دستور توقیف فیلم "خانه دختر" توسط وزیر ارشاد صادر شد

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران دستور توقیف فیلم "خانه دختر" به کارگردانی شهرام شاه حسینی را صادر کرده است. علی جنتی درباره تصمیم خود توضیح داده که اشکالاتی در این فیلم وجود داشته که قرار بوده رفع شود.

وزیر ارشاد گفته است: «من با توجه به اصلاحاتی که داده بودند در آخرین مرحله فیلم را دوباره دیدم اما اصلاحات انجام نشده بود؛ به همین خاطر ما به عقیده گذشته خود پا برجا هستیم و نمی‌توانیم به راحتی اجازه اکران این فیلم را بدهیم.»

اما محمد شایسته‌، تهیه کننده فیلم، به خبرگزاری ایلنا گفته است که به درخواست وزارت ارشاد در چهار نوبت اصلاحات لازم در مورد "خانه دختر" انجام گرفته ولی این وزارتخانه باز هم اجازه اکران فیلم را نداده است.

"خانه دختر" برای نخستین بار در جشنواره فیلم فجر در بهمن سال ۱۳۹۳ به نمایش درآمد و با نقدهای تندی روبرو شد. آن‌گونه که سایت "فردا" نوشته است، بحث درباره این فیلم چندان رسانه‌ای نشد، چون رسانه‌ای شدن آن "قبح‌شکنی در جامعه نجیب ایران" محسوب می‌شد.

این فیلم، به نوشته فردا، "با اتهام به نمایش تصویری مشمئزکننده از جامعه‌ی مذهبی ایران و ادعاهایی کذب در خصوص سنت و رسوم خانواده‌های ایرانی با نقد‌های تندی مواجه شده است".

برخی از منتقدان و فعالان عرصه هنری در ایران اما معتقد بودند که سینمای ایران لازم است به موضوع‌های جسورانه و آسیب‌های اجتماعی بپردازد.

قرار بود "خانه دختر" پس از انجام اصلاحیه‌هایی که وزارت ارشاد خواسته بود در سال ۱۳۹۴ اکران شود، اما فیلم با وجود آنکه پروانه نمایش داشت، هرگز اکران نشد..

فیلم‌نامه‌نویس "خانه دختر" پرویز شهبازی است و حامد بهداد، نسیم ادبی، پگاه آهنگرانی، رویا تیموریان، بهناز جعفری، باران کوثری، محمدرضا هدایتی، بابک کریمی، رعنا آزادی و نادر فلاح از جمله بازیگران آن هستند.

سایت "الف" نوشته که یک میلیارد تومان هزینه ساخت این فیلم شده است.

تابوشکنی "خانه دختر"

بسیاری از رسانه‌های ایران امروز شنبه (۵ دی / ۲۶ دسامبر) داستان فیلم "خانه دختر" را تنها به اشاره بیان کرده‌اند. کسی که بخواهد از داستان فیلم مطلع شود باید نوشته‌های رسانه‌های مختلف را در کنار هم بگذارد تا حدس بزند موضوع فیلم چیست.

خبرگزاری ایلنا می‌نویسد که داستان فیلم "به یک موضوع مهم درباره دختران می‌پردازد". "باشگاه خبرنگاران جوان" می‌نویسد که فیلم داستان دو دختر دانشجو را روایت می کند که به دنبال کشف راز مرگ هم‌دانشگاهی خود، درست در روز پیش از مراسم عروسی‌اش هستند.

در سایت "الف" می‌خوانیم که موضوع فیلم "حساسیت‌برانگیز" است و "در مورد اتفاق نامتعارفی است که ما بین پدر و دختر داستان می‌افتد". دست‌کم در اینجا ممکن است که یک آلترناتیو همان اتفاقی باشد که نویسنده فیلم در نظر داشته است.

پیش از این، پس از جلوگیری از اکران فیلم در نوروز ۹۴ سایت "فردا" در گزارشی به قلم حامد یامین‌پور، با پرداختن به موضوع اصلاحاتی که گمان می‌رفته در فیلم صورت گیرد، بخش‌هایی از داستان فیلم را با خوانندگان در میان می‌گذارد.

"فردا" می‌نویسد که سازندگان "خانه دختر" پذیرفته بودند که در ازای انجام چهار اصلاحیه، فیلم خود را به اکران عمومی برسانند؛ رسانه‌ها درباره این چهار اصلاحیه گمانه‌زنی کرده و نوشته‌اند: «یکی از موارد اصلاحی مربوط به دیالوگ‌هایی است که میان حامد بهداد و بابک کریمی که به ترتیب نقش داماد و پدرزن را در فیلم بازی می‌کنند، در خانه‌ی پدرزن درمی‌گیرد؛ در این نما پسر جوان که داغدار از دست دادن نامزدش است پدرزن را تهدید می‌کند به اینکه نگذارد حرف‌هایی بزند که آبروی او را زیر سوال می‌برد.»

"فردا" از قول رسانه‌های ایران درباره دیگر موارد اصلاحی می‌نویسد: «یکی از موارد اصلاحی مربوط به نمایی است که پدرزن، پسر خردسالش را به بهانه بازی کردن به بیرون از خانه فرستاده و دراز می‌کشد و نگاه‌های مشکوکی به دخترش می‌اندازد. نماهای مربوط به حضور مادر سنت‌گرای پسر جوان، و اجباری که او به دختر جوان برای حضور نزد پزشک می‌کند و سکانس مربوط به حضور پدرزن و داماد در پزشکی قانونی، از دیگر مواردی بود که بنابر گمانه‌زنی‌ها باید تعدیل می‌شد.»

"جوان آنلاین" با گزارش روز ۲۷ آذر خود نکته‌های "حساسیت برانگیز" فیلم را این چنین تصویر می‌کند: «سكانس‌ها، پلان‌ها، ديالوگ‌ها و حتی بازی بدون كلام بازيگران در اين فيلم همه و همه ذهن مخاطب را به يك سمت دلالت و راهنمايی می‌كند؛ اينكه پدر خانواده به دخترش تجاوز كرده است و حالا كاراكتر بهار به خاطر در پيش بودن مراسم عقد و ازدواجش نگرانی برملا شدن اين راز را دارد. نگرانی كه با پيگيری مادر داماد برای احراز سلامتی عروس او را می‌خواهد پيش يك پزشک ببرد، اما بهار به خاطر اتفاق سياهی كه برايش رخ داده از داخل مطب با حالتی آشفته به سمت خيابان فرار می‌كند. مخاطب هيچ چيز ديگری نمی‌بيند جز اينكه ادامه ديالوگ‌ها و قصه خبر از مرگ مشكوک اين نوعروس می‌دهند.»

مبهم و به اشاره نوشتن رسانه‌های ایران خود نشانگر دشواری سخن گفتن در جامعه درباره موضوع‌های تابوی مربوط به خانواده‌هاست.

پرویز شهبازی، سناریست "خانه دختر"، در یادداشتی که پس از جشنواره فجر بهمن ۹۳ منتشر کرد، توضیح داد که "حتما شنیده‌اید که می‌گویند به تعداد مخاطبان فهم‌های متفاوت وجود دارد" و هر کس می‌تواند از داستانی که او برای فیلم نوشته تعبیر و تفسیر خود را داشته باشد.

تهیه‌کننده "خانه دختر" اعلام کرده است که در ده روز آینده یک نشست مطبوعاتی با حضور اهالی رسانه برگزار می‌کند تا درباره وضعیت فیلم و اتفاقاتی که برای آن رخ داده توضیح دهد.