Διάσωση προσφύγων με περιορισμένα εφόδια
13 Νοεμβρίου 2014Η ευρωπαϊκή επιχείρηση διάσωσης προσφύγων και φύλαξης συνόρων «Τρίτων» βρίσκεται σε εξέλιξη από 1ης Νοεμβρίου. Ένα από τα έξι πλοία που έχουν επιστρατευθεί στο πλαίσιο της επιχείρησης είναι και το πορτογαλικό περιπολικό σκάφος Viana Do Castello υπό τις εντολές της υπηρεσίας φύλαξης των συνόρων Frontex. Με πλήρωμα 40 ατόμων «οργώνει» τη θαλάσσια περιοχή 30 ναυτικά μίλια νοτίως του ιταλικού νησιού Λαμπεντούζα, εντοπίζοντας και ελέγχοντας διερχόμενα σκάφη και ύποπτα αντικείμενα, έτοιμο να περισυλλέξει πρόσφυγες που διατρέχουν κίνδυνο πνιγμού σε ανοιχτή θάλασσα για να τους παραδώσει στη συνέχεια στις ιταλικές αρχές.
Το σημαντικότερο μερίδιο στη διάσωση προσφύγων στη θάλασσα συμβάλλουν πάντως τα δύο πλήρως εξοπλισμένα αναγνωριστικά αεροσκάφη που επιτηρούν τη θαλάσσια περιοχή από τη Λαμπεντούζα και τη Μάλτα μέχρι τη Λιβύη. Ένα από αυτά προέρχεται από τη Φινλανδία. Όπως λέει ο κυβερνήτης του σκάφους, Λάουρι Πακάλα, «συνήθως τα πλοία σε αυτήν την περιοχή είναι γεμάτα πρόσφυγες. Διακρίνονται αμέσως επειδή το κατάστρωμα είναι γεμάτο ανθρώπους. Κανονικά τα αλιευτικά σκάφη έχουν μόνο τον εξοπλισμό για το ψάρεμα, δίχτυα και τα συναφή, πάνω στο κατάστρωμα».
Επιχείρηση με «συμπληρωματικό χαρακτήρα»
Το συντονισμό της επιχείρησης «Τρίτων» έχει αναλάβει η Ιταλία, η οποία βάζει παράλληλα τέλος στην ευρύτατη ανθρωπιστική της επιχείρηση «Mare Nostrum» επικαλούμενη το υπέρογκο κόστος της. Τα δύο αεροσκάφη, το ένα ελικόπτερο και τα έξι πλοία της επιχείρησης «Τρίτων» δεν επαρκούν για να καλύψουν το κενό της Mare Nostrum, που συνέβαλε στην περισυλλογή 100.000 και πλέον προσφύγων τον τελευταίο χρόνο. Η Ιζαμπέλα Κούπερ, εκπρόσωπος της Frontex, ξεκαθάρισε στο λιμάνι της Λαμπεντούζα ότι ο «Τρίτων» έχει απλά συμπληρωματικό χαρακτήρα. Όπως υπογράμμισε, «ο ρόλος της Frontex δεν είναι να υποκαταστήσει τους συνοριακούς ελέγχους της Ιταλίας ή οποιασδήποτε άλλης χώρας-μέλους. Εμείς παρέχουμε απλά πρόσθετο τεχνικό εξοπλισμό ή προσωπικό σε αυτές τις χώρες, ώστε να μπορούν να επιτηρούν τα σύνορά τους».
Μία «δραματική χρονιά»
Η Ιζαμπέλα Κούπερ χαρακτήρισε το 2014 «δραματική χρονιά», κάνοντας λόγο για αριθμό-ρεκόρ προσφύγων που αποτολμούν το επικίνδυνο πέρασμα προς την Ευρώπη, ενώ τονίζει ότι πρωτοφανής είναι και ο αριθμός των νεκρών αλλά και των διασωθέντων. Όπως εξηγεί η εκπρόσωπος της Frontex, «βασικός παράγοντας είναι η δραματική κατάσταση στη Συρία, στην Ερυθραία, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, στο Σουδάν, όπου κι αν κοιτάξει κανείς. Ένας καθοριστικός παράγοντας είναι η κατάσταση στη Λιβύη, ένα κράτος που δεν λειτουργεί (failed state), χωρίς αστυνομία και δικαιοσύνη που θα μπορούσε να σταματήσει τους σωματέμπορες και τους λαθρέμπορες».
Bernd Riegert / Άρης Καλτιριμτζής