Assad na samitu Arapske lige: Parija kao partner

Hoće li Omar Alshogre ikada preboljeti ono što je doživio? „To je jako dobro pitanje",  kaže on s dubokim uzdahom. "Ne, nikada neću zatvoriti to poglavlje, ali nosim sa sobom to što sam prošao i pokušavam izvući pouku– nešto što me pokreće." Omar Alshogre je kao mladić proveo tri godine u sirijskim zatvorima i bio je okrutno mučen nakon što je kao 15-godišnjak učestvovao u demonstracijama protiv Assadovog režima na početku procesa poznatog kao Arapsko proljeće. Njegov otac i nekoliko rođaka su ubijeni. Ovaj 27-godišnjak napustio je Siriju kao izbjeglica, sada studira na renomiranom američkom univerzitetu Georgetown. Aktivan je egzilu i angažovan je u jednoj  sirijskoj opozicionoj grupi. Žrtve poput Omara Alshogrea gledaju na ono što se dešava u njihovoj regiji sa mješavinom zbunjenosti i gađenja. Dvanaest godina nakon što su je izbacili, Sirija je vraćena u Arapsku ligu. Na samitu u saudijskom lučkom gradu Jeddah, predsjednik Bashar al-Assad stupa na pozornicu, sa koje ga je ova zajednica država isključila 2011. godine u znak protesta zbog njegovih brutalnih postupaka protiv vlastitog naroda. Nakon više od decenije izopćenosti, parija ponovo postaje partner.

Cinizam ili realpolitika?

Kako se ovo moglo dogoditi? Mučenje, kasetne bombe, bojni otrovi - jesu li drugi moćnici na Bliskom istoku toliko ravnodušni prema zločinima za koje je Assad optužen da su pustili sirijskog predsjednika da ponovo sjedne za sto? Odluka Arapske lige pokazuje "cinizam, karakterističan za ovu regiju", kaže Joseph Bahout, politolog na Američkom univerzitetu u Bejrutu.

Ono što jedni nazivaju cinizmom, drugi nazivaju strateškom kalkulacijom ili jednostavno realpolitikom. Ujedinjeni Arapski Emirati su prije godinu dana počeli rehabilitirati Assada i pozvavši ga u državnu posjetu. Dok je sirijska vlada, koja je, uz nekoliko izuzetaka, međunarodno izolirana, rado uspostavila hitno potrebne kontakte za svoju ekonomski teško ruiniranu zemlju, vladarima u Abu Dabiju je bilo važno da Assada odvoje barem malo od njegovog velikog pomagača, Irana. Ostale arapske države slijedile su primjer Emirata. Čini se da su čak i oni, koji su se dugo kladili na Asadov vojni poraz i podržavali opoziciju ili islamističke grupe u Siriji, sada shvatili da je Assad pobjednik u ratu. Susjedi poput Libana i Jordana nadaju se da se može postići dogovor s Damaskom o repatrijaciji izbjeglica. Assad je spreman za razgovor, spekulirajući o finansijskoj pomoći, koja je hitno potrebna Siriji nakon više od decenije rata i razornog zemljotresa, koji je ovu zemlju pogodio početkom 2003. godine.

Ne dozvoljava da je Zapad impresionira

Odluka Arapske lige, da u svoje redove ponovo primi Siriju, ima još jednu poruku. Ona pokazuje snagu domaćina samita - Saudijske Arabije. Na osnovu svojih rezervi nafte i gasa, monarhija u Perzijskom zalivu pod prijestolonaslednikom Mohamedom bin Salmanom već duže vrijeme se pokušava nametnuti kao centar moći u regionu. Kao igrač, koji samouvjereno zastupa svoje i arapske interese i ravnopravno sklapa saveze sa zemljama poput Kine i Rusije, to je zemlja koja ne dozvoljava da je Zapad impresionira ili da joj drži predavanja. Pogotovo ne u pitanjima ljudskih prava.

Šta ljudi iz arapskog svijeta kažu o odluci da se Sirija vrati u Arapsku ligu? Omar Alshogre, aktivista i borac za demokratiju iz Sirije koji je preživio mučenja, kaže da mu nedostaju da narod ustane na proteste u zemljama regiona. „To je moje najveće razočarenje", kaže on. "Sve dok mi Arapi ne naučimo da pokazujemo empatiju jedni prema drugima, kao što Evropljani pokazuju prema Ukrajini, nikada nećemo ostvariti demokratiju i slobodu." U pogledu vraćanja Sirije u Arapsku ligu on kaže da ga taj potez od strane uglavnom autokratskih šefova država u Arapskoj ligi nije iznenadio. Koliko god da je njihov potez od prije dvanaest godina da isključe Siriju iz Arapske lige bio ispravan, odluka da je vrate za njega ne predstavlja iznenađenje. "Vratili su se na svoju istinsku poziciju – na pogrešnoj strani istorije."

ARD-Tagesschau.de/jr

Pratite nas i na Facebooku, preko Twittera, na Youtubeu, kao i na Instagramu