Αρχαιολογικοί χώροι της Συρίας σε 3D

Πολλά ιστορικά μνημεία καταστράφηκαν ή λεηλατήθηκαν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου στη Συρία. Άλλα απειλούνται τώρα από νέες καταστροφές. Η γαλλική εταιρεία Iconem, η οποία ιδρύθηκε το 2003, ξεκίνησε το πρόγραμμα Syrian Heritag, το οποίο στοχεύει στη διατήρηση της πολιτισμικής κληρονομιάς μέσω της ψηφιοποίησης. Οι ιδρυτές της εταιρείας, ο αρχιτέκτονας Ιβ Ιμπελμάν και ο πιλότος Φιλίμ Παρτελεμί ξεκίνησαν την πρωτοβουλία με τη συνεργασία της αρχαιολογικής υπηρεσίας της Συρίας και των ντόπιων αρχαιολόγων.

Από το Δεκέμβριο η ομάδα της Iconem εργάζεται με σκοπό τη δημιουργία ενός αρχείου από χάρτες, φωτογραφίες και βίντεο. Επίσης πρόκειται να δημιουργηθούν και διαδραστικά μοντέλα τριών διαστάσεων. Για το σκοπό αυτό οι ειδικοί έστειλαν drones εξοπλισμένα με κάμερες επάνω από δεκάδες αρχαιολογικούς χώρους της Συρίας. Οι λήψεις μονταρίστηκαν κατόπιν σε ακριβή τρισδιάστατα πρότυπα. Τα πρώτα τρία είναι διαθέσιμα πλέον στην ιστοσελίδα της Iconem.

Με αυτό τον τρόπο μπορεί να κάνει κανείς ένα εικονικό ταξίδι στην Ανατολή και να περπατήσει, για παράδειγμα, στην κερκίδα ενός αρχαίου θεάτρου της συριακής πόλης Τζάμπλα. Αλλά και η ψηφιακή εκδοχή του τζαμιού της Δαμασκού είναι εντυπωσιακή, καθώς το μνημείο ανήκει στα αρχαιότερα τζαμιά του κόσμου. Το ισάξιο τζαμί του Αλέπο υπέστη προ τριών ετών ανεπανόρθωτες ζημιές.

Η Παλμύρα στην Τάιμς Σκουέαρ

«Αυτή τη στιγμή επικεντρωνόμαστε σε μνημεία που δεν έχουν καταστραφεί ακόμη. Σαν να λέμε, το κάνουμε προληπτικά» εξηγεί ο Ερίκ Τιμπό, συνεργάτης της Iconem, στη Deutsche Welle. Μέχρι τα τέλη Μαΐου θα υπάρχουν σε ηλεκτρονική μορφή και άλλοι αρχαιολογικοί χώροι. Η ομάδα ψηφιοποιεί τώρα συλλογές μουσείων της Συρίας. Ο διευθυντής της συριακής αρχαιολογικής υπηρεσίας Μάαμουν Αμπντουλκαρίμ θεωρεί ότι το έργο έχει νόημα, γιατί «μπορεί να αποτρέψει μια δυσαναπλήρωτη απώλεια για την ανθρωπότητα».

Σε παρόμοια έργα ψηφιακής αναπαράστασης συριακών αρχαιολογικών θησαυρών εργάζονται επίσης τα πανεπιστήμια της Οξφόρδης και του Χάρβαρντ. Για το σκοπό αυτό έχουν διατεθεί 5.000 κάμερες σε συνεργάτες και εθελοντές στη Συρία. Στα σχέδια των πανεπιστημίων εντάσσεται και ένα ακόμη όραμα: με τη βοήθεια ενός τεράστιου εκτυπωτή τριών διαστάσεων θα ανασυσταθεί ένας κατεστραμμένος ναός από την Παλμύρα. Το αντίγραφό του θα εκτεθεί στη συνέχεια στην Τάιμς Σκουέαρ της Νέας Υόρκης και στην πλατεία Τραφάλγκαρ του Λονδίνου.

Δημήτρης Ελευθεράκης (afp, apa)