Δικαστήριο ενισχύει τα δικαιώματα αναπήρων στις ΜΕΘ

Σε απόφαση που δημοσιεύθηκε σήμερα το γερμανικό Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο ζητά από τη βουλή να λάβει άμεσα μέτρα για την προστασία ατόμων με αναπηρία σε περίπτωση διαλογής (triage) λόγω της πανδημίας Covid-19. Σύμφωνα με το ανώτατο γερμανικό δικαστήριο, ο νομοθέτης παραβίασε το άρθρο 3, παράγραφος 3 του συντάγματος, επειδή παρέλειψε να λάβει προληπτικά μέτρα, που θα διασφαλίζουν ότι κανένας δεν θα υφίσταται δυσμενέστερη διάκριση λόγω αναπηρίας, σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη ζωτικής σημασίας και σε μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ). Στο συγκεκριμένο άρθρο αναφέρεται πως «κανένας δεν ευνοείται ή αδικείται λόγω φύλου, γένους, φυλής, γλώσσας, καταγωγής, πίστης, θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων. Κανένας δεν αδικείται λόγω σωματικής μειονεξίας.»

Δεν τηρείται το σύνταγμα

Οι προσφεύγοντες στο δικαστήριο, εννέα άτομα με αναπηρία και ιατρικό ιστορικό, υποστήριξαν πως στη δική τους περίπτωση το σύνταγμα παραβιάζεται. Στην προσφυγή τους εξέφραζαν την ανησυχία ότι λόγω της κατάστασης της υγείας τους θα είχαν λιγότερη ιατρική βοήθεια στα νοσοκομεία απ’ ότι άλλοι ασθενείς. Ειδικά δε στην περίπτωση που οι γιατροί καλούνται να αποφασίσουν ποιοι ασθενείς θα εισαχθούν στις ΜΕΘ και ποιοι όχι, όταν ο αριθμός τους είναι μεγαλύτερος από ό,τι οι διαθέσιμες κλίνες. Συνέπεια αυτής της διαλογής είναι κατά κανόνα ότι εκείνοι που δεν θα εισαχθούν στις ΜΕΘ δεν πρόκειται να επιζήσουν.

Στην απόφασή του το δικαστήριο τονίζει ότι άτομα με ειδικές ανάγκες και ιατρικό ιστορικό διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο λοίμωξης. Από την απαγόρευση διακρίσεων εις βάρος τους, όπως διατυπώνεται στο σύνταγμα, προκύπτει πως  θα πρέπει να προστατευθούν με αποτελεσματικό τρόπο. Αυτό δεν διασφαλίζεται με το υπάρχον καθεστώς. Οι δικαστές υιοθετούν την άποψη των προσφευγόντων για ενδείξεις πως διατρέχουν κίνδυνο να αδικηθούν.

Πρώτες αντιδράσεις

Το ανώτατο γερμανικό δικαστήριο ζητά από τη βουλή να λάβει, και υπό το πρίσμα της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ΣΗΕΔΑΑ), άμεσα τα αναγκαία μέτρα που θα αποτρέπουν διακρίσεις λόγω αναπηρίας. Σε μια πρώτη αντίδραση βουλευτές των κυβερνητικών κομμάτων ( Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι, Φιλελεύθεροι) χαιρετίζουν την απόφαση του δικαστηρίου και εκφράζουν την πρόθεση να αναλάβουν πρωτοβουλίες, προκειμένου το όλο θέμα να συζητηθεί στη βουλή. Για «ξεκάθαρη εντολή προς τον νομοθέτη», κάνει λόγο ο αντιπρόεδρος της ΚΟ των Σοσιαλδημοκρατών, Ντιρκ Βίζε, ενώ η πρόεδρος της ΚΟ των Πρασίνων, Μπρίτα Χάσελμαν, δηλώνει ότι η βουλή θα εξετάσει «προσεκτικά» την απόφαση του δικαστηρίου και θα συζητήσει τον τρόπο με τον οποίο θα την υλοποιήσει.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο