Διευκρινίσεις για τα περί επαναπροωθήσεων προς την Ελλάδα

Το κλείσιμο της λεγόμενης Βαλκανικής Οδού από τη FYROM και η λειτουργία της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας στο προσφυγικό είναι, σύμφωνα με τον γερμανό υπουργό Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ, οι βασικές αιτίες για την μείωση των προσφυγικών ροών. Σε συνέντευξη του στην κυριακάτικη WELT ο κ. ντε Μεζιέρ υποστηρίζει ότι το κλείσιμο του Βαλκανικού Διαδρόμου από μόνο του δεν θα είχε διαρκή αποτελέσματα εάν δεν είχε υπογραφεί η συμφωνία με την Τουρκία.

Αναφερόμενος στον μεγάλο αριθμό προσφύγων που κατέφτασαν τον περασμένο χρόνο, ο Τόμας ντε Μεζιέρ ασκεί έντονη κριτική στην Ελλάδα. «Εκεί στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ έπρεπε να είχε γίνει η καταγραφή και να σταματήσει το προσφυγικό κύμα». Σε αυτή την περίπτωση, λέει ο κ. ντε Μεζιέρ, δεν θα αναγκαζόταν να υψώσει φράχτη η Ουγγαρία.

Επαναπροωθήσεις μετά από συμφωνία

Στην συνέντευξη του ο γερμανός υπουργός Εσωτερικών ρωτήθηκε και για το θέμα της επαναπροώθησης προσφύγων που ενώ έχουν καταγραφεί αρχικά στην Ελλάδα, έχουν έρθει στη συνέχεια στη Γερμανία. “Κάναμε πολλά στη Ευρώπη για να βελτιώσουμε την κατάσταση στην Ελλάδα. Αυτό θα πρέπει να έχει συνέπειες και να οδηγήσει στο να μπορούν να σταλούν πίσω στην Ελλάδα πρόσφυγες σύμφωνα με τον Κανονισμό του Δουβλίνου.” Όπως όμως διευκρίνισε ο κ. ντε Μεζιέρ, προϋπόθεση για να τεθεί ξανά σε ισχύ αυτό το σημείο του κανονισμού είναι να επιτευχθεί μια κοινή ευρωπαϊκή στάση. Σε περίπτωση που η Γερμανία επιδιώξει να ενεργήσει μόνη της, τότε διατρέχει τον κίνδυνο γερμανικά διοικητικά δικαστήρια “να απαγορεύσουν εντός ολίγου χρόνου την επαναπροώθηση.”

Βάσει του Κανονισμού του Δουβλίνου υπεύθυνο για τις διαδικασίες ασύλου είναι εκείνο το κράτος μέλος της ΕΕ όπου οι πρόσφυγες έχουν εισέλθει για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό έδαφος. Επειδή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και γερμανικά δικαστήρια αποφάνθηκαν ότι στην Ελλάδα επικρατούν σημαντικές ελλείψεις στο σύστημα ασύλου, η Γερμανία όπως και σειρά άλλων κρατών σταμάτησε από το 2011 να στέλνει πίσω στην Ελλάδα πρόσφυγες οι οποίοι είχαν καταγραφεί εκεί. Η πρόοδος που έχει επιτευχθεί εντωμεταξύ στο ελληνικό σύστημα ασύλου επιτρέπει, σύμφωνα με το γερμανικό υπουργείο Εσωτερικών, την επανέναρξη των επαναπροωθήσεων που αφορά περίπου 38.000 άτομα.

Επαναπροωθήσεις ίσως από το 2017

Το σχετικό ζήτημα το έθεσε ο κ. ντε Μεζιέρ στις αρχές Ιουλίου κατά τη συνάντησή του με τον αναπληρωτή υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα στο Βερολίνο. Ο κ. Μουζάλας απέρριψε τότε το αίτημα, παραπέμποντας μεταξύ άλλων στην οικονομική κατάσταση της χώρας, στο δυσανάλογα μεγάλο βάρος που επωμίζεται η Ελλάδα στο προσφυγικό και προπαντός στο γεγονός ότι η κοινή δέσμευση των μελών κρατών της ΕΕ να δεχθούν 160.000 πρόσφυγες από την Ελλάδα και την Ιταλία δεν εφαρμόζεται.

Οι δύο υπουργοί είχαν συμφωνήσει τότε ότι η συζήτησή τους γύρω από αυτό το θέμα θα συνεχιστεί.

Όπως δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών Τομπίας Πλάτε στη Deutsche Welle, επ' αυτού δεν έχει αλλάξει τίποτα. Άλλωστε, η απόφαση της Γερμανίας να μην επαναπροωθούνται πρόσφυγες στην Ελλάδα έχει ανανεωθεί για άλλους έξι μήνες ως τις αρχές Ιανουαρίου 2017. Ο κ. ντε Μεζιέρ ελπίζει ότι ως τότε θα επιτευχθεί μια λύση σε ευρωπαϊκό επίπεδο που θα επιτρέπει να εφαρμόζεται και πάλι το Δουβλίνο. Το ίδιο θέμα είχε συζητηθεί άλλωστε τον Ιούλιο στη σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης της ΕΕ στην Μπρατισλάβα. Οι υπουργοί συμφώνησαν τότε με τις συστάσεις της Κομισιόν να μην επαναπροωθούνται πρόσφυγες στην Ελλάδα από κανένα κράτος. Οι υπουργοί Εσωτερικών και Δικαιοσύνης θα επανέλθουν το Δεκέμβριο σε αυτό θέμα, όπως και στον Κανονισμό του Δουβλίνου. Προηγουμένως αναμένεται να κατατεθούν και νέες συστάσεις της Κομισιόν.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο