چهرههای متفاوت ماه رمضان در ایران
در ایران دو نوع "رفتار تقویمی" ایرانی و اسلامی وجود دارد. ماه رمضان که به روزهای آخرش نزدیک میشود، چهره غالب بر رفتارهای این روزهای ایرانیان را رقم میزند. دستچینی از چهرههای ماه رمضان در این گزارش تصویری:
رفتار تقویمی به رفتاری اطلاق میشود که هر سال و براساس تقویم در یک جامعه تکرار میشود. در ایران دو نوع رفتار تقویمی وجود دارد: رفتار تقویمی ایرانی (مثل نوروز، شب یلدا، سیزده بدر) و رفتار تقویمی اسلامی (مثل ماه محرم، ماه رمضان، نیمه شعبان). این روزها در دنیای اسلام و ایران رفتارهای مبتنی بر ماه رمضان که به روزهای آخرش نزدیک میشود، حاکم است.
یک ماه در سال "روزه گرفتن" یا به هر دلیلی "نگرفتن"، به مشغله ذهنی ایرانیان تبدیل میشود. سفره افطار در پارک.
تهیه "ملزومات" سفره افطار در ماه رمضان و از آن جمله زولبیا و بامیه. رفتارهای تقویمی با بسیاری از "سنتها" همراه هستند. میگویند در ماه رمضان زولبیا و بامیه، شیرینی سنتی ایرانیان بر سر سفره افطار است. اما بعضی از "سنتها" لزوما جزو رفتار تقویمی نیستند. ختنه پسران از سنتهایی است که جزو رفتار تقویمی نیست.
در شب قدر در ایران برخی از معتقدین قرآن بر سر میگیرند.
گفته میشود که در شب قدر رویکرد "بخشایش گناهان مسلمانان توسط خدا به صورت فوقالعاده و استثنایی در صورت توبه آنان" صورت میگیرد. عکس: هرکه باماش بیش، برفاش بیشتر؟
پرسش این است که آیا میتوان در شب قدر قرآن دیجیتالی بر سر گرفت؟ در میان روحانیان و مراجع تقلید در این زمینه توافق نظر وجود ندارد. برخی مانند آیتالله محسن اراکی معتقدند موبایل نمیتواند جایگزین قرآن شود. برخی دیگر معتقدند در صورت عدم دسترسی به کتاب قرآن، استفاده از موبایل اشکالی ندارد، اما بهتر است قرآن باشد.
به هرحال در میان نسل جوان استفاده از موبایل در شب قدر در حال گسترش است.
فروش آش رشته برای سفره افطار از ساعت ۱۸. خوردن و نوشیدن در اماکن عمومی که در همه ایام سال امری عادی تلقی میشود، در ماه رمضان در ایران ممنوع میشود.
برخی بر این عقیده هستند: «باید به احترام روزهداران از "روزهخواری" در ملاعام اجتناب کرد». برخی محافل دولتی و دینی اما معتقدند که باید با کمک نیروی انتظامی مانع از "روزهخواری" در ملاعام شد.
در رسانههای ایران به ماه رمضان "ماه ضیافت الهی" گفته میشود. برخی این ضیافت را با چلوکباب برگزار میکنند.
باقیمانده یک "ضیافت الهی" که باید به ظرف زباله سپرده شود.
سر دیگ آش. پختن آش نذری در ماه رمضان.
صف انتظار برای دریافت آش نذری.
افطار در مراکز دینی.
جلوه دیگری از افطار در خیابان.
مغازهها برای افطار تعطیل نمیشوند. افطار مغازهداران در کنار هم
"ایستگاه صلواتی" بازماندهای از دوران جنگ است که حالا در مناسبتهای گوناگون ایجاد میشود.
زندگی بین افطار تا سحر