Αύξηση ψυχικών διαταραχών σε φοιτητές λόγω λοκντάουν

Κοινωνική απομόνωση, φόβος για τους συγγενείς και η πιθανότητα παράτασης των σπουδών είναι ανάμεσα στους λόγους που κάνουν τους φοιτητές να υποφέρουν, εκτός φυσικά από τις οικονομικές δυσκολίες σε φάση πανδημίας. Ιδιαίτερα όμως το λοκντάουν χτυπά όσους πάσχουν από ψυχικά νοσήματα. Σε έκθεση του Κέντρου Βοήθειας κατά της Κατάθλιψης προκύπτει ότι άνθρωποι με κατάθλιψη υπέφεραν περισσότερο σε συνθήκες λοκντάουν την περασμένη άνοιξη. Δεν είχαν μεν φόβο μήπως κολλήσουν κορωνοϊό, αλλά ένιωσαν περισσότερο το βάρος από τα μέτρα εγκλεισμού, σύμφωνα με το Γερμανικό Βαρόμετρο Κατάθλιψης 2020.

Σκοτεινοί μήνες με λοκντάουν

Οι συντάκτες της μελέτης επισημαίνουν ότι λόγω έλλειψης συγκεκριμένων δομών στην καθημερινότητά τους υπέφεραν δύο φορές περισσότερο από ότι ο γενικός πληθυσμός. Ένας στους δύο φοιτητές μάλιστα λέει ότι σε αυτό το διάστημα αποτάθηκε σε ειδικό γιατρό ή σε ψυχοθεραπευτή. Στα πανεπιστήμια το μάθημα γίνεται σχεδόν αποκλειστικά διαδικτυακά. Κεντρικό πρόβλημα σε πολλές συζητήσεις που κάνουν φοιτητές σε συμβουλευτικά κέντρα είναι η μείωση των κοινωνικών επαφών, οι φόβοι για τους συγγενείς και για την πιθανότητα να διαρκέσουν περισσότερο οι σπουδές, λέει ο ψυχολόγος Βίλφριντ Σούμαν από την Υπηρεσία Συμβουλευτικής του πανεπιστημίου στο Όλντενμπουργκ. Υπολογίζεται ότι αυτήν την περίοδο του μερικού λοκντάουν «δοκιμάζονται οι ψυχολογικές δυνάμεις αντίστασης μεγάλου αριθμού φοιτητών» και περισσότεροι φοιτητές προσφεύγουν στη βοήθεια της συγκεκριμένης υπηρεσίας. Εκείνο που επίσης παίζει καθοριστικό λόγο, όπως λέει, είναι η έλλειψη φωτός από τον Οκτώβριο μέχρι τον Ιανουάριο, που οπωσδήποτε επιβαρύνει την ψυχολογική διάθεση. Είναι η περίπτωση της Λιν. Στην πραγματικότητα ονομάζεται αλλιώς. 

Οι καταθλιπτικές τάσεις της ξεκίνησαν με τις σπουδές, προ κορωνοϊού. Τότε ήταν 18 χρονών, φοιτήτρια ψυχολογίας σε πανεπιστήμιο της Βαυαρίας. Ένα μήνα μετά την έναρξη μαθημάτων ένιωθε συνεχώς λυπημένη και ήθελε να κλαίει. Οι γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου ήταν μια μεγάλη δοκιμασία. Επαφές με άλλους την δυσκόλευαν. Η Λιν συνειδητοποίησε νωρίς τα βαριά ψυχολογικά συμπτώματα και αναζήτησε βοήθεια στο Κέντρο Βοήθειας του πανεπιστημίου. Στη Γερμανία οι 43 από τις 57 φοιτητικές ενώσεις διαθέτουν υπηρεσία ψυχολογικής στήριξης. Μόνο πέρυσι 34.000 φοιτητές αναζήτησαν βοήθεια.

Βοήθεια από ειδικούς, ειδικά τώρα

Από την εισαγωγή του συστήματος προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων έχει αυξηθεί ο αριθμός φοιτητών που αναζητούν ψυχολογική στήριξη. Η Λιν μιλά για τα προβλήματά της, τους φόβους μπροστά στην αποτυχία. Ωστόσο, οι τάσεις κατάθλιψης είναι τόσο ισχυρές, που απευθύνθηκε σε γιατρό. Κι αυτός την έστειλε σε ψυχίατρο, ο οποίος της έδωσε αντικαταθλιπτικά. Χάρη σε αυτά κατάφερε να τελειώσει 3 από τις 6  εξετάσεις του πρώτου εξαμήνου. Πήρε δύναμη για να αναζητήσει τον δρόμο της θεραπείας, που κράτησε κάποιο διάστημα. Χάρη σε ένα μείγμα θεραπείας σήμερα η Λίν αισθάνεται πολύ καλύτερα. Κατάφερε να πάρει το πτυχίο της με επιτυχία. «Έχω την αίσθηση ότι βρήκα τον εαυτό μου» λέει. Με τις ασκήσεις συμπεριφοράς κατάφερε να συνειδητοποιεί καλύτερα τις σκέψεις της και να τις τακτοποιεί. Με άλλους τρόπους κατάφερε να επεξεργαστεί βιώματα από το παρελθόν, συχνά από την παιδική της ηλικία. Το μίνι λοκντάουν της δημιουργεί ανάμεικτα αισθήματα. Στην πρώτη φάση του περασμένου Μαρτίου έγραψε την εργασία της. Το στρες από μια τέτοια διαδικασία υπό τις τότε συνθήκες θα μπορούσε να την πάει πίσω. Σήμερα όμως είναι χαρούμενη, επειδή μπορεί να ζητά βοήθεια, όταν χρειάζεται.

Στις παραδόσεις μαθημάτων, που γίνονται διαδικτυακά, της λείπουν οι επαφές με άλλους συμφοιτητές της. Για την ψυχολογική ασθένειά της μιλά η Λιν ανοικτά από την αρχή. «Στην αρχή ντρεπόμουν, επειδή ακριβώς σπουδάζω ψυχολογία. Φοβόμουν μήπως πάρω τη θέση θεραπείας κάποιου άλλου». Οι ειδικοί θεωρούν ότι όλοι αυτοί οι φόβοι δεν είναι ασυνήθιστοι. «Τώρα με τον κορωνοϊό πολλοί έχουν την αίσθηση ότι δεν μπορούν ή ότι δεν πρέπει να συμβουλευτούν ειδικό» λέει ο ψυχίατρος Ούλριχ Χέγκερλ, πρόεδρος του Κέντρου Βοήθειας κατά της Κατάθλιψης. Και επειδή  22χρονη φοιτήτρια ξέρει τη φάση αμφιβολίας που πέρασε η ίδια στην αρχή, συμβουλεύει τους ομοιοπαθείς της να μην διστάζουν να αναζητούν βοήθεια, ιδιαίτερα σε εποχή κορωνοϊού.

Καρλότα Ζάουερ/dpa

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου