Slučaj Sandulović: šta do sada znamo?

Sve je, navodno, počelo 2. januara kada je Nikola Sandulović na društvenoj mreži Iks (X)  objavio snimak posjete kompleksu „Adem Jašari" na Kosovu,   gdje je položio vijenac

na spomenik žrtvama napada srpskih snaga bezbjednosti na kuću Adema Jašarija (Adem Jashari) u selu Donje Prekaze u martu 1998. godine. Jašari je bio jedan od osnivača OVK i za kosovske Albance on je simbol otpora režimu Slobodana Miloševića, pa je po njemu, među ostalim, nazvan i aerodrom u Prištini. No za Srbiju je on bio vođa terorističke grupe, koji je svoju vlastitu porodicu koristio kao "živi štit" u napadu na njegovu kuću. Tom prilikom je ubijeno više od 50 članova porodice Adema Jašarija. Za srpske vlasti je to bila i ostala "legitimna, antiteroristička akcija".

Predsjednik Republikanske stranke Nikola Sandulović uhapšen je dan nakon polaganja vijenca na spomenik ubijenima iz porodice Jašari i završio je u zatvoru zbog, kako je saopštilo Više javno tužilaštvo u Nišu, „sumnje da je izvršio krivično djelo izazivanje nacionalne, rasne i vjerske mržnje i netrpeljivosti".

Sandulovićev advokat Čedomir Stojković navodi da je „Sandulović saslušavan četiri sata u prostorijama Bezbjednosno-informativne agencije (BIA), i pri tome je brutalno pretučen". Navodno je nekoliko puta gubio svijest, a na kraju mu se oduzela desna polovina tijela, pa je morao da bude prenijet na Vojnomedicinsku akademiju.

Pritvor u Nišu mu je određen bez njegovog saslušanja, pojasnio je njegov advokat, jer je iz Centralnog zatvora u Beogradu poručeno da mu je zdravstveno stanje takvo da ne može da se transportuje u Niš. „Razlog za određivanje pritvora je rizik od ponavljanja krivičnog djela, što je besmisleno. On je položio cvijeće na grob sedmogodišnjeg djeteta. Sve to nije po zakonu",  izjavio je advokat Stojković.

Vulin izdao naređenje?

Zasluge za njegovo hapšenje je u tom trenutku preuzeo Aleksandar Vulin, sada već bivši direktor BIA, koji je saopštio da je „Nikola Sandulović priveden po njegovom naređenju zbog sumnje da aktivno radi na podršci otcjepljenju Kosova i da podriva ustavni poredak Srbije". Vulin je naveo da je privođenje izvršeno po njegovom naređenju, koje je ostalo na snazi i nakon ostavke.

„Da je Sandulović položio vijenac na grob Himlera, Mosad bi ga ubio. Da je položio vijenac na grob Osame bin Ladena CIA bi mu došla glave. Polažući vijenac na grob srpskog ubice Adema Jašarija, Sandulović je dobio samo privođenje po mom naređenju i zadržavanje po nalogu tužioca", rekao je Vulin koji se „izvinio Srbiji" što nije mogao da uradi ništa više od toga.

Advokat Čedomir Stojković smatra da je ta Vulinova izjava „laž i pokušaj preuzimanja odgovornosti", jer, kako kaže, „Vulin je prinuđen na ostavku dva mjeseca prije spornog tvita i ovo je dogovorena izjava između Vučića i Vulina, koji sada može na sebe da (lažno) preuzme odgovornost za sve što nanosi međunarodnu štetu režimu Aleksandra Vučića".

Mađari, Rusi, Tramp i folk pjevačice

Nikola Sandulović je svakako kontroverzna politička i javna figura i ima dugu istoriju ekscesnih nastupa. „Republikanska stranka – Republikánus Párt" se u Registru političkih stranaka vodi kao stranka koja zastupa interese mađarske nacionalne manjine u Srbiji.

Iako Sandulović javno podržava Donalda Trampa i zalaže se za ulazak u NATO, uoči izbora 2016. godine direktor Republikanske stranke je za novac učestvovao u sakupljanju falsifikovanih potpisa za Jedinstvenu rusku stranku, zbog čega su bile privođene i pojedine poznate folk pevačice. Marta prošle godine Sandulović je u ime Republikanske stranke potpisao sporazum sa Fatonom Kurtijem, predsjednikom Republikanske stranke Kosova, prema kome je predviđeno međusobno priznanje između Srbije i Republike Kosovo, kao i zajednički ulazak u EU i NATO.

Širu medijsku pažnju je dobio 2014. godine, kada je prekinuo izlaganje tadašnjeg premijera Aleksandra Vučića u amfiteatru Londonske škole ekonomije. Predstavio se kao nekadašnji savjetnik Zorana Đinđića, iako je zvanično zabilježeno da je u jednom periodu bio samo dio Đinđićevog obezbjeđenja. Mahao je diskom na kojem su, kako je rekao, bili dokazi o neregularnosti izbora. Sandulović je inače 2001. godine završio u Bijeloj knjizi MUP-a Srbije, kao član kriminalne Zvjezdarske grupe.

Ugledan kosovski gost

Iako je na čelu minorne političke organizacije, Nikola Sandulović se javno hvali svojim jakim vezama sa američkim Republikanacima, a na visokom nivou se dočekuje i u Prištini. Prošle godine u februaru primio ga je kosovski premijer Aljbin Kurti i zanimljivo je da se u saopštenjima navodi da je tom prilikom posjetio i memorijalni centar Adem Jašari. Ostaje stoga pitanje da li je Sandulovićeva najnovija objava zapravo prošlogodišnji snimak, koji je iz nekog razloga tek sada postavio, i da nije riječ o nekoj skorašnjoj posjeti.

Premijer Kosova Aljbin Kurti je takođe komentarisao, kako je rekao, „teško prebijanje" lidera Republikanske stranke Nikole Sandulovića „od strane srpske tajne službe" i ocijenio da je „to pokazatelj šta će se desiti građanima Srbije ako se usude da prihvate istinu i ukoliko teže pomirenju".

„Duboko sam zabrinut zbog izvještaja da je srpski opozicioni lider Nikola Sandulović paralizovan zbog teškog premlaćivanja od strane srpske tajne službe. Ovo dolazi nakon njegovog izvinjenja za zločine, koje je Srbija počinila tokom genocidne kampanje na Kosovu",  napisao je Kurti na platformi Iks.

Reakcije iz EU i Londona

Kako su prenijeli mediji, institucije Evropske unije prate situaciju u vezi s Nikolom Sandulovićem. Portparolka Evropske komisije Ana Pisonero kaže: „Važno je imati potpuno jasne činjenice oko tog slučaja. Očekujemo da se poštuju prava svih građana. Svako pritvaranje treba da bude zasnovano na razumnoj sumnji da je izvršeno krivično djelo, a sve vjerodostojne navode o nasilju treba da budu djelotvorno praćene od strane relevantnih nadležnih organa."

- pročitajte i ovo:  Svijeća u snijegu za Olivera Ivanovića

O slučaju se oglasio i ministar spoljnih poslova Velike Britanije Dejvid Kameron, koji je nedavno boravio u Prištini. Odgovarajući na pitanje predsjednica Odbora za spoljnu politiku britanskog parlamenta Ališe Kerns o hapšenju Sandulovića, Kameron je rekao da je upoznat s tim izvještajima i ocijenio da su oni „ekstremno zabrinjavajući".

Pratite nas i na Facebooku, preko X-a, na Youtubeu, kao i na  Instagramu