نایب‌رئیس مجلس آلمان: در ایران ترس و کنترل شدید حاکم بود
۱۳۹۳ بهمن ۸, چهارشنبه
دویچه وله: خانم کلاودیا روت شما در سفر ۵ روزه به ایران با چه کسانی ملاقات داشتید و حول چه محورهایی صحبت کردید؟
کلاودیا روت: ایده و انگیزه سفر ۵ روزه ما این بود که تصوری از وضعیت سیاسی داخل ایران آن هم درست یکسال پیش از انتخابات مجلس بدست بیاوریم. همچنین می‌خواستیم با وضعیت اصلاحطلبان، اصولگرایان و جامعه مدنی آشنا شویم. موضوع سیاست خارجی هم برای ما مهم بود، چون دنیا بیثبات شده و ایران هم به عنوان یک قدرت منطقهای مهم در منطقهای واقع شده که ثبات ندارد. درسوریه و عراق میلیونها نفر آواره شدهاند، خشونت و کشتار اوج گرفته. این انسانها هم از سوی "دولت اسلامی" و هم از طرف رژیم بشار اسد مورد تهدید و کشتار قرار گرفتهاند. ما در ضمن از دریاچه ارومیه بازدید و این فاجعه زیست‌محیطی را از نزدیک مشاهده کردیم.
با چه کسانی ملاقات کردید؟
کلاودیا روت: در این سفر برای ما بسیار اهمیت داشت که علاوه بر مقامات رسمی ایران با نمایندگان جامعه مدنی کشور هم ملاقات کنیم. با نمایندگان کلیمیان و رئیس جامعه یهودیان در تهران صحبت کردیم و از کنیسه و بیمارستان یهودیان بازدید کردیم. همچنین با نمایندگان اقلیتهای دینی ارمنی، آشوری و زرتشتیان که در ایران به رسمیت شناخته شدهاند نیز دیدار داشتیم. گرچه ما با نمایندگان بهایی نتوانستیم ملاقات کنیم، اما موضوع بهائیها را هم عنوان کردیم چون آن‌ها به شدت تحت فشار قرار گرفته و تحقیر میشوند. در ادامه من با تعدادای ازهنرمندان ایرانی و با دانشجویان و استادان دانشگاه تهران دیدار داشتم. با شهردار تبریز، استاندار آذربایجان شرقی و با فعالان زیست‌محیطی هم ملاقات کردم.
در میان سیاستمداران با علی لاریجانی، رئیس مجلس، شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست هم دیدار داشتم. نهایتا با محمدرضا عارف هم ملاقات کردم که گفت که اصلاح طلبان برای انتخابات مجلس به‌صورت متحد وارد صحنه خواهند شد.
اما برخی از نمایندگان مجلس ایران به دیدار شما با آقای محمد رضا عارف و نمایندگان جامعه مدنی اعتراض کردند و انتقاد کردند که آلمان در امور داخلی ایران دخالت میکند و خواستار لغو این دیدارها شده بودند. شما در این باره چه میگویید؟
کلاودیا روت: در موضوع مربوط به حقوق بشر، پشتیبانی از اصلاح طلبان و ملاقات با نمایندگان جامعه مدنی برخی از نمایندگان اصولگرا اعتراض کردند اما نمایندگان دیگری هم بودند که برای مثال گفتند برای نجات دریاچه ارومیه و مبارزه علیه این فاجعه زیست‌محیطی نیاز به کمکهای خارجی هست. و این‌ها خوشحال بودند که در آلمان متخصصین و استادان ایرانی‌تبار دانشگاه برای نجات دریاچه ارومیه تلاش میکنند.
ما متوجه شدیم که نیروهای امنیتی همه جا حضور دارند و گفت‌وگو و ملاقاتهایی که در نظر داشتیم انجام نگرفت. با فعالین حقوق بشری نتوانستیم دیدار کنیم. ترس و کنترل شدیدی حاکم بود.
