Smrt u vrijeme vrućina – procjene i zaštita

Prema informacijama informativnog portala javnog servisa ARD, „ljeto 2022. je bilo najtoplije koje je ikada zabilježeno u Evropi“. Zbog toga je u Evropi umrlo oko 60.000 ljudi više nego inače, navodi ARD dalje pozivajući se na najnovije podatke jednog tima stručnjaka iz Španije, Francuske i Švajcarske. Taj tim je svoje istraživanje upravo objavio u časopisu „Nejčer medisin“.

Tim se nije bavio tačnim utvrđivanjem uzroka smrti pojedinih osoba, već je povećanu smrtnost postavio u brojni odnos sa statistikama o temperaturama vazduha u periodu od januara 2015. do novembra 2022. godine primjenom, kako navodi, „epidemiološkog modela“.

„Smrt sa vrućinom“

Zašto je to tako, to objašnjava institut njemačke vlade „Robert Koh“ (RKI) koji je nedavno počeo da objavljuje „Nedjeljni izvještaj o smrtnosti usljed vrućine“ za Njemačku. Evo tog objašnjenja: „U nekim slučajevima, na primjer prilikom toplotnog udara, uticaj vrućine neposredno dovodi do smrti, dok u većini slučajeva do smrti dovodi kombinacija izloženosti vrućini i već postojećih oboljenja."

„Zbog toga se" piše dalje RKI, „vrućina u umrlici normalno ni ne pominje kao uzrok smrti. Umjesto toga moraju se koristiti statističke metode“. Zato se govori o smrti „povezanom sa vrućinom“, a ne o „smrti od vrućine“. RKI podatke Saveznog zavoda za statistiku o broju umrlih u određenom periodu naprosto sravnjuje s podacima Njemačke meteorološke službe o temperaturama vazduha u tom periodu“ i iz toga izvlači svoju procjenu „o broju umrlih u vezi sa vrućinom“.

„Smrt od vrućine“, pak, medicinski gledano, nastupa usljed unutrašnjeg pregrevanja organizma i predstavlja najtežu posledicu toplotnog udara ili sunčanice, najčešće u vezi i sa nedostatkom tečnosti i povećanim tjelesnim naporima. 

Na pomolu „njemački nacionalni plan zaštite“

RKI svoje podatke o povećanoj smrtnosti u vezi s vrućinom dovodi u neposrednu vezu sa klimatskim promjenama. Portal javnog servisa ARD, pozivajući se na Svjetsku meteorološku organizaciju, prenosi da je prva nedjelja jula ove godine bila „vjerovatno“ najtoplija u svijetu „od početka bilježenja vremenskih podataka“.

ARD prenosi i da je to bilježenje počelo „u januaru 1940.“ Dalje se navodi da je 7. jula „prosječna temperatura vazduha u svijetu iznosila 17,24 stepena“ što je „za 0,3 stepena više od dosadašnjeg rekorda iz avgusta 2016. godine“.

Sve to je za njemačku vladu bio dovoljan signal da najavi donošenje „nacionalnog plana zaštite od vrućine“. U medijima je stanje prikazano kao kritično i sve su češći naslovi poput onog koji je povodom pomenutog plana objavio Berliner cajtung: „Njemačkoj na ljeto prijeti smrt od vrućine“.

Njemački ministar zdravlja Karl Lauterbah je inače najavio da će se taj plan orijentisati prema francuskom modelu u kojem postoji više nivoa prijetnje i svaki od njih je povezan s mjerama alarmiranja stanovništva, preporukama o tome kako postupati da bi se zaštitilo zdravlje i drugim mjerama zaštite.

Ima i drukčijih podataka

Inače, istraživači klime su, kako prenosi informativni portal javnog servisa ARD, „posebno zabrinuti zbog rekordnih temperatura u sjevernom Atlantskom okeanu – tamo je površinska temperatura vode u junu bila i do 1,36 stepeni toplija od „dugogodišnje prosječne vrijednosti“. A „sjeverni Atlantik ima važnu ulogu u nastajanju ekstremnog vremena u Evropi i Americi“.

Nisu svi naučnici složni oko činjenica o aktuelnom zagrijavanju planete Zemlje. Poslednju veliku studiju koja dovodi u pitanje najrasprostranjeniju paradigmu o tom zagrijavanju objavila je „Evropska geonaučna unija“, a izradili su je naučnici Univerziteta u Minesoti i u Lidsu, između ostalog na osnovu satelitskih podataka američke svemirske agencije NASA. Oni pokazuju da se površina leda na Antarktiku između 2009. i 2019. godine povećala za 5.304 kvadratna kilometra.

sb (dw/dpa/afp/ard)

Pratite nas i na Facebooku, preko Twittera, na Youtubeu, kao i na Instagramu