Γενοκτονία των Αρμενίων με γερμανική συνενοχή

Μετά τον Ομοσπονδιακό Πρόεδρο Γιόαχιμ Γκάουκ χθες βράδυ στο καθεδρικό ναό του Βερολίνου, σήμερα και ο πρόεδρος της Βουλής Νόρμπερτ Λάμερτ για πρώτη φορά χρησιμοποίησε τη λέξη γενοκτονία για να περιγράψει τη σφαγή των Αρμενίων πριν από 100 χρόνια. Έτσι συντελείται όχι μόνο ρητορικά αλλά και επί της ουσίας για πρώτη φορά αλλαγή στάσης της γερμανικής κυβέρνησης, που επί χρόνια απέφευγε να χρησιμοποιήσει τη λέξη αυτή για να μη διαταράξει τις σχέσεις της με την Τουρκία. Στη σημερινή συνεδρίαση της Βουλής δεν μίλησε κανένα μέλος της κυβέρνησης, παρά μόνο βουλευτές.

"Καθαρά λόγια με τον τούρκο πρόεδρο"

Ο Λάμερτ, όπως και ο Γερμανός Πρόεδρος έκανε λόγο -για πρώτη φορά- και για συνενοχή των Γερμανών, διότι το 1915 ως σύμμαχοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν παρενέβησαν. «Η παραδοχή της συνενοχής αποτελεί προϋπόθεση για την αξιοπιστία μας απέναντι στην Αρμενία αλλά και στην Τουρκία» υπογράμμισε ο πρόεδρος της γερμανικής βουλής. Στη συζήτηση που ακολούθησε στη βουλή, στη βάση σχετικού ψηφίσματος, βουλευτές από την αντιπολίτευση καταλόγισαν στα κυβερνητικά κόμματα ότι συνεχίζουν να λαμβάνουν υπερβολικά υπόψη τις ευαισθησίες των Τούρκων. Η Ούλα Γιέλπκε, από το κόμμα Η Αριστερά, κάλεσε την κυβέρνηση να μιλήσει ανοιχτά και καθαρά με τον τούρκο πρόεδρο Ερντογάν. «Αυτό το κρυφτούλι πίσω από λεκτικές ακροβασίες προκαλεί ντροπή. Ακόμη και ο τουρκικής καταγωγής βουλευτής των Πρασίνων Τζεμ ΄Εζντεμιρ επέκρινε τη μέχρι τώρα πρακτική της κυβέρνησης και υπογράμμισε ότι αποτελεί χρέος απέναντι στα θύματα να λέγονται τα πράγματα με το όνομά τους. Το σχέδιο ψηφίσματος θα γίνει το απόγευμα αντικείμενο συζήτησης και στις κοινοβουλευτικές επιτροπές. Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών διευκρίνισε ότι το περιεχόμενό του συμφωνήθηκε νωρίτερα με την κυβέρνηση.

Τουρκικές επικρίσεις

Χθες ο γερμανός πρόεδρος Γιόαχιμ Γκάουκ σε ομιλία του μετά από θεία λειτουργία στον Καθεδρικό του Βερολίνου «στη μνήμη των Αρμενίων, των Αραμαίων και των Ελλήνων του Πόντου», αναγνώρισε τη σφαγή των Αρμενίων ως γενοκτονία και έθεσε θέμα συνενοχής της χώρας του ως συμμάχου τότε της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. «Η τύχη των Αρμενίων αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της ιστορίας των μαζικών εξοντώσεων, των εθνοκαθάρσεων, των εκτοπισμών, των γενοκτονιών, που στιγμάτισαν με τόσο φοβερό τρόπο την ιστορία του 20ου αιώνα», υπογράμμισε ο γερμανός πρόεδρος. Οι αντιδράσεις από πλευράς άρθρων και σχολίων ήταν αιχμηρές στον τουρκικό τύπο. Η Χουριέτ, στη διαδικτυακή της έκδοση χαρακτήρισε «σοκαριστικά» όσα είπε χθες ο πρόεδρος Γκάουκ, ενώ η κυβερνητική Σαμπάχ κατηγόρησε το γερμανό πρόεδρο ότι περιέγραψε την Οθωμανική Αυτοκρατορία με «άσχημα λόγια». Αντίθετα καμιά κριτική δεν προήλθε μέχρι τώρα από κυβερνητικές πηγές.

Ειρήνη Αναστασοπούλου (dw, dpa, afp)