Ελευσίνα, «νεκροταφείο πλοίων»

«Δεκάδες ναυάγια κείτονται στον κόλπο της Ελευσίνας. Η ελληνική κυβέρνηση θέλει επιτέλους να τα εξαφανίσει, το ερώτημα είναι: πού να τα πάει» διερωτάται η αρθρογράφος της Süddeutsche Zeitung σε εκτενές ρεπορτάζ από την Ελευσίνα. Κάνοντας αναδρομή στην μακραίωνη ιστορία της και τα Ελευσίνια Μυστήρια προς τιμή της θεάς Δήμητρας φτάνει στη σημερινή εποχή. «Όσα συνέβαιναν τις νύχτες στο ναό παραμένουν μέχρι σήμερα μυστήριο. Όσοι βρίσκονταν εκεί δεν μπορούσαν να αποκαλύψουν τίποτα. Ο ίδιος τόπος λέγεται μέχρι σήμερα Ελευσίνα και συνεχίζει να είναι γεμάτος μυστικά. Μυστικά που κρύβονται στα βάθη της θάλασσας. Πλοία βυθισμένα, ξεχασμένα. Σε ένα γραφικό κόλπο, προστατευμένο από κάθε πλευρά και ευνοημένο από τις καιρικές συνθήκες, υπάρχουν τόσα πολλά παρατημένα ναυάγια που θα έπρεπε να φωτίζονται με μικρούς φάρους, για να μην προσκρούσουν διερχόμενα πλοία» γράφει η SZ. Eκεί βρίσκεται π.χ. το κρουαζιερόπλοιο Meditarrean Sky που βυθίστηκε πριν 15 χρόνια αλλά και το Noor 1, το τάνκερ που βρέθηκε το 2014 με δύο τόνους κοκαΐνη.

Από την παρακμή στην πολιτιστική ευφορία το 2021;

Η δημοσιογράφος συνιμιλεί με τον 60χρονο μαθηματικό Χρήστο Χρηστάκη, ο οποίος βρίσκεται πίσω από την πρωτοβουλία «Ecoeleusis» με στόχο την απομάκρυνση των ναυαγίων από τον κόλπο, ιδίως όσων είναι επιβλαβή για το περιβάλλον. «Πρέπει να σκεφτούμε τις επόμενες γενιές», αναφέρει ο ίδιος περιγράφοντας συνοπτικά την κατάσταση ως εξής: «Συνθήκες τρίτου κόσμου». Υπεύθυνη για την κατάσταση θεωρεί τη διοίκηση του λιμανιού: «Θέλουμε να κάνει κάτι, αλλά δεν κάνει τίποτα». Από την άλλη, στο ίδιο ρεπορτάζ μιλά και ο νέος διευθυντής του λιμανιού Ελευσίνας, Χαράλαμπος Γαργαρέτας. «Δεν φανταζόμουν τι θα έβρισκα εδώ (…) η κατάσταση είναι τραγική» αναφέρει ο 34χρονος οικονομολόγος, που πριν αναλάβει τη θέση αυτή εργαζόταν στο ΤΑΙΠΕΔ. «Η ιδιωτικοποίηση κρατικής περιουσίας, όρος των διεθνών πιστωτών, είναι στην Ελλάδα μήλον της έριδος» σημειώνει η εφημερίδα, αλλά ο Χ. Γαργαρέτας εκτιμά ότι «χωρίς ιδιώτες επενδυτές το λιμάνι της Ελευσίνας δεν θα μπορούσε να επιβιώσει». Ο ίδιος προσπαθεί να αλλάξει την κατάσταση, αναζητώντας ακόμη και ιδιοκτήτες παλιών πλοίων ώστε να βρεθεί από κοινού λύση. Ωστόσο, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ, δεν έχει καταφέρει ακόμη να κερδίσει την εμπιστοσύνη των κατοίκων της περιοχής, μιας περιοχής που τόσο πολύ συνέβαλε στη βιομηχανική ανάπτυξη της Ελλάδας επί δεκαετίες και για έναν ακόμη λόγο: χάρη στα εργοστάσια βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.

Το ρεπορτάζ κλείνει με αναφορές στην Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021, που θα είναι η Ελευσίνα με μότο «Μετάβαση στην ΕYφορία» (Transition to EUphoria). Πρότυπο είναι η γερμανική περιοχή του Ρουρ, η οποία κατάφερε να μετατρέψει τα παλιά ορυχεία σε χώρους τέχνης. Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να γίνει και στην Ελευσίνα» αναφέρει ο Χρηστάκης, επειδή υπάρχουν πολλά βιομηχανικά ερείπια. Ο διευθυντής του λιμανιού σκέφτεται ήδη: «Πώς θα έρθει κόσμος στην Ελευσίνα, τι θα τους δείξουμε και τι θα κάνουμε με τη βρώμικη πλευρά της Ελευσίνας; Πρέπει να την κρύψουμε ή να πούμε ‚είναι εδώ, δείτε την;». Ο ίδιος δείχνει να γνωρίζει τα προβλήματα της περιοχής, στην οποία, όπως λέει, εδώ και χρόνια έχει θησαυρίσει η μαφία. «Αν δεν αλλάξουμε εμείς τα πράγματα, ποιος θα το κάνει;» διερωτάται ρίχνοντας το μπαλάκι στη δική του γενιά.

