Γιατί απουσιάζει ο Μητσοτάκης από τη Διάσκεψη για τη Λιβύη;

Η γερμανική κυβέρνηση αποφεύγει να δώσει περαιτέρω εξηγήσεις για το λόγο που δεν έχει ανταποκριθεί στο αίτημα του έλληνα πρωθυπουργού να συμμετέχει στη Διάσκεψη για τη Λιβύη την Κυριακή. Από τις προϋποθέσεις όμως που έχει διατυπώσει το Βερολίνο για μια πρόσκληση προκύπτει ότι η Ελλάδα δεν θα συμμετέχει επειδή δεν ασκεί κάποια επιρροή στα δρώμενα σε αυτή τη χώρα.

Τα κριτήρια της επιλογής

Συγκεκριμένα, στο σημερινό κυβερνητικό μπρίφινγκ στο Βερολίνο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι η συμφωνία της Τουρκίας με την κυβέρνηση της Τρίπολης για την ΑΟΖ των δύο χωρών στη Μεσόγειο δεν συνιστά αντικείμενο της διάσκεψης την Κυριακή. Επεσήμανε δε πως επανειλημμένα η γερμανική κυβέρνηση δήλωσε ότι τα θαλάσσια σύνορα θα πρέπει να χαράζονται σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας και όχι από δύο κράτη σε βάρος τρίτων. Με άλλα λόγια, το γεγονός ότι η Ελλάδα αισθάνεται ότι τα συμφέροντα της πλήττονται από τη συμφωνία Άγκυρας-Τρίπολης δεν την καθιστούν εμπλεκόμενο μέρος στα εσωτερικά της Λιβύης.

Όπως τόνισε στο ίδιο μπρίφινγκ η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Ουλρίκε Ντέμερ, η επιλογή των συμμετεχόντων «είχε ως γνώμονα το αντικείμενο» της διάσκεψης. Και αυτό είναι η συνεννόηση των «διεθνών παραγόντων» που διαδραματίζουν ρόλο στη Λιβύη προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία για την αποκατάσταση της ειρήνης. Όπως πρόσθεσε ακόμη, στην πορεία μπορούν να συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία και κράτη που «αποδεδειγμένα» θα θελήσουν να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση. Πάντως, η γερμανική κυβέρνηση απέστειλε τις προσκλήσεις σε συνεννόηση με τον απεσταλμένο του ΟΗΕ για τη Λιβύη Γκασάν Σαλαμέ

Ισχυρή τουρκική στρατιωτική παρουσία

Το κριτήριο της επιλογής ήταν ότι τα κράτη και οι οργανισμοί που θα συμμετέχουν την Κυριακή στη διάσκεψη να διαδραματίζουν είτε ανοιχτά, είτε παρασκηνιακά κάποιο ρόλο εντός της Λιβύης. Η Αίγυπτος και οι Ιορδανία για παράδειγμα τροφοδοτούν τις δυνάμεις του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ με όπλα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με κινεζικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones). Από τη Ρωσία, που επίσης στηρίζει τον Χαφτάρ, έχουν έρθει από τον περασμένο Σεπτεμβρίο ως και 1000 μισθοφόροι της παραστρατιωτικής ρωσικής Ομάδας Βάγκνερ.

Η δε πρόσκληση προς την Τουρκία δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι αυτό το μήνα έχει στείλει στη Λιβύη 35 στρατιώτες για την εκπαίδευση των δυνάμεων της αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ κυβέρνησης στην Τρίπολη. Σύμφωνα με τη βρετανική The Guardian η τουρκική εμπλοκή είναι πολύ μεγαλύτερη. Τις τελευταίες εβδομάδες έχουν έρθει στη Λιβύη γύρω στους 2.000 τζιχαντιστές μαχητές που δραστηριοποιούνταν μέχρι τώρα στα μέτωπα της Συρίας, πολεμώντας για τα τουρκικά συμφέροντα.

Γερμανικοί στόχοι

Πρωταρχικός στόχος της γερμανικής πρωτοβουλίας είναι η διάσκεψη την Κυριακή να συμφωνήσει στην έναρξη μιας διαδικασίας η οποία θα κατέληγε στην αποκατάσταση της ειρήνης στη Λιβύη.Δεδομένου ότι η χώρα είναι πλέον το σημαντικότερο σημείο αναχώρησης προσφύγων προς την Ευρώπη, η συνέχιση του εμφυλίου πολέμου θα οδηγούσε σύμφωνα με τη γερμανική θεώρηση στην αύξηση των ροών. Επιπλέον, θα ενίσχυε ακόμη περισσότερο την παρουσία τρομοκρατικών ισλαμιστικών οργανώσεων, που ήδη δραστηριοποιούνται στη Λιβύη.

Σύμφωνα με τον γερμανό υπουργό Εξωτερικών Χάικο Μάας όλες οι συμμετέχουσες πλευρές στη Διάσκεψη για τη Λιβύη έχουν ήδη συμφωνήσει σε ψήφισμα για την τήρηση του εμπάργκου όπλων που έχουν κηρύξει τα Ηνωμένα Έθνη.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο