1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

"دست دادن ظریف با اوباما نادیده‌گرفتن خط قرمز نظام است"

HF۱۳۹۴ مهر ۷, سه‌شنبه

دست دادن وزیر خارجه ایران با رئیس جمهور آمریکا، با واکنش تند برخی از محافظه‌کاران در ایران مواجه شده است. یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفته ظریف از "خط قرمز نظام عبور کرده است و مجلس ساکت نخواهد نشست".

https://p.dw.com/p/1Gf80
عکس: R. Wilking/AFP/Getty Images

دست‌دادن باراک اوباما و محمدجواد ظریف روز دوشنبه (۲۸ سپتامبر / ۶ مهر) در نیویورک و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل روی داد و در ۳۶ سالی که در پی اشغال سفارت آمریکا در تهران رابطه دو کشور قطع بوده، اقدامی بی‌سابقه تلقی می‌شود. این اقدام گرچه ظاهرا برنامه‌ریزی نشده بوده، ولی باز هم نشانه دیگری از کاهش تنش میان دو کشور در پی توافق هسته‌ای وین تلقی می‌شود.

در اولین واکنش محافظه‌کاران در ایران به دست‌دادن اوباما و ظریف، منصور حقیقت‌پور نماینده مردم اردبیل و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی "ابراز امیدوای" کرد که "این خبر تائید نشود چرا که در صورتی که آقای ظریف چنین کاری کرده باشد، قطعا خطوط قرمز نظام را نادیده گرفته است".

بیشتر بخوانید:فرمانده سپاه پاسداران: گفت‌وگو با اوباما اشتباه تاکتیکی بود

حقیقت‌پور که با خبرگزاری نسیم، وابسته به سپاه پاسداران گفت‌وگو کرده، علت خشم از اقدام ظریف را این گونه توجیه کرده است: « شرایط برای دست دادن با رئیس‌جمهور آمریکا فراهم نیست و آمریکایی‌ها هنوز به حقوق ملت ایران احترام نمی‌گذارند، تا وقتی آمریکا از تروریست‌ها حمایت می‌کند و به حقوق مردم ما احترام نمی‌گذارد نباید از دست دادن با مقامات آمریکا سخن گفت.»

منصور حقیقت‌پور: مجلس ساکت نخواهد نشست
منصور حقیقت‌پور: مجلس ساکت نخواهد نشستعکس: shafaf.ir

"خط قرمزی" که از آن عبور شده است

در دو دهه گذشته نوع تعامل و رفتار مقام‌های ارشد ایرانی با مقام‌های آمریکایی همواره برای محافظه‌کاران ایران حساسیت‌برانگیز بوده و خشم آنها را برانگیخته است. از نظر بسیاری از کارشناسان، نگرانی محافظه‌کاران این است که آب‌شدن یخ‌ها در رفتار مقام‌های دو کشور فشار بیشتری را برای حرکت در جهت بهبود رابطه با آمریکا ایجاد کند و شعار و شاخصه‌ "استکبارستیزی" و "آمریکاستیزی" آنها را کم‌رنگ‌تر و بی‌معنی‌تر کند؛ شعاری که به پرچم آنها در دفاع از منافع اقتصادی و سیاسی‌‌اشان و نیز به حربه‌ای برای مقابله با مخالفان بدل شده است.

محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران از جمله زیر فشار همین حساسیت‌ها در جریان حضورش در مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۱۳۷۹خود را پنهان کرد تا با بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت آمریکا که او هم در مقر سازمان ملل بود رو در رو نشود و سلام و گفت‌وگویی با او نداشته باشد.

پیاده‌روی جان کری و محمدجواد ظریف هم خشم محافظه‌کاران را برانگیخت
پیاده‌روی جان کری و محمدجواد ظریف هم خشم محافظه‌کاران را برانگیختعکس: picture-alliance/AP/L. Gillieron

دو سال پیش که حسن روحانی به نیویورک رفت ابتکار اوباما برای گفت‌وگوی تلفنی را رد نکرد و ۳۵ سال پس از قطع رابطه دو کشور ۵ دقیقه با او به گفت‌وگو پرداخت. این اقدام در داخل کشور موجی از خشم در میان محافظه‌کاران برانگیخت و آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی هم گفت که با "برخی اقدامات انجام شده در نیویورک" موافق نبوده است.

سال گذشته نیز پیاده‌روی محمدجواد ظریف و جان کری، وزرای خارجه ایران و آمریکا در ژنو در حاشیه مذاکرات هسته‌ای دوباره خشم و سروصدای محافظه‌کاران را برانگیخت.

بیشتر بخوانید: سئوال ۲۱ نماینده مجلس درباره پیاده‌روی ظریف و کری

بخش‌های تندروتر محافظه‌کاران همچنان در حال نقد و نفی توافق هسته‌ای و متهم‌کردن دولت به "تن‌دادن به زیاده‌خواهی‌دشمن" هستند. اظهارات نماینده مجلس می‌تواند نشانه آن باشد که آنها دیدار ظریف و اوباما را هم به حربه‌ای در مناقشات سیاسی خود و تهاجم تبلیغاتی علیه دولت بدل کنند.