H Eυρώπη και η Βενεζουέλα

Ο γερμανικός τύπος αναλύει τις ραγδαίες πολιτικές στη Βενεζουέλα και το ρόλο της Ευρώπης. Η Süddeutsche Zeitung σχολιάζει: «Πόσο κυνικό, θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι, να επαναφέρει στη ζωή την ΕΕ ο αυταρχικός ηγέτης Νίκολας Μαδούρο. Μετά από ένα σύντομο δισταγμό η Γαλλία, η Ισπανία, η Μ. Βρετανία και η Γερμανία πήραν θέση αναφορικά με τον αγώνα για τη διεκδίκηση της εξουσίας στη Βενεζουέλα. Σε αντίθεση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ που πήρε το μέρος μιας πλευράς, η ΕΕ ζήτησε εκλογές. Για μια Ευρώπη που θεωρεί τον εαυτό της πρωτεργάτη της δημοκρατίας αυτό είναι απαραίτητο. Ωστόσο δεν θα πρέπει να μείνουν μόνο σε αυτό, αλλιώς θα πρόκειται για μια χειρονομία χωρίς βάρος. (…) Γιατί λοιπόν να μην πάρει η ΕΕ μια διαπραγματευτική πρωτοβουλία; Γιατί να μην προσφέρει βοήθεια για τη διεξαγωγή των εκλογών; Μόνο εάν δείξει έμπρακτα ενδιαφέρον, μπορεί να πετύχει κάτι».

Από την πλευρά της η Tageszeitung του Βερολίνου σχολιάζει το τελεσίγραφο που έθεσαν ευρωπαϊκές χώρες στον πρόεδρο της Βενεζουέλας Μαδούρο. « (Του ζηνούν) να προκηρύξει νέες εκλογές εντός οκτώ ημερών, ειδάλως θα αναγνωρίσουν ως πρόεδρο της Βενεζουέλας τον Χουάν Γκουαϊδό – πρόεδρο της βουλής και αυτοανακηρυγμένο πρόεδρο της χώρας από την περασμένη εβδομάδα. Από συνταγματική άποψη αυτή η κίνηση δεν θεμελιώνεται: Ο Γκουαϊδό επικαλείται το άρθρο 233 του Συντάγματος της Βενεζουέλας, σύμφωνα με το οποίο ο πρόεδρος της Βουλής μπορεί να εκτελέσει χρέη μεταβατικού προέδρου προκηρύσσοντας όμως εκλογές σε 30 ημέρες. Αυτό βέβαια μόνο αν παρουσιαστεί κενό εξουσίας, λόγω π.χ. θανάτου του προέδρου της χώρας. Αλλά για ένα τέτοιο κενό εξουσίας δεν μπορεί να γίνει λόγος. Ο Μαδούρο δεν διαθέτει λίγη, αλλά πολλή εξουσία. Ωστόσο αυτή προήλθε μέσω των εκλογών του Μαΐου, που ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες ήταν, σύμφωνα με την ανάγνωση της αντιπολίτευσης και πολλών φωνών από το εξωτερικό. Κατά κανόνα δεν είναι λάθος σε διεθνές διπλωματικό επίπεδο να υπάρχει μέριμνα για την τήρηση των δημοκρατικών κανόνων». Η TAZ παρατηρεί στη συνέχεια: «Ο Γκουαϊδό σύμφωνα με το Associated Press άρχισε να προετοιμάζει τους χειρισμούς του εδώ και μήνες – μεταξύ άλλων μέσω μυστικών επαφών με τις ΗΠΑ και τις δεξιές κυβερνήσεις της Κολομβίας και της Βραζιλίας. Οι κινήσεις του αφήνουν μεν κάποιες υπόνοιες, αλλά αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι η ανάμειξη από το εξωτερικό είναι λάθος. Όταν μέσω αντίστοιχης διπλωματικής πίεσης μπορεί να εγγυηθεί (σσ: η διπλωματία) μια ειρηνική πολιτική μετάβαση από το καθεστώς Μαδούρο μέσω ελεύθερων εκλογών, τότε ίσως η ήδη κατεστραμμένη χώρα να βοηθηθεί πολύ»

Δήμητρα Κυρανούδη