μόλις πάνω από 150 χιλιόμετρα αυτονομίας με μία φόρτιση. Αυτό μπορεί να είναι αρκετό για ορισμένα σύντομα δρομολόγια στη Νορβηγία, αλλά θα είναι ελάχιστα χρήσιμο αλλού.

«Δεν θα δούμε μπαταρίες με σημαντική αύξηση της ενεργειακής πυκνότητας στο εγγύς μέλλον», λέει ο Λαρς Ένγκχαρντ, επικεφαλής του Ινστιτούτου DLR στο Κότμπους της Γερμανίας. Είναι σαφές ότι θα υπάρξουν μόνο λίγες εφαρμογές για τις περιορισμένες δυνατότητες των αμιγώς ηλεκτρικών κινητήρων στην εμπορική αεροπορία, όπως στη Νορβηγία. Τα υβριδικά-ηλεκτρικά συστήματα θα επικρατήσουν για μεγαλύτερες αποστάσεις και μεγαλύτερα αεροσκάφη.

Αυτό δεν ενοχλεί την Γκράτσια Βιτταντίνι. Η επικεφαλής του τμήματος τεχνολογίας της Rolls-Royce τονίζει πως «μιλάμε σοβαρά για την ηλεκτρική πτήση και θα βρούμε ουσιαστικές εφαρμογές γι' αυτήν, βήμα προς βήμα». Για τη δυναμική Ιταλίδα, μεγάλες δυνατότητες διαγράφονται στον ορίζοντα μέχρι το 2035: «Έως τότε, θα βλέπουμε αεροσκάφη έως και 30 θέσεων να πετούν πλήρως ηλεκτρικά. Για εμάς η Νορβηγία είναι ο απόλυτος πρωτοπόρος στην Ευρώπη».

Η κούρσα για την ενέργεια για πτήσεις με μπαταρίες έχει ξεκινήσει.

 

Αντρέας Σπετ

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς