1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW
PanoramaNiemcy

Katastrofalne wyniki niemieckich uczniów w badaniu PISA

Anna Widzyk opracowanie
5 grudnia 2023

Tak źle jeszcze nie było. W międzynarodowym badaniu umiejętności PISA z 2022 roku niemieccy uczniowie wypadli najgorzej w historii. Przyczyny są wielorakie.

https://p.dw.com/p/4ZnbI
Międzynarodowe badanie PISA pokazało spadek umiejętności uczniów w wielu krajach OECD
Międzynarodowe badanie PISA pokazało spadek umiejętności uczniów w wielu krajach OECDZdjęcie: picture-alliance/dpa

Szwankują zarówno umiejętności czytania, jak i liczenia, a także wiedza z zakresu nauk przyrodniczych. Według opublikowanych we wtorek (5.12.2023) wyników międzynarodowych badań porównujących umiejętności PISA, które przeprowadzono w 2022 roku, niemieccy uczniowie wypadli gorzej niż we wszystkich poprzednich badaniach. Drastycznie spadła zresztą również międzynarodowa średnia ocena umiejętności uczniów we wszystkich krajach objętych badaniem PISA – poinformowała Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), pod której auspicjami prowadzone są badania. Polscy uczniowie wypadają lepiej niż niemieccy, plasując się nawet w pierwszej dziesiątce krajów OECD, jednak w porównaniu do badania z 2018 roku ich wyniki są również dużo gorsze.

Najgorzej z matematyką

Najbardziej pogorszyły sie umiejętności matematyczne niemieckich uczniów. Osiągnęli oni 475 punktów, o 25 mniej niż w poprzednim badaniu, opublikowanym w 2019 roku. Umiejętności czytania zostały ocenione na 480 punktów (w 2019 roku na 498), a kompetencje z zakresu nauk przyrodniczych na 492 punkty (w 2019 roku na 503).

Polscy uczniowie uzyskali 489 punktów, zarówno jeżeli chodzi o czytanie i interpretację, jak i matematykę (w 2019 roku było to odpowiednio 512 i 516 punktów), zaś w naukach przyrodniczych – 499 punktów (wcześniej mieli 511).

Szkoła w Dreźnie dla dzieci ukraińskich uchodźców
Szkoła w Dreźnie dla dzieci ukraińskich uchodźcówZdjęcie: Robert Michael/dpa/picture alliance

PISA to skrót od angielskiej nazwy Programme for International Student Assessment (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów). Jest to największe międzynarodowe badanie porównujące kompetencje uczniów i obejmuje 15-latków. Badanie przeprowadzane jest od 2000 roku co trzy lata. 

Już pierwsza edycja wywołała w Niemczech szok. Niemieccy 15-latkowie wypadli wówczas bardzo źle, a dodatkowo wyniki pokazały, że istnieje bliski związek między pochodzeniem społecznym a szansami edukacyjnymi. Rezultatem była ostra debata na temat stanu edukacji w Niemczech. W następnych latach wyniki znacznie się poprawiły, ale ostatnie edycje pokazały odwrócenie tego trendu.

Silny regres w wielu krajach

W aktualnym badaniu Niemcy plasują się wprawdzie blisko międzynarodowej średniej, jeśli chodzi o czytanie i umiejętności matematyczne, zaś w przypadku nauk przyrodniczych są nawet ponad średnią OECD. Jednak zdaniem ekspertów nie tylko sytuacja w Niemczech jest niepokojąca. Widoczny jest bowiem spadek umiejętności, jakiego do tej pory jeszcze nie odnotowano – wynika z raportu. „W porównaniu do 2018 roku średni rezultat w krajach OECD spadł o 10 punktów, jeśli chodzi o czytanie i o prawie 15 punktów w przypadku matematyki” – podsumowano. 

Zdalne nauczanie w czasie pandemii koronawirusa miało wpływ na słabsze wyniki uczniów w badaniu PISA
Zdalne nauczanie w czasie pandemii koronawirusa miało wpływ na słabsze wyniki uczniów w badaniu PISAZdjęcie: DW

Według OECD ten regres jest szczególnie silny w większej liczbie krajów. Na przykład w zakresie umiejętności matematycznych Polska, Norwegia, Islandia i Niemcy odnotowały między 2018 a 2022 rokiem spadek o 25 punktów lub więcej.   

Winna pandemia i zamykanie szkół

Przyczyny słabych wyników niemieckich uczniów autorzy badania upatrują m.in. w pandemii koronawirusa. Wyniki pokazują że zamykanie szkół miało negatywny wpływ na nabywanie umiejętności. W Niemczech zdalne nauczanie prowadzono w mniejszym stopniu za pośrednictwem narzędzi cyfrowych niż w pozostałych krajach OECD.

Kolejnym czynnikiem jest słaba znajomość języka wśród wielu dzieci imigrantów. – Jednym z kluczowych powodów jest z pewnością to, że nadal nie udało nam się zapewnić wczesnego wsparcia w nauce języka wszystkim tym, którzy tego potrzebują – powiedziała cytowana przez DPA Doris Lewalter z Uniwersytetu Technicznego w Monachium, prezeska Centrum Międzynarodowych Porównawczych Badań Edukacyjnych. – Jeżeli mamy dzieci z rodzin migranckich, to nie możemy zakładać, że władają językiem niemieckim obowiązującym w szkołach już wówczas, gdy przybywają do Niemiec – dodała.

W raporcie wskazano, że między 2018 a 2022 rokiem wyniki badania PISA poprawiły się tylko w nielicznych krajach OECD, m.in. w Japonii – jeśli chodzi o czytanie i nauki przyrodnicze, oraz we Włoszech, Irlandii i Łotwie w zakresie nauk przyrodniczych.

(DPA, oecd.org/ widz)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>