اخیرا کریستوف اشترسر (Chtistof Stresser) مسئول امور حقوق بشر دولت آلمان در گفت‌و‌گوی اختصاصی با بخش فارسی دویچه‌وله گفت که با وجود وعده‌هایی که حسن روحانی برای بهبود وضعیت حقوق بشر و شهروندی داده، در این حوزه عملا تغییری حاصل نشده است. شما وقتی تهران بودید شاهد این تغییرات بودید؟
کلاودیا روت: من موضوع حقوق بشر را در تهران مطرح کردم. ولی باید گفت که آقای روحانی مسئول قوه قضائیه نیست. قدرتهایی در کشور وجود دارند که مانع اقدامات روحانی میشوند. من موضوع سلطانی وکیل زندانی را طرح کردم یا موضوع خانم ریحانه جباری که اعدام شد. مولاوردی، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان گفت که همه اقدامات لازمه برای آزادی وی انجام گرفته بود تا وی اعدام نشود. ما زندانی شدن غنچه قوامی شهروند ایرانی بریتانیایی، شیوا نظرآهاری و بهاره هدایت فعال دانشجویی را هم مطرح کردیم. قوه قضائیه حکمهای سنگین را صادر کرده است. متاسفانه ایران در مسئله اعدامها رتبه دوم در جهان را دارد. من امیدوارم اصلاح طلبان تقویت شوند تا زمینهای برای اصلاحات در دستگاه قضائی کشور هم فراهم آید.
شما در صحبتهایتان اشاره کردید که از دریاچه ارومیه هم بازدید کردید. وضعیت این دریاچه را چگونه توصیف میکنید؟
کلاودیا روت: من دریاچه ای را دیدم که ۸۸ درصد آن نابود شده، وقتی به دریاچه ارومیه نزیک شدیم، آبی ندیدیم و سفید به نظر میرسید. اول فکر کردم برف است ولی وقتی نزیکتر شدیم مشاهده کردیم که نمک بوده. دریاچه ارومیه بزرگترین فاجعه زیست محیطی است که زندگی میلیونها نفر را تحت تاثیر قرار داده است. زمانی این دریاچه بهشتی برای پرندههای مهاجر و فلامینگو بود، حالا همه این‌ها مورد تهدید قرار گرفته و برای همیشه نابود میشود. من در تبریز اطلاع پیدا کردم که نمکهای ریزگرد حتی باعث آب شدن برف شده. این نمک زندگی انسانها و طبیعت را در معرض خطر قرارداده است.
مقامات رسمی تلاش میکنند که این فاجعه را به تغییرات اقلیمی نسبت دهند، ولی این یک جنایت واقعی است که انسان در طبیعت مرتکب شده. در وسط این دریاچه پلی را ساختند که مثل دیواری آب دریاچه را تقسیم کرده و مانع جریان طبیعی آب شده است. ما به طرف ایرانی اطلاع دادیم که آلمان برای احیا و نجات این دریاچه از هرگونه کمکی دریغ نخواهد کرد. من امیدوارم در این زمینه همکاری ما ادامه پیدا کند و این دریاچه به سرنوشت دریاچه آرال تبدیل نشود.
سفر شما ۵ روز ادامه داشت. آیا حاصل این سفر برای شما رضایت‌بخش است؟
کلاودیا روت: آقای عارف از من دعوت کردند. من بسیار خوشحال هستم که این سفر را انجام دادم. گرچه بحث ها و مجادلات زیادی هم بر سر این سفر وجود دارد. ایران جامعه جوان و باسوادی دارد و ما باید از کسانیکه خواستار اصلاحات هستند و قصد دارند از انزوا خارج شوند و بایکوت را بشکنند، پشتیبانی کنیم بجای این‌که دیوار بسازیم.
خانم روت برخی از ایرانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی انتقادهایی هم از نحوه حجاب بر سر گذاشتن شما کردهاند. نظر شما درباره این انتقادها چیست؟
کلاودیا روت: من وقتی در مجلس با رئیس مجلس و یا مقامات رسمی چون خانم ملاوردی و یا ابتکار ملاقات میکنم ضرورت دارد که روسری کوچکی بر سرکنم. شما اگر تصاویر را مشاهده کرده باشد متوجه میشوید که من در این زمینه بسیار محتاط عمل کردم. نباید این مسئله را تا این حد محدود کرد که آیا من روسری بر سر میگذارم یا خیر؟ پرسش مهم این است که آیا ما انزاو و بایکوت ایران را میخواهیم یا این‌که باید نشان داد که ما از کسانی که ایرانی دیگر میخواهند بسازند، پشتیبانی میکنیم. انزوا و بایکوت به چه کسی کمک میکند، جز نیروهای اصول گرا در این کشور؟